Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo, các cấp, ngành cần quyết liệt vào cuộc, biết việc thu hồi là khó, nhưng khó mấy cũng phải làm không thể để các chủ D.A mạo danh đầu tư rồi xin đất nhằm trục lợi. Hiện rất nhiều D.A đang bị các cấp chính quyền “bỏ qua” việc kiểm soát. Có những D.A nhiều ha, thậm chí hàng chục, hàng trăm ha khởi động xong đã bỏ hoang. Có những D.A thì hoạt động nhưng không kê khai nhằm trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế, phí, gây thất thoát ngân sách.

Trong khi đang chờ thống kê con số các D.A kém hiệu quả trên để thu hồi đất, tỉnh Ninh Bình đã đề ra các giải pháp để siết chặt quản lý. Tuy nhiên, tỉnh đã lường trước được sự khó khăn. Ví dụ như một số D.A lâu ngày chưa xây dựng xong, chưa đi vào hoạt động, nhưng thực tế họ có đầu tư một số hạng mục ban đầu, như cơ sở hạ tầng, tường bao. Khi thu hồi thì ai sẽ là đơn vị đứng ra thanh toán khoản tiền mà chủ D.A đã đầu tư. Điều này quả là nan giải vì sẽ vướng các cơ chế chính sách. Giả thiết có đơn vị đã thừa nhận hoạt động không hiệu quả, họ cũng vui lòng để tỉnh thu hồi, nhưng họ lại đòi thanh toán khoản tiền đầu tư thì việc này hiện tỉnh chưa có giải pháp. Đấy là chưa kể đến lĩnh vực này sẽ gặp nhiều vấn đề “nhạy cảm”, trong đó không tránh khỏi nhờ vả, “can thiệp”.

Một vấn đề nan giải nữa, khi tỉnh thu hồi các D.A đã đầu tư, cũng không dễ gì thu hút được các D.A thế chỗ. Vì nếu tìm được các nhà đầu tư mới thì việc đền bù, thanh toán tiền cho chủ đầu tư cũ sẽ dễ dàng hơn.

Ước tính sơ bộ, hiện nay tỉnh Ninh Bình dự kiến thu hồi khoảng trên 2.200 ha đất của các doanh nghiệp, nằm trong số trên 400 doanh nghiệp mà tỉnh đã thu hút trong thời gian qua. Điển hình như D.A sản xuất cống bê tông và cột điện hạ thế thuộc phường Ninh Phong (TP Ninh Bình) có 5 héc ta, cấp đất đã 6 năm nhưng hiện nay mới xây tường rào mà chưa đi vào sản xuất các hạng mục chính. D.A khu du lịch hồ Đồng Thái (Yên Mô) với trên 2.000 ha, cấp phép năm 2005, chủ đầu tư mới thực hiện chi trả đền bù phần ít, còn diện tích khoảng 1600 ha đã lập phương án đền bù, nhưng chủ D.A không có tiền, gây bức xúc cho nhân dân địa phương.

Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình yêu cầu: Rà soát thu hồi các D.A “treo” là việc làm cấp bách, cần thông tin rộng rãi, trung thực, khách quan trên các phương tiện thông tin đại chúng để giải quyết dứt điểm, nhanh chóng các vướng mắc.

Nguyễn Văn Cảnh