Các nhà lập pháp đối lập ở Chile đã khởi động các thủ tục luận tội Tổng thống Sebastian Pinera về thương vụ bán một công ty khai thác gây tranh cãi thông qua một công ty do con ông sở hữu, sau khi các chi tiết mới xuất hiện trong Hồ sơ Pandora bị rò rỉ.
Nghị sĩ đối lập Tomas Hirsch ngày 13/10 đã cáo buộc Tổng thống Sebastian Pinera "lợi dụng chức vụ cho việc tư" trước Hạ viện, bước đầu tiên trong quá trình luận tội có thể kéo dài vài tuần.
Động thái này diễn ra sau khi Văn phòng Công tố Chile cho biết, trong tháng này sẽ mở một cuộc điều tra về những cáo buộc tham nhũng, hối lộ cũng như các vi phạm về thuế xung quanh thương vụ bán Công ty Khai thác mỏ Dominga vào năm 2010 - trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Pinera.
Cuộc điều tra được thúc đẩy bởi vụ rò rỉ Hồ sơ Pandora, một kho báo cáo khổng lồ về sự giàu có tiềm ẩn của các nhà lãnh đạo thế giới, do Hiệp hội Các Nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) nghiên cứu.
Hồ sơ Pandora tiết lộ, Tổng thống Pinera thông qua công ty của các con đã bán Dominga cho doanh nhân và cũng là bạn thân của ông - Carlos Delano, với giá 152 triệu USD.
Tài liệu rò rỉ còn cho biết, một phần lớn hoạt động được thực hiện ở Quần đảo Virgin thuộc Anh.
Ngoài ra, Hồ sơ Pandora tiết lộ một điều khoản gây tranh cãi đã được đưa ra trong đợt thanh toán cuối cùng là "không thiết lập khu vực bảo vệ môi trường trong vùng hoạt động của công ty khai thác, theo yêu cầu của các nhóm môi trường". Quyết định đó nằm trong quyền hạn của Tổng thống Chile.
Trước các cáo buộc, Tổng thống Pinera - một trong những người giàu nhất Chile - đã phủ nhận mọi hành vi sai trái. Ông nói rằng, vụ việc trước đó đã được tòa án xem xét và bác bỏ vào năm 2017. Tổng thống Chile cũng bày tỏ tin tưởng rằng, tòa án sẽ xác nhận thương vụ bán Công ty Dominga không có bất thường và chứng minh ông vô tội.
Trong khi đó, một nhà lập pháp Chile đối lập khác, Jaime Naranjo - một trong những người điều hành quá trình luận tội - cho rằng, ông Pinera đã “công khai vi phạm Hiến pháp… làm tổn hại nghiêm trọng đến danh dự của quốc gia”.
Hiện, Hạ viện Chile, do phe đối lập kiểm soát, sẽ quyết định phê chuẩn hay bác cáo buộc nhằm vào Tổng thống trong cuộc bỏ phiếu vào tuần đầu tiên của tháng 11.
Nếu được phê chuẩn, cáo buộc sẽ được chuyển tới Thượng viện, nơi cán cân quyền lực giữa 2 đảng đồng đều hơn, và cần nhận được sự đồng ý của 2/3 trong số 43 thượng nghị sĩ để thông qua.
Nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Chile Pinera, bắt đầu từ tháng 3/2018, sẽ kết thúc ngày 11/3/2022.
Hồ sơ Pandora được xem là vụ rò rỉ dữ liệu về công ty offshore (mô hình công ty ngoại biên, đăng ký và hoạt động ở nước ngoài) có quy mô lớn nhất lịch sử, với hơn 11,9 triệu hồ sơ mật, tạo nên cơn "địa chấn" phơi bày nhiều tài sản bí mật ở nước ngoài của hơn 100 tỷ phú, 35 nhà lãnh đạo thế giới và hơn 330 quan chức, tướng lĩnh quân đội ở hơn 90 quốc gia.