Cần một giải pháp toàn diện để khắc phục phương thức sản xuất manh mún, nhỏ lẻ.

Ngày 6/6, Ban chỉ đạo trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu Thông tư liên tịch hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định số 800 ngày 4/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 – 2010.

Đây là thông tư liên bộ giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiệu lực thi hành từ ngày 1/6/2011.

Cán bộ cũng chưa hiểu sâu sắc về các nội dung xây dựng nông thôn mới

Sau gần 1 năm triển khai, đến nay đã có 100% số tỉnh, thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới (NTM), đã thành lập xong Văn phòng điều phối (hoặc tổ công tác) giúp việc Ban chỉ đạo. 38 trong tổng số 63 tỉnh thành đã phê duyệt kế hoạch xây dựng NTM giai đoạn 2011 – 2015 và đã triển khai nhiều nội dung xây dựng NTM …

Nói về vấn đề này, ông Tăng Minh Lộc, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn đánh giá: Qua thực tế, kiểm tra đánh giá cho thấy đại bộ phận cán bộ các cấp và người dân nông thôn chưa hiểu đầy đủ về các nội dung xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là các nội dung thế nào là nông thôn mới, chương trình xây dựng nông thôn mới lần này khác trước như thế nào…
 

Quang cảnh buổi họp báo

Các vấn đề quan trọng cũng chưa được nắm rõ và đầy đủ như: Vai trò chủ thể là người dân trong xây dựng NTM, thu hút nguồn lực trong xây dựng NTM, quy hoạch NTM, cách thức phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho cư dân nông thôn, nội dung và cách thức xây dựng lối sống văn hóa, giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa nông thôn trong quá trình hiện đại hóa, nội dung, phương pháp bảo vệ, cải tạo môi trường sinh thái nông thôn, cách thức lôi cuốn doanh nghiệp về nông nghiệp, nông thôn… Việc quy hoạch, xây dựng các đề án phát triển nông nghiệp hàng hóa có thu nhập cao cho các hộ cư dân nông thôn… các địa phương còn lúng túng do không chỉ người dân mà cán bộ vẫn còn chưa hiểu sâu sắc về các nội dung xây dựng nông thôn mới.

Nguyên nhân chính của tình trạng trên là do chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM là một chương trình phát triển nông thôn tổng hợp với nhiều nội dung lớn, nguyên tắc, phương pháp cách làm cơ chế chính sách có nhiều đổi mới so với trước… nhưng công tác tuyên truyền, tập huấn đến người dân và đội ngũ cán bộ vận hành còn ít và chưa xứng tầm. Do đó, chưa tạo ra chuyển biến mạnh trong nhận thức để có hành động thiết thực, cũng chưa có được thông tin đầy đủ và đối thoại, giải đáp thắc mắc cho các đối tác phát triển quốc tế (các nhà tài trợ) tại Việt Nam về sự khác biệt của chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và an sinh xã hội khác ở Việt Nam, nên họ còn băn khoăn trong việc xác định các chương trình hỗ trợ cho giai đoạn 5 năm tới.

Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền
 

Ngày 8/6 tới, tại Cung văn hóa Hữu nghị Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ sẽ chính thức phát động thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới". Chương trình sẽ được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV1.

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hồ Xuân Hùng cho biết, trong thời gian tới sẽ tổ chức giới thiệu nội dung thông tư này tại 3 miền Bắc, Trung, Nam. Thứ trưởng nhận định, tập trung định hướng tuyên truyền đến nay chưa thống nhất nên hiệu quả chưa cao. Công tác tuyên truyền trước mắt cần tập trung làm rõ các nội dung: Ai xây dựng NTM, xây dựng cho ai? Ai sẽ cùng nông dân xây dựng? Nguồn lực từ đâu?... Để mọi cán bộ và người dân hiểu đầy đủ về chương trình xây dựng NTM, tự giác tham gia, đóng góp tích cực vào chương trình. Đây là một nhiệm vụ lâu dài và khó khăn nhưng nhất định phải làm.

Thứ trưởng nhấn mạnh, xây dựng nông thôn mới, khó nhất là xây dựng kinh tế hạ tầng nông thôn nhất định phải hiện đại, cần đầu tư lớn. Chuyển dịch cơ cấu lao động trong nông nghiệp cũng đặt ra nhiều thách thức. Sau 20 năm đổi mới, nước ta mới giảm được 21% lao động nông nghiệp, trong khi mục tiêu trong 10 năm tới phải giảm 20% lao động nông nghiệp. Hiện chênh lệch thu nhập giữa nông thôn và thành thị còn quá lớn nên mục tiêu tăng thu nhập nhanh, bền vững cho nông dân rất khó khăn. Bên cạnh đó, tổ chức sản xuất lớn cần một giải pháp khác toàn diện do ruộng đất của chúng ta còn quá manh mún, việc dồn điền đổi thửa là cần thiết nhưng không phải là biện pháp đủ để chuyển sang sản xuất lớn.

Theo Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, quá trình triển khai chương trình đã nảy sinh một số mâu thuẫn cần giải quyết: Mâu thuẫn giữa sản xuất nhỏ của Việt Nam với thị trường lớn đang hội nhập, muốn nông dân thoát nghèo phải tổ chức lại. Sản xuất nông nghiệp rủi ro lớn, hiệu quả thấp, trong khi bảo hiểm cho nông nghiệp mới tiến hành thí điểm từ 1/7 tới. Số lượng doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp còn quá thấp…

ĐD