Chứng khoán sẽ đón nhận thêm một dòng tiền đầu tư mới

Quỹ hưu trí tự nguyện cũng là một đề án nằm trong số 12 nội dung của Chỉ thị 08 của Chính phủ về thúc đẩy hoạt động và tăng cường quản lý, được ban hành vào đầu tháng 3/2012, liên quan đến phần quyền hành trách nhiệm của Bộ Tài chính.

Nếu đề án thành lập Quỹ hưu trí tự nguyện được Bộ  Tài chính khai phá, đồng thời được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đồng thuận, và được sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp, thì sắp tới thị trường chứng khoán (TTCK), vốn đuối về thanh khoản trong năm qua, sẽ đón nhận thêm một dòng tiền mới bổ sung từ Quỹ này.

Tổng giám đốc Công ty CP quản lý quỹ đầu tư Việt Nam (VFM), Trần Thanh Tân, người có nhiều kinh nghiệm về hoạt động của các loại hình đầu tư quỹ đánh giá: Theo khảo sát của VFM, hiện nay có nhiều tập đoàn với hàng nghìn nhân viên đồng ý đưa quỹ hưu trí vào đầu tư. Nếu Bộ Tài chính có chính sách cho phép các công ty quản lý quỹ được quản lý nguồn quỹ hưu trí, thì chỉ cần 10% quỹ này cũng đủ kích thích nguồn vốn cho TTCK. Ở nhiều nước, các công ty quản lý quỹ nắm tới 60 - 70% nguồn quỹ hưu trí.

Theo ông Tân, việc quỹ mở tiếp cận với nguồn tiền từ bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ có hai cách. Thứ nhất thành lập Quỹ hưu trí tự nguyện (hay còn gọi là bổ sung) trên cơ sở các doanh nghiệp, tổ chức tự nguyện đóng góp thêm nguồn tiền, sau đó được sử dụng vào mục đích kinh doanh nhằm chia lợi tức, đảm bảo cho CBCNV của mình một khoản thu nhập về hưu sau này cao hơn mức lương hưu hiện tại.

Bên cạnh đó, trích 5-10% tổng nguồn tiền kết dư 1.800 tỷ đồng của BHXH ra để các công ty quản lý quỹ sử dụng mục đích kinh doanh.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cơ quan cấp dưới của Bộ Tài chính và trực tiếp chịu trách nhiệm về TTCK cũng tỏ ra lạc quan về “kênh huy động vốn” này. Theo Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước,  Nguyễn Sơn, nếu dòng tiền để tại BHXH không phát huy được hiệu quả, thì nên dành một phần cho doanh nghiệp tái đầu tư.

Theo nhiều nhận định, Quỹ hưu trí trên, dù có được ghép bằng tính chất tự nguyện, bổ sung hay một tính từ nào khác, đều có nguồn gốc từ tiền lương của người làm công. Khác hẳn với giai đoạn năm 2007 trở về trước, từ năm 2008 đến nay, nền kinh tế Việt Nam đã lâm vào tình thế hậu khủng hoảng, và kéo theo suy thoái, dẫn đến thu nhập thực tế của những người làm công ăn lương giảm tương đối so với chỉ số tăng giá của các loại hàng hóa. Đồng tiền kiếm được vào thời gian này đang trở nên hết sức khó khăn, và sẽ càng trở nên quẫn bách nếu tiền hưu trí bị lạm vào mục tiêu đầu cơ.

Những người làm công ăn lương, dù trong Nhà nước hay ngoài tư doanh, hoàn toàn có lý do để đặt câu hỏi là vì sao và ai đã tham mưu cho Chính phủ cái ý tưởng thành lập quỹ hưu trí tự nguyện để đầu tư chứng khoán. Và vì sao không phải lúc nào khác, mà chính vào thời gian này loại hình quỹ như thế lại được gợi ý như một sự áp đặt?

Ngược thời gian, nếu việc dùng quỹ hưu trí để chơi chứng khoán đã diễn ra vào năm khủng hoảng 2008, hoặc năm kinh hoàng 2011, bao nhiêu tiền và bao nhiêu cái quỹ như thế đã bay biến? Và một khi tiền đã đổ sông đổ biển, ai sẽ là người chịu trách nhiệm hoàn trả chúng cho giới làm công ăn lương?

Hay cũng như những tiền lệ lỡ thì ở EVN và Petrolimex, người ta lấp liếm những khoản thua lỗ khổng lồ bằng cách tăng giá điện và giá xăng dầu, bắt người dân thêm một lần “đóng thuế...”.

Đã đến lúc cần một cái nhìn sâu xa vào bản chất của quỹ hưu trí và tách bạch chúng với các quỹ đầu cơ. Mang tính xã hội và hơn nữa là tự nguyện, quỹ hưu trí không thể vì một lý do thâm sâu nào đó mà được “vận dụng” như một nguồn tiền bổ sung cho kênh đầu cơ chứng khoán.

Nếu sắp tới nguồn tiền từ quỹ này được lôi kéo và khuyến dụ để đổ vào chứng khoán thì hậu quả sẽ khôn lường. Quỹ hưu trí này kéo theo quỹ hưu trí khác, và nếu cả Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng “nhất trí cao”, thì ai sẽ là người gánh chịu hậu quả cuối cùng khi TTCK đảo chiều.

Trường Sơn