Cùng với Luật Thuế xuất khẩu (XK), nhập khẩu (NK) sẽ có hiệu lực thi hành từ 1/9/2016, Bộ Tài chính đang xây dựng Dự thảo Nghị định Quy định chi tiết (thay thế Nghị định 87/2010) với các điểm mới minh bạch về trình tự, hồ sơ, thủ tục, thẩm quyền miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế trong XK, NK để phát triển, khơi thông dòng XK.

Hàng hóa mua bán dưới 2 triệu đồng của cư dân biên giới được miễn thuế

Bà Lỗ Thị Nhụ, Cục trưởng Cục Thuế XNK (Tổng cục Hải quan) cho biết, Dự thảo Nghị định hướng tới nguyên tắc phải đơn giản, minh mạch, công khai, thuận tiện, thống nhất, phù hợp với thông lệ quốc tế, cam kết mà Việt Nam ký kết, cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, đầu tư, du lịch, phát triển kinh tế, xã hội.

Theo đó, cư dân biên giới là công dân Việt Nam và công dân nước cho chung biên giới có hộ khẩu thường trú tại các khu vực biên giới, người có giấy phép của cơ quan công an tỉnh biên giới cho cư trú ở khu vực biên giới được miễn thuế đối với hàng hóa mua bán, trao đổi để phục phục vụ cho sản xuất, tiêu dùng (do Bộ Công thương công bố) thì được miễn thuế với trị giá không quá 2 triệu đồng/người/ngày/lượt/tháng.

 

Quà tặng cá nhân dưới 1 triệu đồng được miễn thuế

Dự thảo Nghị định Quy định cụ thể điều kiện, định mức miễn thuế đối với quà biếu, quà tặng cho cá nhân "siết" hơn Quyết định 31/2015/QĐ-TTg hiện hành.

Quà tặng, quà biếu cho cá nhân "có giá trị không vượt quá 1 triệu đồng hoặc có giá trị hàng hóa trên 1 triệu đồng nhưng tổng số tiền thuế phải nộp dưới 100 nghìn đồng được miễn thuế XNK không quá 1 lần 1 tháng". (Quyết định 31/2015/QĐ-TTg quy định" có giá trị không vượt quá 2 triệu đồng hoặc có giá trị hàng hóa từ không vượt quá 2 triệu đồng nhưng tổng số tiền thuế phải nộp dưới 200 nghìn đồng được miễn thuế XNK").

Đồng thời sửa đổi ghi rõ đối tượng miễn thuế vượt định mức đối với hàng quá biếu, quà tặng cho cơ quan, tổ chức có sử dụng kinh phí ngân sách Nhà nước (bao gồm cả tổ chức sự nghiệp công và tổ chức Đảng), bỏ tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp. Quà biếu, quà tặng của tổ chức, cá nhân nước ngoài cho cá nhân Việt Nam là thuốc, thiết bị y tế cho người bị bệnh nặng như ung thư, AIDS, lupus ban đỏ... hoặc người bị thiên tai, tai nạn có giá không quá 10 triệu đồng cũng được miễn thuế.
Trường hợp thu mua, vận chuyển hàng hóa trong định mức nhưng không sử dụng cho sản xuất, tiêu dùng của cư dân biên giới thì phải kê khai, nộp thuế. Hàng hóa XK, NK của thương nhân nước ngoài được phép kinh doanh ở chợ biên giới như chợ Tân Thanh, Móng Cái… thì phải nộp thuế XK, NK theo quy định.

 

Quan trọng, theo bà Nhụ, lần này dự thảo Nghị định đã quy định cụ thể trình tự, hồ sơ, thủ tục, thẩm quyền miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế trong XK, NK nhằm thúc đẩy cải cách, hiện đại hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, cải thiện môi trường kinh doanh trên tinh thần giảm thiểu gánh nặng tuân thủ cho các doanh nghiệp (DN).

Hướng dẫn cụ thể, mức thuế suất ổn định

Tin tưởng vào độ thông thoáng của luật, song cộng đồng doanh nghiệp (DN) vẫn lo ngại, các văn bản hướng dẫn sẽ vẫn "siết" DN bằng các thủ tục.

Ông Vũ Thành Sơn, đại diện Công ty TNHH Điện Stanley Việt Nam cho rằng, Dự thảo Nghị định cần đảm bảo quy định thuế NK thực hiện đúng lộ trình các cam kết FTA với các nước. Đối với quy định về mức thuế suất phải ổn định, tăng dần hoặc giảm dần từng năm, không tăng giảm đan xen trong các năm vì DN sẽ khó quản lý, kiểm tra. Dự báo thuế suất 3 năm liên tiếp để đảm bảo tính tiên liệu được cho DN.

Theo ông Sơn, cần xem xét rút ngắn thời gian tiếp nhận và xử lý hồ sơ xét hoàn thuế không thu thuế từ 40 ngày xuống khoảng 20 ngày (áp dụng với DN chấp hành tốt pháp luật trong lĩnh vực hải quan) để giảm bớt thời gian hoàn thuế cho DN. Biểu thuế áp mã hồ sơ thuế suất NK cần chi tiết hơn, cụ thể hơn cho từng loại. Hàng năm xem xét bổ sung cập nhật lại chi tiết các tên hàng, mã HS vào biểu thuế để DN nắm bắt và thực thi dễ dàng, thuận lợi.

Liên quan đến các quy định hướng dẫn về hoàn thuế, không chỉ DN mà ngay cả đại diện các cơ quan hải quan địa phương, chuyên gia nước ngoài cũng kiến nghị, cần quy định theo hướng đơn giản, rõ ràng theo đúng chủ trương của luật chứ không nên đặt ra thành điều kiện, vừa gây phức tạp lại không phù hợp với chủ trương Nghị quyết 19 của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia vừa mới ban hành.

Ông Michael Trueblood, Giám đốc Phòng Phát triển Kinh tế và Quản trị Nhà nước, Cơ quan Phát triển Hoa Kỳ nhấn mạnh: Luật Thuế XK, NK sửa đổi đã giảm được thời gian, cải cách thủ tục hành chính, giúp DN nâng cao được tính cạnh tranh. Vấn đề làm thế nào để luật này được thực thi trên thực tế.  “Việc xây dựng Dự thảo Nghị định Quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế XK, NK cần xây dựng được khuôn khổ pháp lý để quản lý hoạt động XK, NK được hiệu quả, giúp thúc đẩy thương mại, tạo thuận lợi tối đa cho DN trong thực hiện các cam kết quốc tế”, ông Michael Trueblood nói.

Thảo Nguyên