Tại Kết luận số 520/KL-TTg ngày 22/9/2021 về thanh tra công tác quản lý, sử dụng kinh phí ngân sách trên địa bàn huyện Điện Biên, bên cạnh một số mặt tích cực địa phương đã làm tốt, Thanh tra tỉnh Điện Biên cũng chỉ rõ rất nhiều yếu kém, hạn chế trong công tác điều hành ngân sách, quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên; đặc biệt là rất nhiều tồn tại, sai phạm trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản.
Yếu kém trong điều hành ngân sách
Việc xây dựng dự toán thu ngân sách trên địa bàn huyện Điện Biên chưa đảm bảo tỷ lệ tăng thu hàng năm theo quy định của Luật Ngân sách.
Thực hiện phân bổ dự toán đầu năm, chưa phân bổ hết cho từng cơ quan, tổ chức, còn giữ lại một nguồn kinh phi nhất định không đúng quy định.
Giao dự toán kinh phi từ nguồn không tự chủ sang các nhiệm vụ chi thuộc nguồn kinh phí tự chủ; giao dự toán cho các đơn vị Trung ương, đơn vị cấp tỉnh đóng trên địa bàn huyện không đúng nhiệm vụ chi.
Thực hiện điều chỉnh nguồn kinh phí cấp trên giao để tổ chức sự kiện hoa anh đào sang chi khác ngân sách huyện với số tiền 1 tỷ đồng, khi chưa có ý kiến thống nhất của Sở Tài chính.
Việc thực hiện phân bổ nguồn vốn đầu tư thuộc Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình 135 năm 2020 chậm so với quy định số tiền trên 6 tỷ đồng.
Điều chỉnh dự toán đã giao cho các đơn vị trực thuộc muộn hơn quy định. Phân bổ và giao dự toán được UBND tỉnh giao bổ sung thực hiện nhiệm vụ phát sinh muộn hơn quy định.
Chậm thành lập các tổ chức quản lý, điều hành nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp, dẫn đến phân bổ toàn bộ nguồn kinh phí cấp bù thủy lợi phí vào việc duy tu, sửa chữa công trình thủy lợi trên địa bàn không đúng quy định.
Trích thiếu nguồn cải cách tiền lương trên số thu sự nghiệp giáo dục, dẫn đến xác định kinh phí cải cách tiền lương hàng năm thiếu chính xác.
Việc triển khai các giải pháp xử lý nợ xây dựng cơ bản trên địa bàn, UBND huyện thực hiện chưa đúng quy định, chưa ưu tiên bố trí vốn thanh toán dứt điểm các công trình đã hoàn thành quyết toán, công trình đã nghiệm thu đưa vào sử dụng còn thiếu vốn. Đến thời điểm thanh tra, các công trình đã thực hiện hoàn thành chưa được bố trí vốn để xử lý dứt điểm số tiền trên 5,5 tỷ đồng.
Công tác công khai ngân sách hàng năm đã được thực hiện, song chưa đầy đủ.
Quản lý, sử dụng ngân sách chi thường xuyên lỏng lẻo
Thanh tra công tác quản lý, sử dụng ngân sách tại UBND xã Noong Hẹt và xã Pom Lót có những tồn tại như: Công tác lập dự toán ngân sách của xã có một số nội dung chưa đúng quy định của Luật Ngân sách. Thực hiện chuyển nguồn các nội dung hết nhiệm vụ chi không đúng quy định. Còn một số khoản chi không đúng quy định; xác định thiếu nguồn kinh phí bố trí để điều chỉnh lương theo quy định.
Tại 6 đơn vị dự toán gồm: Phòng Kinh tế - Hạ tầng; Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Phòng Tài chính - Kế hoạch; Văn phòng HĐND-UBND; Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và Ban Quản lý dự án huyện có những tồn tại, khuyết điểm.
