Chậm tiến độ, không thực hiện yêu cầu của Sở KH&ĐT

D.A do Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Mai làm chủ đầu tư (CĐT), quy mô công suất 130.000 tấn bột giấy/năm và 200.000 tấn giấy in cao cấp/năm, tổng vốn đầu tư 1.948 tỷ đồng.

Thanh tra quá trình thực hiện D.A, UBND tỉnh chỉ ra, CĐT thực hiện không đầy đủ về trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đầu tư. CĐT lập hồ sơ xin điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư lần 3 vào năm 2011 với nội dung điều chỉnh tổng vốn đầu tư từ 2.219 tỷ đồng lên hơn 5.000 tỷ đồng (vốn góp và các nguồn khác 20%, vốn vay 80%) và thời gian vận hành nhà máy bột giấy tháng 12/2012, nhà máy giấy tháng 12/2013, nhưng trong hồ sơ điều chỉnh không chứng minh được về phần vốn tăng thêm, nguồn vốn vay chỉ được ngân hàng phê duyệt giới hạn cho vay 2.770 tỷ đồng (chiếm 69,15% vốn vay).

Quá trình triển khai D.A chậm tiến độ, CĐT không thực hiện các nội dung theo yêu cầu, hướng dẫn của Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) về giãn tiến độ thực hiện.

Đặc biệt, ngày 27/4/2015, Chủ tịch UBND tỉnh có công văn yêu cầu nhà đầu tư thực hiện đánh giá hiệu quả D.A và cung cấp tài liệu chứng minh về tài chính phần vốn còn lại để thực hiện D.A, nhưng CĐT không nộp hồ sơ điều chỉnh cho Sở KH&ĐT trước ngày 31/7/2015 theo đúng yêu cầu của UBND tỉnh.

Mặt khác, CĐT ngừng thi công các hạng mục trên mặt bằng nhà máy từ tháng 12/2012 nhưng không có văn bản thông báo cho cơ quan quản lý theo quy định.

Vi phạm quy định của pháp luật về đất đai

Kết luận cũng chỉ ra, CĐT vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai. UBND tỉnh cho thuê 45,0067ha đất, bàn giao tại thực địa và đã ký hợp đồng thuê đất vào ngày 2/8/2011, nhưng đến tháng 5/2017, CĐT vẫn chưa lập thủ tục để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chưa kịp thời lập các thủ tục để cơ quan thuế xem xét miễn, giảm tiền thuê đất theo quy định, với số tiền khoảng 585,7 triệu đồng.

Khi thực hiện giải phóng mặt bằng, CĐT cũng không có thông tin phản hồi và không chuyển tiền chi trả bồi thường để giải quyết các tồn tại, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Ngoài ra, việc quản lý, sử dụng đất tại mặt bằng khu vực 30ha, CĐT mới chỉ san lấp mặt bằng, xây dựng một số công trình như: Nhà kho chứa sản phẩm diện tích 6.256m2 và xây dựng dở dang văn phòng diện tích 250m2, đã dừng thi công và phần diện tích đất đã san nền còn lại để trống chưa xây dựng các hạng mục công trình theo D.A đầu tư.

Đến thời điểm thanh tra, tiến độ sử dụng đất đã chậm trên 24 tháng so với tiến độ ghi trong D.A đầu tư: Đối với nhà máy bột giấy, tính từ tháng 1/2013, chậm 52 tháng và nhà máy giấy tính từ tháng 1/2014, chậm 40 tháng, vi phạm pháp luật đất đai, phải xử lý thu hồi đất theo quy định.

Tại mặt bằng khu vực 15ha bãi than và đậu xe, ngoài diện tích đất của 46 ngôi mộ chưa bàn giao, CĐT mới chỉ san lấp măt bằng khoảng 2ha. Phần diện tích còn lại chưa san lấp mặt bằng và chưa xây dựng công trình theo D.A đầu tư được duyệt. Như vậy, CĐT không đưa đất vào sử dụng đã quá thời hạn 12 tháng liên tục.

Tính đến tháng 12/2013 là thời điểm phải kết thúc toàn bộ việc đầu tư xây dựng của D.A, tuy nhiên cho đến tháng 5/2017, CĐT chưa lập hồ sơ xin gia hạn thời gian sử dụng dụng đất theo Nghị định 43/2014 của Chính phủ.

