Qua thanh tra việc quản lý, sử dụng các nguồn kinh phí đầu tư XDCB tại 21 công trình trên địa bàn huyện Phước Sơn, cho thấy giá trị khối lượng XDCB công trình hoàn thành được thanh, quyết toán cho các nhà thầu vượt xa so với khối lượng thi công thực tế, với tổng số tiền hơn 2,8 tỷ đồng.

Trong đó: Các công trình do các phòng, ban chuyên môn của huyện và UBND thị trấn Khâm Đức làm chủ đầu tư có tổng giá trị sai phạm là 325 triệu đồng. 18/21 công trình do Ban Quản lý Đầu tư XDCB và Phát triển quỹ đất (BQL) huyện làm chủ đầu tư, có khối lượng XDCB hoàn thành thanh, quyết toán vượt so với khối lượng thực tế thi công hơn 2,5 tỷ đồng.

Điển hình: Tại công trình Trung tâm Văn hóa - Thông tin (VHTT) huyện Phước Sơn (BQL huyện làm chủ đầu tư, Phòng Kinh tế và Hạ tầng Phước Sơn thẩm định), đã lập dự toán đối với giá cước phí vận chuyển đá granite (Bình Định) từ thị xã Điện Bàn (Quảng Nam) đến chân công trình ở thị trấn Khâm Đức là 689.269 đồng/1m2 (giá trước thuế), tải trọng tính cước vận chuyển 1m2 là 1,6 tấn là sai, dẫn đến lập dự toán phần giá trị xây lắp tăng vượt số tiền hơn 1,3 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, các công trình đã quyết toán giữa bên A và B nhưng chưa được thẩm tra chính xác khối lượng XDCB hoàn thành, qua kiểm tra xác định khối lượng lập quyết toán vượt so với khối lượng thực tế thi công và thi công sai thiết kế tại 2 công trình, với tổng số tiền hơn 1,9 tỷ đồng.

Đáng chú ý, một số công trình được đầu tư giá trị lớn chưa phát huy hết hiệu quả như thiết kế ban đầu, bao gồm: Công trình Khu xử lý rác thải thị trấn Khâm Đức, đường đi xuống hộc rác dài 101m và sân quay đầu xe rộng 183,35m2 bỏ hoang không sử dụng được từ nhiều năm nay, do ảnh hưởng của mưa lũ, một phần đất, đá bồi lấp, phần khác rác đổ ngập xuống lòng đường đi; công trình bãi chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh thị trấn Khâm Đức, khu xử lý rác không phát huy tác dụng, hiện nay bị đất bồi lấp, bỏ hoang không sử dụng.

Dù BQL và ngành chức năng của huyện giải trình nhiều nguyên nhân khách quan, nhưng việc bỏ hoang công trình đã đầu tư là gây lãng phí nguồn ngân sách Nhà nước. Trách nhiệm sai phạm này thuộc về UBND huyện Phước Sơn và đơn vị quản lý, sử dụng.

Tại công trình đường giao thông trung tâm xã Phước Lộc đi thôn 5A, đoạn tiếp giáp với đường đi thôn 6, có chiều dài 495m, đã bị sạt lở ở 2 vị trí với chiều dài 124m, gây ách tắc giao thông hoàn toàn. Đối với công trình đường Hồ Chí Minh nối đường bao thị trấn Khâm Đức (giai đoạn 1 hoàn thành tháng 4/2017 và giai đoạn 2 hoàn thành tháng 7/2018), với tổng giá trị quyết toán hơn 18,4 tỷ đồng, mặc dù đã quyết toán vốn đầu tư nhưng đến nay chưa đưa vào sử dụng. Lý do là chưa hoàn thành thủ tục cho phép đấu nối với đường Hồ Chí Minh. Thực tế nền và mặt đường bị nứt, gẫy tại một số vị trí có nguy cơ sạt lở lớn trong mùa mưa đến.

Trong công tác thẩm tra quyết toán khối lượng XDCB hoàn thành của Phòng Tài chính - Kế hoạch (TC-KH) huyện tại một số công trình thiếu chặt chẽ, nhiều khối lượng quyết toán không phù hợp với quy định; chưa kiểm tra kỹ các khối lượng quyết toán phát sinh ngoài hợp đồng, có trường hợp khối lượng quyết toán không thể hiện rõ hoặc không có trong bản vẽ hoàn công nhưng vẫn được quyết toán...

Theo Thanh tra tỉnh Quảng Nam, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ của mình, UBND huyện Phước Sơn cùng các cơ quan có liên quan vẫn còn những tồn tại, thiếu sót, như: Năng lực chỉ đạo điều hành, quản lý của một số chủ đầu tư chưa đáp ứng được yêu cầu, một số dự án triển khai chậm tiến độ; công tác thi công, giám sát, nghiệm thu thanh, quyết toán khối lượng XDCB hoàn thành và việc sử dụng chi phí quản lý dự án còn sai sót...

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Thanh tra Quảng Nam kiến nghị thu hồi nộp ngân sách hơn 940 triệu đồng sai phạm vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh.

Riêng công trình Trung tâm VHTT Phước Sơn mắc sai phạm với giá trị lớn, nhưng do chưa quyết toán giá trị thi công, Chánh Thanh tra tỉnh giao trách nhiệm cho Chủ tịch UBND huyện chỉ đạo cho chủ đầu tư, Phòng TC-KH huyện và các đơn vị có liên quan tiến hành lập hồ sơ hoàn công, quyết toán; thẩm tra, phê duyệt quyết toán hoàn thành công trình theo đúng quy định và chịu trách nhiệm pháp lý về tính đúng đắn của kết quả thẩm tra quyết toán; đồng thời gửi báo cáo kết quả thẩm tra, quyết toán về Thanh tra tỉnh để có cơ sở kết luận thanh tra đối với công trình này trong thời gian sớm nhất.

Thanh tra tỉnh Quảng Nam còn kiến nghị làm rõ trách nhiệm và tổ chức kiểm điểm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến các sai phạm trong việc tham mưu giúp UBND huyện Phước Sơn thực hiện công tác quản lý đầu tư XDCB.

Đối với BQL huyện, cần tăng cường công tác lãnh đạo, kiểm tra, giám sát đối với cán bộ, nhân viên được phân công quản lý dự án, công trình nhằm thực hiện tốt hơn công tác quản lý đầu tư XDCB theo đúng quy định. Tiến hành kiểm điểm chế độ trách nhiệm đối với các cán bộ, nhân viên được phân công quản lý đã để xảy ra các sai phạm nêu trên... 

Nguyên Phê