Qua rà soát các nội dung KN của bà Vương Thị Diệu Tâm liên quan việc bồi thường thiệt hại về đất đai, tài sản trên đất, chính sách hỗ trợ và bố trí tái định cư cũng như giải quyết KN trong quá trình thực hiện các D.A nói trên theo đề nghị của Thanh tra Chính phủ tại Công văn số 751/TTCP-CII ngày 9/4/2010; đồng thời, qua buổi gặp gỡ, đối thoại trực tiếp của lãnh đạo UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành liên quan và UBND thành phố Huế, UBND phường Xuân Phú với bà Vương Thị Diệu Tâm vào ngày 12/7/2011 tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh; mới đây, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã chính thức thông báo về kết quả rà soát, giải quyết đơn KN của bà Vương Thị Diệu Tâm.

1. Việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ và bố trí tái định cư

Đối với hộ gia đình bà Vương Thị Diệu Tâm, khi thu hồi đất, Nhà nước đã thực hiện bồi thường đúng theo nguyên tắc “đất đổi đất”. Tức là, hoán đổi diện tích đất khi Nhà nước thu hồi và giao đất ở mới (đất bố trí tái định cư) bảo đảm ngang bằng về diện tích đất và có cùng mục đích sử dụng. Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm có quyết định thu hồi. Trường hợp bồi thường bằng việc giao đất mới, nếu có chênh lệch về giá trị thì phần chênh lệch đó được thực hiện thanh toán bằng tiền. Nếu giá trị đất thu hồi lớn hơn giá trị đất bố trí tái định cư thì Nhà nước trả phần giá trị chênh lệch cho hộ gia đình có đất bị thu hồi. Ngược lại, giá trị đất tái định cư lớn hơn giá trị đất bị thu hồi thì hộ gia đình phải nộp bổ sung số tiền chênh lệch vào ngân sách Nhà nước.

Trên cơ sở đó, Nhà nước đã xác định diện tích, giá trị chênh lệch về đất bị thu hồi và đất bố trí tái định cư đối với hộ gia đình bà Vương Thị Diệu Tâm như sau:

a) Về diện tích đất

Khi thực hiện D.A xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh và D.A mở rộng, nâng cấp đường Bà Triệu, diện tích đất Nhà nước đã thu hồi của gia đình bà Vương Thị Diệu Tâm là 261,1m2. Trong đó: 196,5m2 đất thuộc D.A Trung tâm TĐTT tỉnh; 64,6 m2 đất thuộc D.A mở rộng, nâng cấp đường Bà Triệu. Diện tích đất còn lại, hiện gia đình bà Tâm đang sử dụng là 67,1m2.

Gia đình bà Tâm đã được bố trí tái định cư 2 lô đất (L.106 là 135,3m2 và L.107 là 134,2m2) tại đường Tố Hữu thuộc khu quy hoạch phân lô dân cư phía sau Trung tâm TĐTT tỉnh với tổng diện tích 269,5m2 (trong khi diện tích đất thu hồi chỉ 261,1m2); hộ gia đình bà Tâm đã nhận đất (theo biên bản ngày 28/2/2005) và đã xây dựng nhà ở ổn định.

Như vậy, diện tích đất bố trí tái định cư cho hộ gia đình bà Vương Thị Diệu Tâm lớn hơn diện tích đất bị thu hồi là 8,4m2 bảo đảm đúng nguyên tắc bồi thường theo phương án đất đổi đất pháp luật qui định.

b) Về giá trị đất

Tổng giá trị tiền bồi thường và hỗ trợ với số tiền là 417.861.000 đồng. Trong đó: Giá trị đền bù tài sản trên đất và hỗ trợ: 135.873.000 đồng; giá trị về bồi thường đất 261,1m2 x 1.080.000 đồng/m2 = 281.988.000 đồng  (theo Quyết định số 1920/QĐ-UBND, ngày 8/8/1997 của UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế). Giá trị đất bố trí tái định cư 269,5m2 x 1.560.000 đồng/m2 = 420.420.000 đồng (theo Quyết định số 1539/QĐ-UBND, ngày 5/5/2005 của UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế).

Như vậy, thực chất giá trị về đất chênh lệch 138.432.000 đồng. Lẽ ra, hộ gia đình bà Tâm phải nộp bổ sung số tiền chênh lệch trên vào ngân sách tỉnh.

Quá trình thực hiện bồi thường, bà Tâm và các con của bà Tâm (gồm: Nguyễn Vương Thắng Châu, Nguyễn Vương Thắng Hỷ, Nguyễn Vương Thắng Minh) đã nhận tiền đền bù tài sản trên đất và tiền hỗ trợ nói trên. Riêng con của bà Tâm là Nguyễn Vương Thắng Tài chưa nhận tiền hỗ trợ 540.000 đồng (số tiền này Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch đã đưa vào Kho bạc Nhà nước tỉnh).

2. Về nội dung KN việc bồi thường thiệt hại đất đai, tài sản trên đất, bố trí đất tái định cư

Việc KN của bà Vương Thị Diệu Tâm đã được lãnh đạo các UBND cấp tỉnh, thành phố Huế, phường Xuân Phú và thủ trưởng các sở, ngành liên quan nhiều lần tiếp xúc, gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với gia đình bà Tâm cũng như có nhiều văn bản giải quyết, trả lời về các nội dung KN của bà Tâm theo đúng qui định của pháp luật. Đồng thời, Bộ Tài nguyên & Môi trường, Thanh tra Chính phủ đã kiểm tra, rà soát, nhưng bà Tâm vẫn không đồng ý.

