Theo quy đinh của luật, phạm nhân có những quyền như được bảo hộ tính mạng, sức khỏe, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm; được gửi, nhận thư, nhận quà, tiền; đọc sách, báo, nghe đài, xem truyền hình phù hợp với điều kiện của nơi chấp hành án.

Được sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật; được tự mình hoặc thông qua người đại diện để thực hiện giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật; được bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo; được đề nghị xét đặc xá, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Phạm nhận cũng được tham gia BHXH tự nguyện; hưởng chế độ, chính sách về BHXH theo quy định của pháp luật...

Các chuyên gia cho rằng, quy định cho phép phạm nhân được tham gia BHXH tự nguyện trong thời gian chấp hành án theo quy định của Luật BHXH là chính sách thể hiện sự nhân đạo của Nhà nước ta. Đây cũng là giải pháp bảo đảm an sinh xã hội cho người bị kết án tù, nhất là đối với những phạm nhân đã có thời gian tham gia đóng BHXH. 

Về chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện, hiện đang được thực hiện theo quy định tại Nghị định 134 quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện.

Trước khi luật được thông qua, theo giải trình của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, trường hợp không cho phép một số đối tượng hưởng chính sách hỗ trợ này thì Chính phủ xem xét, sửa đổi phù hợp. 

Nghị định 134 quy định, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BXHX hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.

Bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo; bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo; bằng 10% đối với các đối tượng khác. Ngoài ra, khuyến khích các cơ quan, tổ chức và cá nhân hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BXHX tự nguyện.

Mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập do mình lựa chọn. Mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (hiện là 700.000 đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở (hiện là 27.800.000 đồng).

 K.Vân