Ngày 7/9, Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển kinh tế tập thể, HTX họp rà soát các công việc để chuẩn bị cho Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Luật HTX năm 2012, dự kiến tổ chức vào tháng 10/2017. Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Luật HTX năm 2012 là một trong bốn hội nghị quan trọng của Chính phủ trong năm nay, do Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chủ trì và chỉ đạo.

Hộ gia đình không bị “thui chột, mất động lực”

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, đổi mới, phát triển HTX phải được đặc biệt coi trọng vì gắn liền với cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Cho nên Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cần đánh giá kỹ hơn nhận thức của các cấp uỷ, chính quyền về vai trò của kinh tế tập thể.

 

Giai đoạn 2013 - 2016,cả nướccó thêm hơn5.600HTX

Sau khi ban hành LuậtHTX2012, toàn quốc có hơn 19.500 HTX, tăng gần 600 HTX, thu hút trên 6,2 triệu thành viên tham gia (giảm gần 1,4 triệu thành viên), tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng sông Hồngvà hơn một nửa là các HTX nông nghiệp.Giai đoạn 2013 - 2016 cả nước thành lập mới 5.641 HTX.

TheoBộKH&ĐT, sau khi Luật HTX năm 2012 ra đời,số lượng HTXtăngkhông nhiều và có xu hướng chững lại trong năm 2015, 2016 nhưng hoạt động đã đi vào thực chất. Số HTX thành lập mới hoạt động tương đối đúng luật và hiệu quả.

Cụ thể, doanh thu bình quân của 1 HTX năm 2016 đạt 3 tỷ đồng, tăng gần 500 triệu đồng so với thời điểm năm 2012, có HTX ở Đông Nam Bộ có doanh thu hơn 9 tỷ đồng/năm. Thu nhập bình quân của một lao động thường xuyên trong HTX tăng 10 triệu đồng, lên mức 31 triệu đồng/người/năm.

Từ thực tiễn, lãnh đạo Chính phủ chỉ ra, chính quyền các cấp nhiều nơi vẫn “lơ mơ” về HTX kiểu mới. “HTX kiểu mới không đơn giản là sự thay đổi từ chức danh ông Chủ nhiệm HTX thành Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc HTX mà là sự thay đổi từ bản chất, khẳng định kinh tế hộ gia đình không bị “thui chột, mất động lực” khi tham gia vào HTX kiểu mới mà còn làm gia tăng giá trị kinh tế của hộ gia đình”, ông Vương Đình Huệ nêu rõ.

 

Bộ Tài chính, các địa phương tập trung bố trí vốn vào Quỹ Phát triển HTX để củng cố nguồn lực hỗ trợ cho lực lượng này trong thời gian tới. Các bộ, ngành, địa phương cũng phải cập nhật lại hệ thống văn bản pháp luật hướng dẫn Luật HTX năm 2012 để sửa đổi, bổ sung, trình cấp có thẩm quyền ký, ban hành sớm trong thời điểm tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Luật HTX năm 2012.

Còn “nút thắt”, Liên minh HTX “xoay không nổi”

Mô hình HTX ra đời và phát triển trong 5 năm qua, mang lại hiệu quả cao cho các thành viên như HTX Evergrowth ở Sóc Trăng, HTX Quý Hiền ở Lào Cai và HTX Ỷ La ở Tuyên Quang.

Tại cuộc họp, lãnh đạo các bộ, ngành cũng cho biết, nhiều HTX trong lĩnh vực giao thông vận tải (GTVT), xây dựng, nông nghiệp hoạt động hiệu quả, sở hữu cả doanh nghiệp, cung cấp các dịch vụ đầu vào cho các xã viên và tạo thuận tiện cho HTX khi giao dịch với các tổ chức tín dụng để vay vốn.

Nhưng theo Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự, sự phát triển của HTX chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của các địa phương cũng như của từng ngành, tăng chất ít và lượng chưa cao. Các HTX đang vướng, chưa gỡ được “nút thắt” về đất đai, tiếp cận nguồn vốn tín dụng, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật…

“Liên minh xoay không nổi, riêng với HTX thì vai trò của địa phương, từ tỉnh đến cơ sở gần như quyết định về cơ bản”, ông Võ Kim Cự đề nghị, hoàn thiện cơ chế chính sách, trong đó nên chăng có những cơ chế riêng về đất đai, vốn, chuyển giao kỹ thuật vào sản xuất, thị trường… để HTX phát triển, không manh mún.

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam nhấn mạnh, phát triển HTX không đơn giản, đây là một loại hình kinh tế - xã hội đặc thù, mang nặng tính xã hội nhiều hơn. Tỉnh nào cấp ủy quan tâm thì HTX phát triển được, nhưng nhiều tỉnh lại không như vậy. Cho nên, phải chuyển biến được nhận thức về HTX.

 

Ông Võ Kim Cự làm Phó Ban Chỉ đạo Đổi mới HTX

Sáng cùng ngày, Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển kinh tế tập thể, HTX ra mắttại trụ sở Chính phủ.Ban Chỉ đạo được thành lập từ ngày22/3do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Trưởng ban.3 Phó Trưởng Ban là: Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng BộNông nghiệp và Phát triển Nông thônNguyễn Xuân Cường và Chủ tịch LiênminhHTX Việt Nam Võ Kim Cự.

Ban Chỉ đạo còn có 20 ủy viên là lãnh đạo của các bộ, ngành thuộc Chính phủ, cơ quan của Quốc hội, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Liên minh HTX Việt Nam và Chánh Văn phòng Đổi mới và Phát triển kinh tế tập thể, HTX.

Theo quy định, Ban Chỉ đạo có chức năngnghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng về các chủ trương, chính sách và giải pháp chiến lược nhằm đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, HTX; giúp Thủ tướng chỉ đạo, điều phối hoạt động giữa các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện các quy định của pháp luật, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế tập thể, HTX đã được phê duyệt.


 

Thảo Nguyên