Ông Đỗ Văn Trắng và 9 hộ nông dân khiếu nại mòn mỏi chờ được đền bù theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị…

Kết luận của TTCP cho thấy, suốt hơn 10 năm qua, Công ty Nhị Hiệp liên tục vi phạm trong lĩnh vực xây dựng. Hàng loạt công trình xây dựng không phép, sai phép mọc lên. Tại khu đất được Nhà nước giao theo QĐ 807/QĐ-TTg, công trình nhà xưởng E5 có diện tích xây dựng 5.582m2, thì có đến 1.471m2 vi phạm lộ giới và khoảng lùi công trình theo quy hoạch; nhà xưởng E1, E2, E3… có diện tích 10.717m2, thì diện tích xây dựng vi phạm lô giới  364m2, diện tích vi phạm khoảng lùi 232m2. Đối với khu đất nằm ngoài ranh giao đất của Thủ tướng, tình trạng xây dựng không phép tràn lan, phổ biến và kéo dài trong nhiều năm. Cũng theo kết luận TTCP, Công ty Nhị Hiệp tiến hành xây dựng khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép với tổng diện tích nhà, xưởng xây không phép là 18.876m2. Điều đáng nói là, phần lớn nhà xưởng này được xây trên hành lang kênh rạch, đất nông nghiệp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng.

Trước hành vi sai phạm có hệ thống của Công ty Nhị Hiệp, TTCP kiến nghị, Sở Xây dựng TP xử lý 2.068m2 diện tích xây dựng vi phạm lộ giới, và khoảng lùi công trình theo quy định của pháp luật. Đối với việc lấn chiếm đất hành lang bảo vệ sông rạch, và xây dựng không phép của Công ty Nhị Hiệp, Chủ tịch UBND quận 9 phải nghiêm túc triển khai thực hiện các quyết định xử lý vi phạm hành chính đã ban hành. Trên 18.000m2 nhà, xưởng xây dựng không phép phải được tháo dỡ. TTCP cũng kiến nghị xem xét và có hình thức xử lý nghiêm túc đối với Chủ tịch UBND quận 9 vì chưa thực hiện đúng vai trò trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai và xử  lý sai phạm đối với các hành vi xây dựng không phép, lấn chiếm đất và kênh rạch trái phép của Công ty Nhị Hiệp; không cương quyết trong việc triển khai thực hiện các quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Nhị Hiệp thể hiện sự yếu kém của chính quyền địa phương, gây dư luận xấu và gây mất lòng tin của nhân dân.

Từ kiến nghị của TTCP, Phó Thủ tướng đã có văn bản chỉ đạo Chủ  tịch UBND TP. Hồ Chí Minh nghiêm túc thực hiện Kết luận thanh tra, nhằm đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật. Thế nhưng, thời hạn mà Phó Thủ tướng yêu cầu đã trôi qua, nhưng hàng loạt công trình xây dựng không phép vẫn tồn tại như một thách đố. Người dân bức xúc vì có nhiều gia đình khó khăn về nhà ở lỡ xây nhà cấp 4 khi chưa kịp xin phép xây dựng thì bị chính quyền tháo dỡ, đập bỏ không thương tiếc, còn Công ty Nhị Hiệp xây dựng hơn 18.000m2 nhà, xưởng không phép thì chính quyền làm ngơ như không thấy, không biết. Cũng ở TP. Hồ Chí Minh, UBND quận 1 không những tháo dỡ những công trình xây dựng sai phép, vượt tầng, mà còn đề  nghị Cơ quan Công an vào cuộc, làm rõ để xử lý hình sự những đối tượng bao che cho việc xây dựng sai phép. Phải chăng, UBND quận 9 là ngoại lệ, bởi người dân đã nhiều lần phản ánh, TTCP kiến nghị và Phó Thủ tướng chỉ đạo phải cương quyết tháo dỡ công trình xây dựng không phép, nhưng UBND quận vẫn không thực hiện.

Chính quyền bất lực hay “bảo kê”?

