Quyền lợi hợp pháp của công dân đối với nhà 84A Nguyễn Du qua 2 cấp tòa vẫn không được đảm bảo

Tuyên sai vì chứng cứ ảo 
Theo xác minh của cơ quan chức năng, bà Nguyễn Quỳnh Anh đã quản lý và sử dụng ngôi nhà 84A Nguyễn Du từ trước năm 1975. Sau giải phóng miền Nam, ngôi nhà này thuộc diện Nhà nước quản lý và tiếp tục giao cho bà Anh sử dụng.

Ngày 03/02/2000, bà Anh làm hợp đồng bán ngôi nhà số 84A Nguyễn Du cho bà Lê Thị Tuyết Hồng. Ngày 27/12/2000, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở số 16538/2000 cho bà Anh. Để bảo đảm tính hợp pháp của hợp đồng bán nhà, ngày 11/01/2001, bà Anh đã ủy quyền cho bà Hồng được toàn quyền quản lý, sử dụng, cho thuê, tặng cho và bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du.

Căn cứ ủy quyền này, bà Hồng đã ký hợp đồng bán ngôi nhà cho ông Nguyễn Xuân Cương, với giá 400 cây vàng. Hợp đồng mua bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du đã được Phòng Công chứng Nhà nước số 1 tại TP. Hồ Chí Minh xác nhận và phù hợp với các quy định về giao dịch dân sự. Sau đó, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ngôi nhà 84A Nguyễn Du đã được sang tên cho ông Cương.

Bất ngờ ngày 17/8/2001, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã khởi kiện yêu cầu hủy hợp đồng mua bán nhà 84A Nguyễn Du. Điều bất thường là lý do khởi kiện chỉ căn cứ vào đơn thỉnh cầu của bà Anh xin Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh, giúp đỡ kiến nghị hủy bỏ tờ ủy quyền và hợp đồng mua bán ngôi nhà trên. Việc TAND TP. Hồ Chí Minh ngay từ phiên xử sơ thẩm xác định Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh là nguyên đơn trong vụ kiện dân sự này đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Theo quy định của Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự thì bà Anh là người có quyền làm đơn khởi kiện và tại thời điểm tháng 8/2001, khi Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh khởi kiện thì bà Anh vẫn có đủ năng lực pháp luật dân sự.

Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao đã kết luận: Thẩm phán Ngô Thế Tiến đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong việc: Xác định tư cách chủ thể nguyên đơn; nhận định đánh giá tư cách pháp lý của bà Hồng; xác định năng lực dân sự của bà Anh; xem xét quyền lợi hợp pháp của ông Cương trong giao dịch mua bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du.

Trong các phiên xét xử, Thẩm phán Ngô Thế Tiến đã cố ý quy kết thời điểm mua nhà bà Hồng là Việt kiều Canada nên không được phép mua bán nhà, đất tại Việt Nam. Tháng 2/2000, ngôi nhà 84A Nguyễn Du là nhà thuộc sở hữu Nhà nước nên bà Anh không được quyền bán nên hợp đồng mua bán nhà giữa bà Hồng và bà Anh là vô hiệu. Từ lập luận này, trong xét xử, các thẩm phán TAND TP. Hồ Chí Minh đều cho rằng, việc bà Hồng ký hợp đồng bán nhà ngày 11/01/2001 cho ông Cương đã vi phạm về quy định người đại diện hợp đồng được quy định tại điều 153 Bộ Luật Dân sự.

Để chứng minh các hợp đồng mua bán nhà có vấn đề, TAND TP. Hồ Chí Minh cũng đề cập đến việc bà Anh bị… tâm thần (tức mất năng lực hành vi dân sự) theo Kết quả giám định số 63/TTH02 ngày 11/03/2002 của Tổ chức giám định pháp y tâm thần thuộc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh. Tất cả những chứng cứ không có thật này đã được các thẩm phán TAND TP. Hồ Chí Minh và Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao sử dụng để xét xử vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du, với các bản án bất khả thi, gây bất bình dư luận trong và ngoài ngành Tư pháp.

