Ông Nguyễn Lương Trào, Chủ tịch Hiệp hội XKLĐ Việt Nam

Hiện nay, các DN đang dồn sức, đầu tư chuẩn bị tốt nguồn lao động có nghề và trình độ nghề cao với hy vọng năm 2011 thị trường XKLĐ sẽ khởi sắc, dù sẽ gặp không ít khó khăn. Đài Loan có thể vẫn là thị trường dẫn đầu, nhưng đưa lao động sang Đài Loan đang trở nên khó khăn hơn khi phí môi giới quá cao. Thực tế cho thấy, lao động trong nước đã không còn mặn mà với thị trường này khi thu nhập chỉ ở mức 6 - 7 triệu đồng/tháng. Nhật Bản, Hàn Quốc được đánh giá là những thị trường thu nhập cao, điều kiện làm việc tốt, chủ sử dụng lao động "chuộng" lao động Việt Nam. Tuy nhiên, lại bị hạn chế bởi số lượng, như Nhật Bản, đều đặn mỗi năm chỉ tiếp nhận hơn 4.000 lao động Việt Nam. Hàn Quốc dù rất ưu ái cho lao động Việt Nam về số lượng, nhưng lại đưa ra nhiều quy định nghiêm ngặt về trình độ tay nghề, đặc biệt là khả năng nghe nói tiếng Hàn.

+ Trong bối cảnh đó, Hiệp hội đã hỗ trợ gì cho các DN, thưa ông?
- Trước khó khăn như vậy, Hiệp hội đã tư vấn kịp thời cho các DN trong việc chủ động tìm mọi biện pháp về tổ chức, quản lý để nâng chất lượng hoạt động của mình. Đặc biệt, trong công tác thị trường, một mặt cố gắng nâng chất lượng tìm kiếm hợp đồng tốt, nâng chất lượng tuyển dụng và đào tạo trước khi đi để lao động có chất lượng cao, nhờ đó giữ chân được những thị trường tốt và mở ra những thị trường mới.

Trong năm 2010, Hiệp hội đã ban hành Bộ Quy tắc ứng xử dành cho các doanh  nghiệp Việt Nam đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài; tổ chức cho các DN ký cam kết thực hiện nhằm nâng cao chất lượng lao động và thương hiệu của DN. Đồng thời, Hiệp hội xây dựng, cấp miễn phí, tập huấn cho DN các bộ bài giảng (cả tài liệu in và điện tử) về 3 thị trường: Đài Loan, các Tiểu Vương quốc Arab và Lybia; in 9.000 cuốn cẩm nang về 3 thị trường này cho người lao động (NLĐ). Việc này giúp DN nâng cao chất lượng đào tạo, giáo dục định hướng cho NLĐ.

Hiện, có 17 DN đã đưa được trên 1.000 lao động trong năm trở lên. Tuy nhiên, chỉ có 16 DN được Hiệp hội tuyên dương vì đạt cả 3 tiêu chí: Không vi phạm hành chính; đã đăng ký cam kết thực hiện Bộ Quy tắc ứng xử dùng cho các DN XKLĐ Việt Nam; có số lượng đưa đi trên 1.000 người.

+ Công tác XKLĐ tại một số thị trường đã được phục hồi, đặc biệt là thị trường Malaysia, ông có thể lý giải gì về hiện tượng này?
- Malaysia là thị trường trước đây thu nhận rất nhiều lao động Việt Nam. Đây là thị trường thu nhập tương đối thấp nhưng lại phù hợp với lao động thiếu kỹ năng nghề và lao động phổ thông đang gặp khó khăn về việc làm. Chỉ có điều, DN cần tìm hợp đồng tốt, chọn đối tác tốt, tuyển chọn kỹ lưỡng và đào tạo kỹ lao động trước khi đi, đồng thời chủ động giải quyết tất cả thủ tục để hỗ trợ cho NLĐ. Và từ niềm tin của NLĐ, DN sẽ tuyên truyền bằng chính những kết quả đó, tức là lấy hình ảnh, công việc, điều kiện sống và mức thu nhập của NLĐ đang làm việc ở Malaysia để tuyên truyền…

+ Theo ông, đâu là những thị trường XKLĐ trọng điểm của Việt Nam trong năm 2011?
-    Năm 2010, có 15 thị trường tiếp nhận trên 500 lao động Việt Nam, trong đó, 11 thị trường tiếp nhận từ 1.200 - 2.800 lao động. Đó cũng chính là những thị trường chúng ta tiếp tục phải đầu tư mạnh hơn, bài bản hơn để một mặt giữ được thị trường, đồng thời phát triển thị phần. Trong đó, những thị trường lớn như Đài Loan (Trung Quốc), Malaysia, Hàn Quốc, Nhật Bản, Lybia, các Tiểu Vương quốc Arab… chúng ta vẫn tiếp tục đầu tư. Đặc biệt, những thị trường mới như Israel, tuy mới đạt 666 lao động trong năm 2010 (năm đầu tiên Việt Nam thực hiện XKLĐ), nhưng nếu chúng ta làm tốt thì sẽ rất có triển vọng. Với thị trường Malaysia, cần tiếp tục rút kinh nghiệm, làm chặt chẽ trong tất cả các khâu: Từ tìm hợp đồng, đối tác tốt, tuyển chọn và đào tạo lao động có chất lượng, theo dõi xử lý kịp thời để bảo vệ tốt NLĐ khi gặp khó khăn. Như trên tôi đã đề cập, Nhật Bản, Hàn Quốc là những thị trường hấp dẫn bởi thu nhập khá cao thì nhu cầu lại có hạn. NLĐ có thể nắm bắt ngay những đơn hàng tốt, lương cao, ít rủi ro và thích ứng được với xu hướng phát triển của XKLĐ trong năm 2011 và những năm tiếp theo với xu hướng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khi xuất cảnh. Trong năm 2010 đã có hơn 30.000 lao động Việt Nam hoàn tất kiểm tra sức khỏe và tiếng Hàn chờ sang làm việc tại Hàn Quốc.

Với nhiều tín hiệu vui từ thị trường lao động các nước, hy vọng tình hình XKLĐ nước ta sẽ khởi sắc trong năm 2011. Chỉ tiêu đặt ra cho năm 2011 là đưa 87.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài nhưng chúng tôi hy vọng là sẽ vượt chỉ tiêu này.

+ Xin trân trọng cảm ơn ông!

Hoàng Mai