Về trình tự thủ tục đền bù đối với phần đất thuộc D.A Trung tâm TĐTT tỉnh Thừa Thiên - Huế; UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế khẳng định: Các cơ quan tham mưu đã thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư theo đúng quy định của pháp luật, nên 65 hộ dân có đất thổ cư và 71 hộ có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng của D.A đều nghiêm chỉnh chấp hành quyết định giải tỏa của cấp có thẩm quyền và đã nhận tiền đền bù, nhận đất tái định cư, làm nhà ở ổn định tại các khu quy hoạch: Nam Vĩ Dạ, Tùng Thiện Vương, đường Tố Hữu...

Riêng phần diện tích 64,6m2 của gia đình bà Tâm, mặc dù không nằm trong D.A Trung tâm TĐTT tỉnh (thuộc D.A mở rộng đường Bà Triệu) nhưng không thể bố trí tái định cư tại chỗ theo yêu cầu của bà Tâm. Bởi vì, phần diện tích này nằm hoàn toàn trong phần đất mở rộng đường Bà Triệu đã được công bố quy hoạch năm 1999.

Tuy quá trình thực hiện D.A mở rộng đường Bà Triệu có thiếu sót về thủ tục thu hồi đất đối với hộ gia đình bà Tâm, nhưng quy trình thực hiện việc kiểm kê, đền bù, hỗ trợ, bố trí tái định cư theo D.A Trung tâm TĐTT tỉnh là chặt chẽ, đúng qui định của pháp luật, được nhân dân đồng tình, ủng hộ.

Sau khi có đơn KN của bà Tâm về nội dung này Chủ tịch UBND tỉnh đã xem xét, giải quyết cụ thể tại Quyết định số 2955/QĐ-UBND, ngày 28/12/2007 về việc bổ sung nội dung Quyết định số 124/QĐ-UBND, ngày 22/1/2007 và tại Công văn số 751/TTCP-CII, ngày 9/4/2010 của Thanh tra Chính phủ rà soát các vụ việc KN, tố cáo tồn đọng kéo dài tại địa bàn tỉnh (trong đó có vụ việc của bà Tâm); Thanh tra Chính phủ đã nhận định: Phần diện tích mở rộng đường Bà Triệu tuy không nằm trong D.A Trung tâm TĐTT tỉnh nhưng quá trình thực hiện D.A, Hội đồng Bồi thường hỗ trợ & Giải phóng mặt bằng đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ và bố trí đất tái định cư theo chính sách của D.A Trung tâm TĐTT tỉnh.

Việc giao đất tái định cư cho toàn bộ các hộ trong vùng D.A đều bố trí tại khu quy hoạch Nam Vĩ Dạ, Tùng Thiện Vương. Tuy nhiên, để bảo đảm quyền lợi đối với các hộ có diện tích đất thu hồi lớn và nằm ở mặt tiền đường Bà Triệu (gồm 9 hộ, trong đó có hộ của bà Tâm), UBND tỉnh đã chuyển đổi bố trí tái định cư tại khu qui hoạch sau Trung tâm TĐTT tỉnh (mặt tiền đường Tố Hữu, nối từ đường Bà Triệu đến khu đô thị mới An Vân Dương) và gia đình bà Tâm được bố trí 2 lô đất L.106 và L.107 với tổng diện tích 269,5m2 (trong khi diện tích đất thu hồi chỉ có 261,1m2) như đã nêu ở trên.

Qua rà soát việc bồi thường thiệt hại về đất đai, tài sản trên đất, chính sách hỗ trợ và bố trí tái định cư trong quá trình thực hiện các D.A nói trên; UBND tỉnh xét thấy việc bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư đối với hộ gia đình bà Tâm đã bảo đảm đúng qui định của pháp luật tại thời điểm đền bù. 

3. Về việc xin phục hồi lại khuôn viên đất Nhà nước đã thu hồi, giải tỏa thực hiện D.A xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh

D.A xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1110/QĐ-TTg ngày 22/8/2001. Đến thời điểm hiện nay, các hộ dân nằm trong vùng D.A đã thực hiện, chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, chính sách của Nhà nước và đã sinh sống ổn định tại nơi ở mới. Phần diện tích đất thu hồi của gia đình bà Tâm đã nằm trong quy hoạch tổng thể cảnh quan của D.A đã được phê duyệt.

Do đó, việc bà Tâm xin phục hồi lại khuôn viên đất mà Nhà nước đã thu hồi, giải tỏa thực hiện D.A xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh là không phù hợp với thực tế và không đúng với qui định của pháp luật nên không có cơ sở để xem xét, giải quyết. Như vậy, việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho hộ gia đình bà Tâm đã được các cơ quan chức năng và các cấp chính quyền của tỉnh Thừa Thiên - Huế thực hiện bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Vì thế, Chủ tịch UBND tỉnh không có cơ sở để xem xét, giải quyết lại. UBND tỉnh yêu cầu hộ gia đình bà Vương Thị Diệu Tâm chấp hành nghiêm việc giải toả mặt bằng theo qui hoạch; ông Nguyễn Vương Thắng Tài liên hệ Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch để nhận số tiền hỗ trợ 540.000 đồng hiện đang tạm gửi tại Kho bạc Nhà nước tỉnh.

Mới đây, tại Thông báo số 286/TB-UBND, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Phan Ngọc Thọ nhấn mạnh: Kể từ nay, Chủ tịch UBND tỉnh không tiếp nhận và trả lời đơn, thư KN của bà Vương Thị Diệu Tâm có nội dung đã được xem xét, rà soát tại thông báo này.

Bảo Anh