Ai cố ý bóp méo sự thật?
Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 2240/DSST ngày 18/12/2003, của TAND TP. Hồ Chí Minh, việc Thẩm phán Ngô Thế Tiến đã nhận định và kết luận bà Hồng là Việt kiều Canada là không đúng sự thật vì đã không căn cứ vào quy định của pháp luật. Theo các văn bản xác minh của cơ quan chức năng, bà Hồng từ trước đến nay là công dân mang quốc tịch Việt Nam, liên tục có hộ khẩu thường trú tại Việt Nam, chưa khi nào là người Việt Nam định cư tại nước ngoài như Thẩm phán Ngô Thế Tiến đã quy kết để tuyên rằng giao dịch dân sự của bà Hồng đối với ngôi nhà 84A Nguyễn Du vô hiệu.

Nhận định của Thẩm phán Ngô Thế Tiến cho rằng bà Anh đã bị mất năng lực hành vi dân sự khi ký hợp đồng ủy quyền cho bà Hồng, cũng là điều bất hợp lý vì thiếu cơ sở pháp luật. Qua điều tra của các cơ quan chức năng cho thấy đến nay, chưa có tài liệu nào xác định tháng 01/2000, bà Anh bị mất hành vi dân sự. Vì nếu bà Anh bị mất hành vi dân sự và không minh mẫn thì Phòng Công chứng Nhà nước số 1 đã không xác nhận việc ủy quyền của bà Anh cho bà Hồng.

Mặt khác, Kết quả giám định số 63/TTH 02 của Tổ chức giám định pháp y tâm thần của Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh được thực hiện vào tháng 3/2002, tức sau thời gian bà Anh ủy quyền cho bà Hồng sau hơn 1 năm 2 tháng nên không thể kết luận là bà Anh bị mất hành vi dân sự khi ký hợp đồng ủy quyền cho bà Hồng.

Trong Bản án số 2240/DSST, Thẩm phán Ngô Thế Tiến đã xác định hợp đồng mua bán ngôi nhà ngày 11/01/2001, giữa bà Hồng và ông Cương là vô hiệu vì vi phạm về quy định người đại diện hợp đồng được quy định tại Điều 153 Bộ Luật Dân sự. Việc xác định này đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của ông Cương vì phần giao dịch của ông Cương vẫn có hiệu lực pháp luật dân sự.

Khi phát hiện có vi phạm nghiêm trọng về tố tụng có liên quan đến việc thụ lý giải quyết vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du, Viện Kiểm sát xét xử phúc thẩm III thuộc Viện KSND Tối cao tại TP. Hồ Chí Minh đã kiến nghị yêu cầu hủy án sơ thẩm.

Thế nhưng bỏ qua kiến nghị này, Tòa Phúc thẩm TAND Tổ cao tại TP. Hồ Chí Minh cho rằng vi phạm trên có thể khắc phục được và tiếp tục xét xử theo trình tự phúc thẩm tại Bản án số 157/DSPT ngày 11/5/2004. Điều bất thường lại xảy ra khi thay vì phải làm rõ các chứng cứ và tôn trọng sự thật thì Bản án số 157/DSPT vẫn tuyên hợp đồng mua bán của bà Hồng và ông Cương là vô hiệu (?).

Những vi phạm pháp luật nghiêm trọng của cả hai cấp tòa trong việc thụ lý giải quyết vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán ngôi nhà 84A Nguyễn Du đã được Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao thụ lý giải quyết. Theo đó, cơ quan này kiến nghị cần xét xử vụ án từ giai đoạn sơ thẩm để xác định rõ tổ chức, cá nhân nào đã xâm phạm hoạt động tư pháp trong quá trình xét xử tại 2 cấp tòa, và sẽ giải quyết tố giác tội phạm theo quy định của pháp luật.

Liên quan đến việc có người giật dây muốn chiếm đoạt ngôi nhà 84A Nguyễn Du, tuần qua Báo Thanh tra đã nhận được thêm tài liệu chứng minh việc có một đại gia chế biến nông sản xuất khẩu là chủ mưu của việc này nhằm mở rộng diện tích nhà đất sẵn có để xây dựng công trình bất động sản. Những thông tin này sẽ được Báo Thanh tra phản ánh trong các số báo tới.

 Ngọc Giang