Thứ nhất, 6 hộ có một lô đất sử dụng chung 28m2 (ngoài diện tích riêng của từng hộ - dự kiến sau này để xây dựng nhà thờ). Thế nhưng khi bồi thường, UBND TP Thanh Hóa chỉ bồi thường cho mỗi hộ 1 lô đất tái định cư, còn diện tích sử dụng chung chỉ được bồi thường theo giá đất ở mà không được bố trí 1 lô tái định cư. Thứ hai, khiếu nại việc UBND TP Thanh Hóa chưa bồi thường diện tích đất sân trước nhà của các hộ.

Kết quả kiểm tra, xác minh nội dung thứ nhất cho thấy, hiện trạng phần sử dụng chung của 6 hộ (nằm liền kề lô đất của số nhà 48A) là diện tích đất các hộ đã xây dựng nhà vệ sinh dùng chung.

Tại Biên bản kiểm kê ngày 19/3/2010 đã xác định diện tích đất sử dụng chung là 28,02m2 (có nguồn gốc sử dụng từ trước năm 1980), TP Thanh Hóa đã bồi thường theo giá đất ở cho diện tích đất trên là 9.000.000 đồng/m2 = 252.180.000 đồng. Bà Bình (1 trong 6 hộ) đã nhận số tiền trên và đã chuyển lại cho bà Toàn, người đại diện của 6 hộ. Các hộ khẳng định không có tranh chấp số tiền trên. Như vậy, diện tích đất 28,02m2 trên không thuộc thửa đất xây dựng nhà ở của các hộ, mục đích sử dụng theo hiện trạng là khu nhà vệ sinh chung. Mặt khác, diện tích đất trên không đủ điều kiện xây dựng nhà ở theo quy định của quy hoạch TP. Vì vậy, việc UBND TP bồi thường theo giá đất ở và không bố trí đất tái định cư cho diện tích đất nhà vệ sinh sử dụng chung của 6 hộ là đúng.
   
Nội dung khiếu nại thứ hai, theo kiểm tra, hiện trạng sử dụng đất từ những năm trước đây diện tích đất trước nhà đã được các hộ láng xi măng và lát đá mable để làm sân. Các hộ không xuất trình được các loại giấy tờ có liên quan đến diện tích đất trước nhà cũng như toàn bộ diện tích đất mà các hộ đang sử dụng. Theo bà Phạm Thị Toàn, diện tích đất của các hộ từ số nhà 48A đến 48H (bao gồm cả diện tích đất trước nhà) có nguồn gốc sử dụng từ năm 1972, do ông An để lại cho các con.

Về hồ sơ địa chính, trước năm 1984, khu vực đất của các hộ hiện nay thuộc địa phận phường Nam Ngạn. Bản đồ địa chính 299 đo vẽ năm 1984 thực hiện đo bao, tại hồ sơ này, khu vực đất của 6 hộ nằm chung trong thửa đất số 86, tờ bản đồ số 03 có diện tích 15.175m2.

Hồ sơ kiểm kê bồi thường giải phóng mặt bằng, tại biên bản kiểm kê ngày 19/3/2010 và ngày 22/3/2010 phần kiểm kê tài sản và vật kiến trúc thể hiện diện tích trên là “sân láng xi măng”, “sân lát đá mable” nhưng khi vẽ sơ đồ hiện trạng nhà đất lại ghi phần đất trước nhà các hộ là đất vỉa hè. Theo đó, phần diện tích đất trước nhà các hộ (tính theo kích thước đã đo vẽ của tổ kiểm kê) là 99,3m2, gồm hộ bà Ninh 18,5m2, hộ bà Toàn 16,1m2, hộ bà Phạm Thị Nhàn 16,8m2, hộ bà Phạm Thị Bình 12,7m2, hộ ông Phạm Đức Lạc 13m2, hộ ông Phạm Đức Tâm 13,5m2, lô sử dụng chung 8,7m2. Khi phê duyệt dự toán bồi thường, UBND TP Thanh Hóa không bồi thường cho diện tích đất sân của các hộ.

