Kịch bản khả quan nhất, năm 2013 tôm xuất khẩu đạt 2,4 tỷ USD

Dù có đóng góp lớn nhất trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản, nhưng năm 2012, giá trị xuất khẩu tôm giảm hơn 6,3% so cùng kỳ. 

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo năm 2013 ngành Tôm Việt Nam có thể theo xu hướng của 1 trong 3 kịch bản.

Bên cạnh 4 thách thức này, theo VASEP, ngành Tôm sẽ tiếp tục phải đối mặt với thiếu vốn, chi phí sản xuất gia tăng và thuế nhập khẩu tôm vẫn ở mức cao từ 10 - 15%.

Tuy nhiên, VASEP cũng dự báo, sản xuất và xuất khẩu tôm Việt Nam năm 2013 có thể diễn ra theo 1 trong 3 kịch bản, gồm: Khả quan, Duy trì và Kém khả quan.

Trong đó, kịch bản được cho là khả quan sẽ diễn ra khi 4 thách thức trên được giải quyết, hoặc giảm thiểu mức độ ảnh hưởng. Khi đó, dự báo nguồn tôm nguyên liệu sẽ tăng so với năm 2012, sản lượng tôm xuất khẩu sẽ đạt khoảng 240.000 tấn, giá trị xuất khẩu sẽ giữ mức 2,4 tỷ USD và tăng khoảng 6,5% so với năm 2012.

Đối với kịch bản duy trì, VASEP giả định có giải  pháp cho dịch bệnh EMS, và vấn đề Ethoxyquin cũng được tháo gỡ. Khi đó, dự báo sản xuất và xuất khẩu tôm vẫn sẽ khó khăn vì những thách thức khác. 

Như vậy, nguồn cung nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu không đủ, nhập khẩu tôm có thể phải tăng lên trên 200 triệu USD/năm. Hơn nữa, có thể giá tôm xuất khẩu tăng, khả năng cạnh tranh của tôm Việt Nam càng bị ảnh hưởng, đối tác nhập khẩu sẽ hạn chế. Khi đó, dự báo sản lượng xuất khẩu ở kịch bản này có thể đạt 220.000 tấn, trị giá khoảng 2,2 tỷ USD, tương đương giá trị năm 2012.

Trong trường hợp xảy ra kịch bản kém khả quan, trong bối cảnh 2 thách thức dịch bệnh, hội chứng EMS và rào cản Ethoxyquin từ thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc không có giải pháp, cùng khó khăn về chi phí gia tăng, thuế nhập khẩu nguyên liệu tăng… Khi đó, năm 2013 ngành Tôm sẽ có nhiều thay đổi lớn. 

Cụ thể, dự báo nguồn cung có thể giảm tới 30 - 40%, tôm sú nuôi quảng canh có cơ hội phát triển, nhưng sản lượng nuôi sẽ thấp, sản lượng tôm chân trắng sụt giảm nghiêm trọng. Trong trường hợp này, doanh nghiệp sẽ phải nhập khẩu tôm về để gia công chế biến xuất khẩu, giá trung bình tôm xuất khẩu sẽ tăng do cầu lớn hơn cung. 

Trong kịch bản này, dự báo sản lượng tôm xuất khẩu có thể đạt dưới 200.000 tấn, trị giá khoảng 1,9 tỷ USD, giảm 13% so với năm 2012.

Bộ Thương mại Mỹ thụ lý đơn kiện mặt hàng tôm Việt Nam

Dung Sơn