Theo UBND TP Hồ Chí Minh, qua 2 năm thực hiện Nghị định số 33/2017/NĐ-CP, các sở ngành chức năng đã kiểm tra, xử lý 183 vụ, với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là 4,55 tỷ đồng; tịch thu phương tiện, tang vật vi phạm với giá trị hơn 17 tỷ đồng.

Trong quá trình triển khai thực hiện còn các vướng mắc, bất cập như các mức phạt đối với các hành vi khai thác cát trái phép còn rất thấp so với giá trị thu lợi từ hoạt động này.

Việc quy định hình thức xử lý bổ sung là tịch thu phương tiện đối với khối lượng cát khai thác cát tráo phép từ 50m3 trở lên, còn dưới mức 50m3 không quy định hình thức tịch thu phương tiện.

Ngoài ra, theo quy định của Luật Xử phạt vi phạm hành chính năm 2012 thì “đối với tang vật, phương tiện đang bị tạm giữ do bị chiếm đoạt, sử dụng trái phép để vi phạm hành chính thuộc trường hợp bị tịch thu thì trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp. Trong trường hợp này, cá nhân, tổ chức vi phạm phải nộp một khoản tiền tương đương trị giá tang vật, phương tiện vi phạm vào ngân sách Nhà nước”.

Lợi dụng quy định này, các chủ sở hữu phương tiện thường làm hợp đồng cho người vi phạm hành chính thuê (nhiều trường hợp thực chất người vi phạm chỉ là người làm thuê cho chủ phương tiện). Tuy nhiêm, các đối tượng vi phạm (người làm thuê) thường có điều kiện kinh tế khó khăn.

Do đó, việc buộc người vi phạm phải nộp khoản tiền tương đương giá trị tang vật, phương tiện vào ngân sách là rất khó thực hiện, nên việc cưỡng chế thực hiện quyết định xử lý vi phạm hành chính gặp nhiều khó khăn…

Để đảm bảo tính răn đe và tính khả thi trong trong việc thi hành, UBND TP Hồ Chí Minh kiến nghị bổ sung, điều chỉnh một số nội dung của Nghị định số 33/2017/NĐ-CP.

Theo đó, bổ sung nội dung chế tài bằng hình thức đình chỉ phương tiện hoạt động có thời hạn (từ 6 tháng trở lên) đối với các tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu phương tiện nhưng để các đối tượng thuê, mượn sử dụng vào mục đích khai thác cát trái phép nhiều lần.

Kiến nghị điều chỉnh mức xử phạt vi phạm hành chính theo hướng tăng mức xử phạt; thay đổi căn cứ để xác định mức tiền phạt theo hướng không căn cứ khối lượng khoáng sản đã khai thác; kiến nghị điều chỉnh định hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện đối với các hành vi khai thác cát trái phép.

UBND TP Hồ Chí Minh cũng kiến nghị bổ sung nội dung quy định xử phạt đối với hành vi vận chuyển, sử dụng khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp.

Thiên Lý