Bà Phạm Thị Toàn không thống nhất với việc lập dự toán như trên và có đơn khiếu nại.

Ngày 11/3/2011, UBND phường Trường Thi có Tờ trình số 16/TTr-UBND đề nghị UBND TP Thanh Hóa “Bồi thường bổ sung về đất” cho 6 hộ. Theo văn bản này thì diện tích đất được đề nghị bồi thường bổ sung là 2m (tính từ bờ tường long cốt trở ra) nhân với chiều rộng mặt tiền thửa đất của các hộ với tổng diện tích đề nghị là 61,34m2. UBND TP Thanh Hóa không thống nhất với đề nghị của UBND phường Trường Thi.

Đoàn thanh tra đã xác minh một số người dân cao tuổi có biết về nguồn gốc khu vực đất trên. Theo đó, các hộ khẳng định, khu vực đất của 6 hộ hiện nay đang sử dụng (bao gồm cả diện tích đất sân đang có khiếu nại) là đất của ông An để lại cho các con, có nguồn gốc sử dụng từ năm 1972. Kiểm tra bản đồ 364 của phường Trường Thi đo vẽ năm 1995 cho thấy, tại thời điểm đo vẽ bản đồ, diện tích đất hiện nay bà Phạm Thị Toàn đang khiếu nại là diện tích đất trống trước nhà và đất bờ ao do phường quản lý (thửa 56, tờ bản đồ số 15).

Năm 2002, khi thực hiện Mặt bằng quy hoạch khu tái định cư số 41XD/TH được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt ngày 18/2/2002, phường Trường Thi đã thực hiện việc mở rộng, nâng cấp đường Nguyễn Trường Tộ. Tuy nhiên, đoạn qua nhà của 6 hộ từ 48A đến 48H vẫn không thi công hoàn thiện được phần đường và vỉa hè do không giải phóng được phần mặt bằng có diện tích đất sân các hộ này đang sử dụng. Qua kiểm tra, xác minh cho thấy, diện tích đất 6 hộ đang có đơn khiếu nại là đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất.   UBND TP Thanh Hoá kết luận “diện tích đất đã kiểm kê, bồi thường cho các hộ bao gồm toàn bộ diện tích đất ở của các hộ đang sử dụng đều lớn hơn diện tích thể hiện của các hộ trong bản đồ địa chính đo đạc năm 1995, bản đồ kỹ thuật số đo đạc năm 2009 và diện tích nộp thuế nhà đất hàng năm của các hộ. Phần đất vỉa hè các hộ đang khiếu nại sử dụng là đất công do đó không bồi thường”. Việc kết luận như trên của UBND TP Thanh Hoá tại Quyết định giải quyết khiếu nại số 2531/QĐ-UBND ngày 20/6/2011 là chưa đủ cơ sở pháp lý. Đất hiện nay các hộ đang khiếu nại với phần đất đã được bồi thường có cùng nguồn gốc và thời điểm sử dụng. Do đó, phần đất các hộ đang khiếu nại cũng được bồi thường như diện tích đất đã được UBND TP Thanh Hoá phê duyệt bồi thường cho 6 hộ.

Từ kết quả xác minh, kết luận và các căn cứ pháp luật nêu trên, ông Lê Đình Thọ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa đã ra quyết định việc hộ bà Phạm Thị Toàn khiếu nại đòi được bồi thường 1 lô đất tái định cư cho diện tích đất sử dụng chung của 6 hộ ở các số nhà 48A, 48B, 48C, 48D, 48E, 48H đường Nguyễn Trường Tộ, phường Trường Thi, TP Thanh Hóa là không có cơ sở. Đồng thời, yêu cầu Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa thực hiện việc bồi thường bổ sung diện tích đất sân trước nhà của các hộ này theo diện tích đã được kiểm kê.

Văn Thanh