Phải quản lý từ khâu vật tư nông nghiệp, sản xuất đến chế biến mới hy vọng có sản phẩm nông sản bảo đảm chất lượng

Lo ngại về chuyên môn của cấp huyện, xã

Đến thời điểm này, phần lớn các tỉnh đã thực hiện thống kê, xác định được những doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh VTNN và sản xuất, chế biến sản phẩm NLTS có giấy phép kinh doanh cần kiểm tra, kiểm soát. Các đoàn kiểm tra cũng đã xác định những nhóm sản phẩm cần kiểm tra. Đơn cử: Nghệ An có 39 đơn vị cần kiểm tra, phân thành 5 nhóm sản phẩm là phân bón, VTNN; thủy hải sản; nông sản; lâm sản và muối. Phú Yên đưa hàng chục doanh nghiệp chế biến, thu mua, đóng gói nông sản vào diện cần xem xét, kiểm tra. Quảng Ninh cũng đang phân loại hàng nghìn cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN và NLTS để chốt danh sách...

Mặc dù đã có những bước chuẩn bị khá tích cực, song, không ít tỉnh tỏ ra lo ngại về trình độ chuyên môn của cấp huyện, xã. Đại diện tỉnh Lai Châu cho rằng, theo Thông tư 14 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) quy định việc kiểm tra, đánh giá cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN và NLTS thì yêu cầu về trưởng đoàn kiểm tra rất cao và phải đảm nhiệm khá nhiều lĩnh vực. Trong khi đó, nguồn nhân lực ở địa phương trong lĩnh vực này còn thiếu. Ở cấp huyện, các phòng nông nghiệp của tỉnh Lai Châu đang trong tình trạng “bội thực” công việc.

Đối với cấp xã, để làm tốt được công tác này rất khó, bởi lực lượng mỏng, trình độ chuyên môn, đặc biệt với những yêu cầu khá mới về công tác kiểm tra, kiểm soát VTNN và an toàn NLTS còn hạn chế. Chưa kể, cả nước hiện còn tới 13 tỉnh chưa lập được chi cục quản lý chất lượng NLTS. Các tỉnh đã thành lập cũng chưa đủ biên chế để có thể thực ngay công việc. Do vậy, vấn đề khó nhất với các địa phương là ở bộ máy tổ chức.

Ngoài ra, điều kiện cơ sở vật chất, đặc biệt là máy móc để phân tích, kiểm tra chất lượng VTNN, nông sản ở cơ sở cũng còn thiếu trầm trọng và khó có thể đáp ứng ngay yêu cầu của công tác kiểm nghiệm.

Xử lý nghiêm cơ sở sản xuất, kinh doanh vi phạm

Hiện nay, cả nước có 50 tỉnh, TP đã thành lập chi cục quản lý chất lượng NLTS, bước đầu triển khai khá tốt. Theo Bộ Nội vụ, không có lý do gì 13 tỉnh còn lại không có tổ chức này. Bộ cũng thống nhất giao định biên cho công tác kiểm tra, kiểm soát từ 12 - 22 người/tỉnh. Vì vậy, các tỉnh phải chủ động xác định định biên để phù hợp với công việc. Trường hợp tỉnh nào không thực hiện, để xảy ra tình trạng vi phạm về VTNN và chất lượng NLTS sẽ phải chịu trách nhiệm.

Lãnh đạo Cục Quản lý Chất lượng NLTS, Bộ NN&PTNT cho rằng, cách tốt nhất để thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát VTNN và NLTS là lực lượng có chuyên môn của sở NN&PTNT trực tiếp kiểm tra, đào tạo, tập huấn tại chỗ để chuyển tiếp dần cho các cấp huyện, xã. Cùng với đó, Bộ NN&PTNT cũng đã sẵn sàng triển khai tập huấn lực lượng nòng cốt cho các địa phương. Về các tiêu chí kiểm tra, đánh giá, phân loại các sản phẩm đã có rất cụ thể trong phụ lục kèm theo Thông tư 14 của Bộ, các địa phương cần chủ động tìm hiểu để triển khai đúng kế hoạch.

Theo Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát, các tỉnh cần chú ý làm tốt, làm điểm từ một vài huyện trước theo phương thức chuyển từ kiểm tra, kiểm soát theo đợt trước đây sang tổng kiểm tra, phân loại và kiểm soát theo mức độ khác nhau. Qua đó, tăng cường giám sát cơ sở sản xuất, kinh doanh kể cả kiểm tra, kiểm soát trên sản phẩm nông sản. Với các trường hợp vi phạm, tùy mức độ, tần suất phạt từ cảnh cáo đến đình chỉ sản xuất, rút giấy phép kinh doanh, thậm chí có thể truy cứu trách nhiệm hình sự.
 
Box: Thông tư 14/2011/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT quy định việc kiểm tra, đánh giá cơ sở sản xuất kinh doanh VTNN và sản phẩm NLTS sẽ hiệu lực từ ngày 13/5/2011. Như vậy, cùng với Luật An toàn thực phẩm có hiệu lực vào 1/7/2011, đây sẽ là những cơ sở pháp lý để kiểm soát nông sản an toàn.

Hữu Oanh