Trước việc chỉ đạo của Phó Thủ tướng không được nghiêm túc thực hiện, dư luận đặt câu hỏi: Chính quyền bất lực hay đã có lực lượng bảo kê, dung dưỡng cho những sai phạm của Công ty Nhị Hiệp? Qua báo cáo kết luận của TTCP, thời gian qua Công ty Nhị Hiệp đã hưởng được nhiều đặc ân mà hiếm doanh nghiệp nào có được. Trong khi Công ty Nhị Hiệp chưa thực hiện đền bù xong cho người dân, nhưng các cơ quan có thẩm quyền đã “hăng hái” cấp hàng loạt giấy phép xây dựng nhà xưởng: Ngày 14/11/1996, Văn phòng Kiến trúc sư trưởng TP cấp Giấy phép xây dựng số 5392/GPXD xây dựng nhà văn phòng với tổng diện tích 833,46m2; cùng ngày 28/8/2000, Văn phòng Kiến trúc sư trưởng TP lại cấp thêm Giấy phép số 148/GPXD với tổng diện tích xây dựng 13.440m2 và Giấy phép số 149, có diện tích xây dựng 10.408m2. Ngày 10/8/2001, Sở Xây dựng TP cấp Giấy phép xây dựng số 105/GPXD, với diện tích xây dựng 411m2; cùng ngày 01/03/2005, Sở Xây dựng cấp 2 giấy phép số 64 và 65 với tổng diện tích xây dựng trên 23.000m2. Việc cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng cho một doanh nghiệp khi chưa thực hiện xong đền bù và chuyển mục đích sử dụng đất là bất thường và có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Văn phòng Kiến trúc sư trưởng, Sở Xây dựng cấp giấp phép xây dựng “đáng ngờ”, còn quận 9 lại làm ngơ cho Công ty Nhị Hiệp xây dựng nhà, xưởng không phép. Theo Báo cáo kết luận của TTCP, ngày 22/02/2008, UBND quận 9 báo cáo quá trình kiểm tra xử lý vi phạm hành chính về xây dựng của Công ty Nhị Hiệp, từ năm 1999 đến 2006, UBND quận 9 đã ban hành 20 quyết định xử phạt hành chính, buộc Công ty Nhị Hiệp tháo dỡ trên 18.000m2 nhà, xưởng xây dựng không phép. Điều đáng nói, các quyết định xử phạt hành chính của quận 9 ban hành chỉ có hiệu lực “trên giấy”, bởi quận không tổ chức thi hành quyết định.

Không dừng lại đó, lãnh đạo quận còn dùng quyền của mình để tìm cách che chắn, bảo vệ những công trình sai phạm. Trong khi mọi người chờ đợi UBND quận 9 tổ chức thực hiện các quyết định hành chính đã ban hành, cưỡng chế tháo dỡ nhà, xưởng xây dựng không phép, thì lãnh đạo quận lại gửi văn bản lên UBND TP, Sở Xây dựng để xin kinh phí và phương án thực hiện. Kiểu làm việc khó hiểu của lãnh đạo quận 9 đã gây “sốc” đối với người dân cũng như các đảng viên, cán bộ lão thành ở địa phương. Dư luận cho rằng, đây là một văn bản nhằm “câu giờ” để cứu những công trình không phép của Công ty Nhị Hiệp. Bởi lẽ, quận 9 đã tiến hành cưỡng chế nhiều công trình, nhà dân trong DA khu Công nghệ cao, DA nhà ở Đông Tăng Long... thì lẽ nào lãnh đạo quận lại không biết kinh phí cưỡng chế do bên vi phạm phải chịu, mà phải làm văn bản đi xin tiền trả thay cho Công ty Nhị Hiệp?

Đến nay thì đã rõ, vì sao kiến nghị của TTCP và chỉ đạo Phó Thủ tướng về xử lý nghiêm những sai phạm của Công ty Nhị Hiệp không được thực hiện. Chính quyền không thể bất lực trước “thành trì Nhị Hiệp”, nhưng quyền lực của chính quyền nhân dân đã suy yếu vì một số cán bộ trong bộ máy chính quyền bao che, dung dưỡng, bảo kê cho sai phạm!

Hữu Văn