Đây là địa phương tiếp theo báo cáo việc thực hiện Kết luận thanh tra số 856/KL-TTCP ngày 04/6/2020 của Thanh tra Chính phủ về việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn các tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, Hà Giang, Tuyên Quang giai đoạn 2011-2017.

Theo báo cáo này, UBND tỉnh Tuyên Quang đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo xử lý sau thanh tra: Văn bản số 1945 ngày 29/6/2020; Kế hoạch số 85 ngày 24/7/2020 để tổ chức thực hiện Kết luận thanh tra số 856; Văn bản số 1491 ngày 21/5/2020 về việc tăng cường quản lý Nhà nước và kiểm tra, xử lý nguy cơ mất an toàn trong khai thác đá…

Rà soát việc sử dụng Quỹ Bảo vệ môi trường (BVMT), UBND tỉnh cũng khẳng định, việc quản lý, sử dụng nguồn vốn bảo đảm đúng mục đích cho công tác bảo vệ môi trường, đã góp phần thực hiện tốt tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới của địa phương và mang lại hiệu quả cao, đảm bảo vệ sinh môi trường cho các xã nông thôn mới và của tỉnh.

Đối với khoản tiền 192,8 tỷ đồng từ nguồn thu phí BVMT (từ năm 2011-2017) được trích lập cho Quỹ BVMT, đã sử dụng trên 64,2 tỷ đồng hỗ trợ cho các chương trình, nhiệm vụ, dự án về cải thiện môi trường của tỉnh, số tiền còn lại được gửi có kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại để tăng nguồn cho quỹ. UBND tỉnh Tuyên Quang đã tiếp thu, rút kinh nghiệm và chỉ đạo Sở Tài chính thực hiện dừng việc trích lập Quỹ BVMT nói trên, chuyển nguồn phí BVMT đang được gửi tại ngân hàng thương mại về Kho bạc Nhà nước theo quy định.

UBND tỉnh cũng đôn đốc, yêu cầu các đơn vị còn nợ tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường đã thực hiện khắc phục 2,662/4,144 tỷ đồng. Số tiền còn nợ là 1,482/4,144 tỷ đồng của 6 dự án. Đối với doanh nghiệp đã ngừng, không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký, UBND tỉnh đã chỉ đạo Cục Thuế tỉnh tăng cường áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để truy thu, thu hồi về cho ngân sách Nhà nước; xử lý nghiêm các hành vi gian lận, trốn tránh nghĩa vụ thuế, phí, lệ phí trong hoạt động khoáng sản theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo Sở Tài chính hướng dẫn UBND các huyện, thành phố căn cứ quy định hiện hành chỉ đạo UBND xã, phường, thị trấn; các chủ đầu tư tổ chức thu, quản lý và sừ dụng kinh phí đóng góp hỗ trợ của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn theo đúng quy định của pháp luật và công khai với nhân dân địa phương.

Về nội dung thanh tra và kiểm tra các doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh: Hiện nay, 1 dự án đã khắc phục hoàn thiện hồ sơ thuê đất theo quy định tại Quyết định số 288/QĐ-UBND ngày 17/10/2018 cùa UBND tỉnh Tuyên Quang về việc cho Công ty TNHH 27/7 thuê đất khai thác tận thu điểm mỏ quặng barite đồi Mỡ, thôn Đa Năng, xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương. Còn 2 dự án, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản số 1152 ngày 05/8/2020 yêu cầu Công ty Cổ phần Vân Sơn Tuyên Quang thực hiện khắc phục tồn tại, vi phạm trong hoạt động khai thác tại dự án khai thác mỏ đá vôi Đồn Hang, xã Vân Sơn, huyện Sơn Dương; Văn bản số 1104 ngày 28/7/2020 yêu cầu Công ty TNHH Gia Hung GLOBAL (trước đây là Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Thành Hưng) thực hiện khắc phục tồn tại, vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản tại đự án khai thác đá vôi Cây Khế, phường Đội Cấn, thành phố Tuyên Quang. Các doanh nghiệp đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và đang thực hiện hoàn thiện hồ sơ về đất để thu hồi và cho thuê đất.

Hiện đã có 2/3 dự án thực hiện khắc phục các công trình BVMT và được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT là ddự án khai thác mỏ đá vôi Đồn Hang, xã Vân Sơn, huyện Sơn Dương; dự án khai thác antimon Làng Vài, huyện Chiêm Hóa. Dự án khai thác antimon xã Hòa Phú và Cốc Táy, xã Bình Phú, xã Yên Lập, huyện Chiêm Hóa của Công ty Cổ phần Khoáng sản Đại Lộc không hoạt động, UBND tỉnh đã thu hồi giấy phép tại Quyết định số 164 ngày 12/5/2020 và đang hoàn thiện hồ sơ đóng cửa mỏ theo quy định của pháp luật.

3/4 dự án đã triển khai thực hiện các quy định về môi trường, khoáng sản đưa vào khai thác gồm: Dự án khai thác quặng chì kẽm tại mỏ Thượng Âm thuộc các xã Thượng Am, cấp Tiến, Đông Thọ, huyện Sơn Dương; dự án khai thác quặng chì kẽm tại mỏ Thành Cóc thuộc xã Trung Minh và Hùng lợi, huyện Yên Sơn; dự án khai thác quặng sắt Thau Cày (mò Nghiều), xã Tân Thành, huyện Hàm Yên. Còn lại dự án khai thác quặng sắt Liên Thắng, xã Quyết Thắng, huyện Sơn Dương của mỏ sắt và cán thép Tuyên Quang không hoạt động, đang hoàn thiện các thủ tục để thu hồi giấy phép. 2 dự án đã kết thúc khai thác đang thực hiện các nội dung cải tạo, phục hồi môi trường theo phương án đóng cửa mỏ được phê duyệt gồm mỏ mangan Làng Bài, xã Phúc Sơn, huyện Chiêm Hoá cùa Công ty Cổ phần Khoáng sản và Cơ khí; mỏ vàng-antimon Khuôn Phục thuộc xã Ngọc Hội và xã Phủ Bình, huyện Chiêm Hóa của Công ty Cổ phần Khoáng sản và Công nghiệp Chiên Công.

Đối với các dự án chưa được thanh tra, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tăng cường đôn đốc, yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện nghiêm Nghị định số 23/2020/NĐ- CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông và yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh tự kiểm tra, rà soát lại toàn bộ hồ sơ khai thác cát, sỏi và khắc phục các tồn tại, hoàn thành trước ngày 30/6/2020. Phối hợp với UBND các huyện, thành phố tổ chức kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn quản lý. Thông qua kết quả kiểm tra, ngoài việc nhắc nhở, chấn chỉnh, khắc phục các sai phạm của tổ chức, cá nhân chấp hành pháp luật; Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Thành Công về lĩnh vực khoáng sản và bảo vệ môi trường với số tiền 120 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép 01 tháng; UBND huyện Hàm Yên xử phạt vi phạm hành chính Công ty TNHH Hoàng Thức Tuyên Quang về lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản, với số tiền 35 triệu đồng...

Về tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm: UBND tỉnh đã ban hành Văn bản số 1945 ngày 29/6/2020 chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân để xảy ra các tồn tại, khuyết điểm, sai phạm đã được nêu tại Kết luận Thanh tra số 856 của Thanh tra Chính phủ. Các tập thể, cá nhân đã nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc và đã nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm đối với từng vị trí chức trách công vụ còn có những thiếu sót, tồn tại, khuyết điểm về công tác quản lý Nhà nước về BVMT trong khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

T. Giang