Sáng ngày 15/11, QH nghe tờ trình, thẩm tra ở hội trường, sau đó thảo luận tại tổ dự án Luật Đầu tư (sửa đổi).

Dự thảo luật này sửa đổi 36 điều, bổ sung 4 điều, bãi bỏ 2 điều của Luật Đầu tư năm 2014. Đáng chú ý, tờ trình của Chính phủ đã đề nghị bổ sung ngành “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.

Công ty đòi nợ thuê sử dụng anh chị “săm trổ” để uy hiếp

Phát biểu tại tổ, đại biểu (ĐB) Phan Thị Mỹ Dung (đoàn Long An) bày tỏ quan điểm đồng tình cấm kinh doanh đòi nợ thuê. Theo nữ ĐB, kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê đã biến tướng, gây nhiều hệ lụy.

“Chiêu trò của các công ty đòi nợ thuê là sử dụng những tay anh chị săm trổ tới gặp để uy hiếp con nợ, người thân con nợ...”, ĐB Dung nói và cho hay, nhiều địa phương rất đồng lòng cấm dịch vụ kinh doanh đòi nợ.

“Bản thân tôi cũng thống nhất với đề xuất của Chính phủ về việc cấm loại dịch vụ này", ĐB đoàn Long An bày tỏ.

Chung quan điểm, ông Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) nêu, cấm kinh doanh đòi nợ thuê là có lý. Vì ẩn phía sau hình thức kinh doanh này thực chất là hoạt động theo kiểu xã hội đen, để lại hậu quả xã hội lớn.

"Kinh doanh đòi nợ cấm là đúng. Còn hình thức cho vay tài chính, cầm đồ phải đánh giá kỹ trong kinh doanh có điều kiện. Nếu cần phải siết nữa. Đề phòng cả lợi ích nhóm, câu kết trong lĩnh vực này", ĐB Phương nhấn mạnh.

Thông qua tổ chức hợp pháp để đòi nợ là văn minh

Ở góc độ khác, nhiều ĐBQH cho rằng, không nên vì quan điểm “không quản được thì cấm” với kinh doanh đòi nợ thuê.

Theo Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển, kinh doanh dịch vụ đòi nợ vừa qua có việc lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến trật tự xã hội. Ví dụ tín dụng đen, qua các tổ chức đòi nợ thuê, đứng sau là các nhân vật cộm cán, dẫn đến bắt bớ, gây mất trật tự. Cái đó rõ ràng phải nghiêm trị.

Nhưng, ông Hiển cho rằng, dịch vụ đòi nợ cũng là dịch vụ của cơ chế thị trường.

“Luật phải quy định cụ thể ai được làm và làm thì cần tuân thủ cái gì, vi phạm thì xử lý ra sao chứ cấm là không hợp lý”, Phó Chủ tịch QH nêu quan điểm và nhấn mạnh, thông qua tổ chức hợp pháp để đòi nợ là văn minh, đừng thấy vài vụ việc xảy ra mà chuyển từ cực này sang cực khác.

ĐB Lê Công Nhường (đoàn Bình Định) cũng cho rằng, đây là nhu cầu của xã hội, cấm thì sẽ biến tướng.

“Tín dụng đen bị cấm thì chuyển sang hoạt động trên mạng, đòi nợ thuê cũng thế, nên quan tâm xây dựng pháp luật đủ để quản lý chứ không nên cấm”, ông Nhường nói

ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP Hồ Chí Minh)

Theo ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP Hồ Chí Minh), doanh nghiệp nào biến tướng, hành xử theo kiểu xã hội đen thì xử lý, cho ra toà. Còn doanh nghiệp nào làm tốt thì cho tồn tại.

"Dẹp bỏ vì quản không được, vì có biến tướng trong khi nhu cầu xã hội vẫn có thì về mặt quản lý nhà nước là không được", ĐB Lan nhấn mạnh.

Cần đánh giá tác động nhiều chiều

Ông Nguyễn Phi Long, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế đề nghị, đánh giá tác động nhiều chiều trước khi quy định cấm hay không ngành nghề này. Nếu do quản lý nhà nước chưa tốt thì phải bổ sung quy định để đảm bảo tổ chức kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê hoạt động đúng quy định của pháp luật.

"Dân gian có câu không quản được thì cấm, như thế ảnh hưởng đến quyền kinh doanh của tổ chức, cá nhân", ông Long nêu quan điểm.

Giải trình, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho hay, đang còn nhiều ý kiến khác nhau về việc cấm hay không dịch vụ đòi nợ thuê.

Theo Bộ trưởng, nhu cầu thực tế là có, nhưng vừa qua xảy ra nhiều biến tướng đòi nợ thuê khiến tình hình xã hội rất phức tạp. Vì thế, Bộ Công an đề nghị đưa loại hình kinh doanh đòi nợ vào danh mục cấm, tránh phức tạp xã hội.

“Nếu cấm ngay thì cũng chưa hẳn tốt”, Bộ trưởng bày tỏ quan điểm cá nhân; đồng thời hứa sẽ nghiên cứu điều khoản chuyển tiếp, quy định xử lý với doanh nghiệp kinh doanh đòi nợ thuê tới trước thời điểm luật mới có hiệu lực. 

Uỷ ban Kinh tế: Không nên cấm kinh doanh dịchvụ đòi nợ

Thẩm tra dự án luật này, Uỷ ban Kinh tế cũng có 2 loại ý kiến về việc có cấm hay không cấm ngành, nghề “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”.

Loại ý kiến thứ nhất tán thành tờ trình của Chính phủ; loại ý kiến thứ hai cho rằng, không nên đưa ngành, nghề “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.

Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, việc thuê một đơn vị trung gian đứng ra thu hồi nợ xuất phát từ nhu cầu thực tế của cuộc sống, đáp ứng nhu cầu của khách hàng khi các công ty kinh doanh dịch vụ đòi nợ sử dụng các công cụ, biện pháp đạt kết quả, phù hợp với các quy định của pháp luật.

“Thời gian qua do chưa có quy định rõ ràng, chặt chẽ về các yêu cầu, điều kiện phải tuân thủ đối với hoạt động này nên đã nảy sinh một số trường hợp biến tướng, lạm dụng, có dấu hiệu vi phạm trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm đến sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

Vì vậy, đề nghị không nên cấm đối với hoạt động kinh doanh này, thay vào đó, cần bổ sung quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đòi nợ, bảo đảm quản lý nhà nước chặt chẽ đối với loại hình kinh doanh này”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết.

Hương Giang