Nhập thiết bị, máy móc cũ

Bên cạnh đó, CĐT còn vi phạm về tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh lần 3 cấp ngày 28/1/2011, chậm tiến độ đối với nhà máy bột giấy là 52 tháng và nhà máy giấy là 40 tháng.

Toàn bộ máy móc, thiết bị, công nghệ đầu tư dự kiến lắp đặt cho nhà máy được mua thanh lý tại Canada vào năm 2007, nhưng hệ thống máy móc, thiết bị này được sản xuất, chế tạo từ năm 2003 trở về trước, chưa hoàn thiện các động cơ điện công suất lớn, chuyên dụng và hệ thống mạch điều khiển động lực, cần thay thế về cấp điện áp của lưới điện công nghiệp Việt Nam nên không sử dụng được, cần thay thế bổ sung mới và cải tạo, Tuy nhiên, CĐT không có giải pháp khắc phục.

Ngoài ra, CĐT chưa có tài liệu thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công nhà máy theo quy định và không lập hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng các hạng mục san nền, nhà kho sản phẩm, văn phòng vào năm 2011.

Thiếu vốn gần 2.000 tỷ đồng

CĐT không thực hiện đúng cam kết về nguồn vốn đầu tư, vốn vay 80% tương ứng trên 4.000 tỷ đồng nhưng ngân hàng thông báo phê duyệt gia hạn tín dụng cho vay 2.770 tỷ đồng, thời hạn 1 năm, ngân hàng đã giải ngân trên 1.728,5 tỷ đồng, từ năm 2013 đến nay ngân hàng tạm dừng giải ngân, do nguồn vốn đối ứng của CĐT không đảm bảo tỷ lệ và đang xem xét lại hiệu quả của D.A.

Theo D.A, vốn góp và các nguồn vốn khác 20% tương ứng là trên 1.000 tỷ đồng, tuy nhiên thực tế, tính đến tháng 5/2017 số vốn điều lệ đã góp của các cổ đông là 258,7 tỷ đồng, vốn của Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Mai là 52,4 tỷ đồng nên còn thiếu so với giấy chứng nhận đầu tư là 690,2 tỷ đồng. Như vậy, tổng vốn đầu tư còn thiếu chưa xác định được nguồn vốn nào để đầu tư là 1.235,9 tỷ đồng.

Tổng số vốn còn thiếu chưa xác định được nguồn vốn nào để đầu tư là trên 1.926,1 tỷ đồng. Điều đó chứng tỏ từ năm 2013 đến nay nhà đầu tư không còn khả năng về tài chính để tiếp tục thực hiện D.A theo giấy chứng nhận đầu tư.

Từ cơ sở nêu trên, căn cứ quy định tại điểm g, Khoản 1, Điều 48 Luật Đầu tư năm 2014, đã hội đủ điều kiện quyết định chấm dứt D.A đầu tư, do CĐT không có khả năng về tài chính để tiếp tục thực hiện theo giấy chứng nhận đầu tư đã cấp. Bên cạnh đó, D.A không thuộc trường hợp được giãn tiến độ theo quy định của Luật Đầu tư 2014.

Chấm dứt D.A, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã giao Giám đốc Sở KH&ĐT thực hiện theo thẩm quyền ra văn bản chấm dứt D.A đầu tư và thu hồi giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư 2014.

Bên cạnh đó, CĐT chưa có giải pháp kỹ thuật về các thiết bị không đồng bộ; vẫn chưa xác định được vị trí hệ thống và điểm xả thải của nhà máy, diện tích đất trồng cây làm vùng nguyên liệu đã bị thu hồi trong năm 2016. Do đó, tính khả thi của D.A không còn.

Chủ tịch UBND tỉnh giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện lập thủ tục theo quy định trình UBND tỉnh thu hồi diện tích đất 45ha theo trường hợp bị chấm dứt D.A đầu tư. Đồng thời, giao Cục Thuế thực hiện thủ tục thu hồi số thuế giá trị gia tăng đã được hoàn là 160 tỷ đồng.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao Giám đốc Sở KH&ĐT ban hành chấm dứt D.A đầu tư trồng rừng nguyên liệu giấy tại huyện Ba Tơ của CĐT mà UBND tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư; giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho tỉnh thu hồi diện tích 200,18ha còn lại của D.A do đến tháng 12/2016 vẫn chưa đưa đất vào sử dụng.

Bảo Anh