Phòng GD&ĐT huyện chưa phân bổ hết dự toán nguồn chi thường xuyên cho các đơn vị trường học trên địa bàn, trực thuộc phòng theo quy định của Luật Ngân sách. Lập dự toán xác định nhu cầu chi thường xuyên và hỗ trợ các chính sách học sinh chưa sát với thực tế. Điều chỉnh dự toán chi ngân sách muộn hơn quy định.
Một số đơn vị dự toán chưa chấp hành đúng quy định về thanh toán chế độ, định mức, tiêu chuẩn trong chi tiêu thường xuyên, dẫn đến thanh toán một số nội dung chi sai quy định.
Việc thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân tại Ban Quản lý dự án các công trình huyện chưa chính xác.
Một số đơn vị dự toán thực hiện công khai quyết toán ngân sách muộn hơn quy định; chưa thực hiện công khai dự toán điều chỉnh bổ sung.
Việc thanh toán chưa đảm bảo chế độ, chính sách, định mức nêu trên, dẫn đến thanh toán sai quy định hơn 183 triệu đồng.
Chi sai quy định trong đầu tư xây dựng cơ bản hơn 1,5 tỷ đồng
Thanh tra 135 dự án đầu tư xây dựng cơ bản, trong đó: 91 dự án do UBND huyện làm chủ đầu tư; 21 dự án do Phòng GD&ĐT làm chủ đầu tư; 9 dự án do UBND xã Pom Lót làm chủ đầu tư và 14 dự án do UBND xã Noong Hẹt làm chủ đầu tư.
Tổng mức đầu tư các dự án 247.115 triệu đồng. Giá trị nghiệm thu đến thời điểm thanh tra 209.560 triệu đồng. Giá trị thanh toán đến thời điểm thanh tra 196.980 triệu đồng.
Đến thời điểm thanh tra, đã có 134 công trình đã nghiệm thu, hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng, 1 công trình đang triển khai thi công.
Qua thanh tra, còn một số tồn tại, vi phạm trong công tác quản lý các dự án đầu tư.
Đối với các dự án do UBND huyện làm chủ đầu tư, trong quyết định phê duyệt dự án, UBND huyện giao các phòng chuyên môn của huyện (gồm: Ban Quản lý dự án các công trình huyện; Phòng Kinh tế - Hạ tầng; Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn); thực hiện một số chức năng, nhiệm vụ của chủ đầu tư nhưng không rõ là nhiệm vụ gì, dẫn đến việc xác định trách nhiệm cá nhân thiếu rõ ràng, cụ thể.
Hồ sơ dự toán một số gói thầu chi phí khảo sát, hồ sơ dự toán gói thầu thi công xây dựng còn tính sai khối lượng, áp sai đơn giá, áp sai định mức; công tác thẩm tra, thẩm định thiếu chặt chẽ, chưa phát hiện hết các tồn tại trong hồ sơ; công tác nghiệm thu hiện trường của các đơn vị được giao quản lý, điều hành dự án và đơn vị tư vấn giám sát, nhà thầu thi công tại một số dự án thiếu chặt chẽ, dẫn đến đề nghị thanh toán sai. Qua thanh tra, phát hiện sai phạm với giá trị 1.584.599.000 đồng.
Về chất lượng công trình, phát hiện một số công trình còn có một số hạng mục chưa đảm bảo chất lượng.
Thanh tra tỉnh Điện Biên đã kiến nghị thu hồi số tiền sai phạm qua thanh tra là 1.523.121.751 đồng. Trong quá trình thanh tra, các đơn vị đã thực hiện nộp tài khoản tạm giữ 1.342.780.751 đồng, số tiền còn phải thu nộp tiếp 180.341.000 đồng.
Kiến nghị Chủ tịch UBND huyện Điện Biên tổ chức họp kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với các tập thể và cá nhân liên quan đến các tồn tại, khuyết điểm. Chỉ đạo Phòng Kinh tế - Hạ tầng và Ban Quản lý dự án huyện kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với các cá nhân liên quan đến công tác nghiệm thu khối lượng công trình sai quy định.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Điện Biên cũng kiến nghị một số nội dung liên quan đến công tác quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách tại huyện Điện Biên.