Xử lý trên 1.015 trường hợp vi phạm
Trên địa bàn tỉnh hiện có trên 300 khu vực khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường được đưa vào quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản đến năm 2020 với tài nguyên dự báo khoảng trên 150 triệu m3.
Trong giai đoạn 2016- 2019, đối với Sở Tài nguyên và Môi trường, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản đất, đá, cát sỏi trên địa bàn tỉnh được Sở Tài nguyên và Môi trường và các ngành, các cấp quan tâm thực hiện.
Kết quả từ 1/1/2016 đến 31/12/2019, Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức 1 cuộc thanh tra, 1 cuộc kiểm tra theo kế hoạch và 12 cuộc kiểm tra đột xuất, xử lý trên 1.015 trường hợp vi phạm. Kết quả, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là trên 12 tỷ đồng, thu hồi 3 giấy phép khai thác khoáng sản, tước quyền sử dụng giấy phép khai thác trong thời hạn từ 60-90 ngày đối với 5 doanh nghiệp và truy thu nghĩa vụ tài chính với tổng số tiền trên 5,37 tỷ đồng, tịch thu 9 tàu hút cát và nhiều phương tiện, tang vật vi phạm.
Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh có văn bản kiểm điểm trách nhiệm, phê bình đối với 3 chủ tịch UBND huyện Yên Dũng, Tân Yên, Lạng Giang, 4 trưởng phòng tài nguyên và Môi trường các huyện Yên Dũng, Việt Yên, Tân Yên, Lạng Giang và 31 chủ tịch UBND cấp xã: Minh Đức, Thượng Lan, Tự Lạn, Trung Sơn thuộc huyện Việt Yên; Huyền Sơn, Đan Hội, Trường Giang, Bảo Đài, Thanh Lâm, Cẩm Lý, Tam Dị, Bảo Sơn thuộc huyện Lục Nam; Hương Sơn, Xương Lâm, Tân Thanh, Tiên Lục, Dương Đức, Đào Mỹ, Đại Lâm - huyện Lạng Giang; Trí Yên, Yên Lư, Nham Sơn thuộc huyện Yên Dũng; Cao Xá, An Dương, Liên Sơn, Phúc Hòa thuộc huyện Tân Yên; Phượng Sơn, Mỹ An, Trù Hưu, Quý Sơn thuộc huyện Lục Ngạn do để tình trạng khai thác đất trái phép tái diễn tại địa phương.
Tham mưu chất lượng chưa cao, không sát thực tế
Qua thanh tra cho thấy, đối với Sở Tài nguyên và Môi trường, chất lượng tham mưu quy hoạch khoáng sản đất, đá, cát sỏi chưa cao, không sát với thực tế, phải điều chỉnh nhiều lần. Việc tham mưu UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, khoáng sản khi chưa được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua là chưa đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định.
Công tác cấp phép khai thác còn nhiều hạn chế, như thời gian hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục cấp phép kéo dài; công khai khu vực, vị trí, diện tích đề nghị cấp phép cũng như đơn vị đăng ký cấp phép chưa được thực hiện nghiêm túc; chưa thực hiện việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo quy định.
Hoạt động của các bãi ven sông chứa cát, sỏi trên địa bàn tỉnh có nhiều sai phạm kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm như không đảm bảo đủ tiêu chí, điều kiện hoạt động theo Quyết định số 194/2013/QĐ-UBND ngày 16/5/2013 của UBND tỉnh; các bãi có liên quan đến đê điều chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tập kết, trung chuyển vật liệu trên bãi sông.
Đặc biệt, nhiều trường hợp nằm ngoài quy hoạch phải giải tỏa nhưng vẫn hoạt động; chưa được UBND tỉnh cấp giấy phép hoạt động theo quy định tại điểm g, khoản 1, Điều 25 Luật Đê điều năm 2006 và Quyết định số 194/2013/QĐ-UBND ngày 16/5/2013.
Công tác thanh tra, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn hoạt động khai thác khoáng sản còn nhiều hạn chế, nhiều sai phạm chậm được phát hiện, xử lý kịp thời như: Khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép; sử dụng khoáng sản khai thác không đúng giấy phép; khai thác ra ngoài mốc giới, vượt công suất; kê khai không đúng sản lượng khai thác; không có tài liệu, sổ sách để xác định sản lượng khai thác khoáng sản thực tế, thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản đã khai thác hàng năm; không lắp đặt hệ thống camera giám sát tại nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin liên quan; không lắp đặt trạm cân tại nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin; chậm thực hiện đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường sau khai thác; tình trạng nợ đọng tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường còn xảy ra; chấp hành không nghiêm chế độ báo cáo theo quy định.
Thanh tra tỉnh xác định, trách nhiệm đối với khuyết điểm, hạn chế nêu trên thuộc Giám đốc, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Cục Thuế tỉnh, trưởng các phòng trực thuộc có liên quan giai đoạn 2016-2019.