Ảnh minh họa.

Quá trình tổ chức di dân TĐC, luôn được BQL huyện quan tâm; giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của người dân. Từ đầu năm, BQL đã chỉ đạo các phòng ban chuyên môn tham mưu, đề xuất với các cấp có thẩm quyền đưa ra các giải pháp thực hiện nhằm đẩy nhanh tiến độ và sớm hoàn thành công tác thu hồi đất, giao đất cho các hộ dân tái đinh cư.

Bên cạnh đó, BQL còn chủ động tham mưu đề xuất với UBND tỉnh, các sở, ban ngành trên địa bàn trình Chính phủ và các bộ ngành Trung ương cùng giải quyết những vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện dự án; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình hạ tầng cơ sở tại các khu định cư, khu huyện lỵ mới tại Phiêng Lanh; thành lập tổ rà soát công trình xây dựng tại các khu, điểm tái định cư. Để quan tâm, theo dõi sát đời sống của người dân BQL đã thành lập tổ rà soát công trình xây dụng tại khu, điểm dân cư, nắm bắt tình hình đời sống của các hộ dân tại khu tái định cư. Song song với việc làm trên, BQL đã chỉ đạo thực hiện lồng ghép các nguồn vốn thuộc các chương trình mục tiêu đầu tư cho sản xuất nhằm từng bước ổn định đời sống cho các hộ dân tại các khu, điểm tái định cư. Kết quả, đến hết quý I/2011 BQL đã bàn giao đưa vào sử dụng 117 dự án. Luỹ kế qua rà soát tổng số dự án xây dựng kết cấu hạ tầng thuộc dự án di dân tái định cư thuỷ điện Sơn La có 668 dự án. Cụ thể đã bàn giao, tạm bàn giao đưa vào sử dụng 436 dự án, 115 dự án đang triển khai thi công, 77 dự án đang hoàn thiện hồ sơ theo quy định để triển khai trong quý II năm 2011, trong 77 dự án đang hoàn thiện chủ yếu là dự án bến đò, nghĩa địa các dự án tái định cư, các dự án nhà văn hoá, nhà trẻ mẫu giáo, trung tâm hành chính các xã vùng ngập và các dự án thuộc khu TĐC xã Chiềng Khay do chưa tiếp nhận được các hộ TĐC đến.

Song song với công tác đầu tư, triển khai các dự án thành phần tại các khu, điểm TĐC, công tác ổn định đời sống và sản xuất cho các hộ dân tại nơi ở mới cũng được BQL quan tâm kịp thời.

Để người dân khu tái định cư sớm bắt tay vào sản xuất tại nơi ở mới, công tác thu hồi đất và giao đất sản xuất được tỉnh, huyện có di dân tái định cư quan tâm chỉ đạo. Đến nay, đã tiến hành triển khai thu hồi 390,9 ha. Luỹ kế từ ngày 31/3/2011, đã thực hiện được 17.258,6 ha. Trong đó, đã thu hồi đất của 3.565/4.792 hộ TĐC nội huyện (đạt 74%), với diện tích đất thu hồi là 8.723,8 ha. Hiện, BQL đã thực hiện chi trả tiền bồi thường đất xong cho các hộ sở tại tại điểm Phiêng Lanh, Phiêng Nèn, Phiêng Mựt, Khóp Xa - Mường Giôn và Trung tâm xã Chiềng Khay còn các điểm khác thuộc xã Mường Giôn mới thực hiện chi trả diện tích theo hạn mức 2,0 ha/hộ.

Bên cạnh công tác thu hồi đất, để ổn định đời sống cho người dân yên tâm sản xuất nơi ở mới, BQL đã tiến hành giao 173 ha đất thổ cư cho 4.322/4.322 hộ TĐC tập trung nông thôn, đô thị và TĐC xen ghép trong đó: Khu Phiêng Lanh đã thực hiện xong việc đo đạc quy chủ và đang hoàn thiện hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ. Còn lại 467/467 hộ di chuyển tạm chưa giao đất thổ cư. Cùng với việc giao đất thổ cư, BQL cũng tiến hành giao mốc đường bao Khu sản xuất cho 1.615/3.360 hộ tự chia bao gồm Khu Mường Giôn, Chiềng ơn, Chiềng Khay, Mường Chiên, Pha Khỉnh, Pắc Ma, Nậm Én, trong đó đã cho quy chủ xong chất điểm Khốp Xa, Huổi Mận, Co Líu của xã Mường Giôn, với tổng số 173 hộ. Riêng, các khu còn lại như: Cà Nàng, Mường Sại, Liếp Muộn, Chiềng Bằng (với tổng số 1.745 hộ) vẫn được tiếp tục sản xuất trên diện tích đất canh tác cũ ở trên cốp ngập. Đối với tổng số 346 các hộ TĐC nông nghiệp di chuyển đến khu đô thị Phiêng lanh, Phiêng Nèn, Phòng Tài chính kế hoạch đã thẩm định đối với 13 hộ thuộc xã Mường Sai, đã công khai giá trị và chủ hộ đã ký xác nhận hồ sơ gồm 66/70 hộ bản Chẩu Quân, 48/58 hộ thuộc xã Pha Khỉnh, 27hộ thuộc xã Chiềng ơn đang thực hiện công khai với các hộ, phòng Tài nguyên và Môi trường đang thẩm định báo cáo bồi thường 162 hộ.

Ông Đinh Văn Thoát, Trưởng ban BQL cho biết, di dân là công việc hết sức khó khăn, đòi hỏi lãnh đạo phải xắn tay vào cuộc để lo xây dựng các khu tái định cư cho bà con phải tốt hơn nơi ở cũ, muốn vậy BQL phải hỗ trợ sản xuất cho bà con yên tâm sản xuất. Xác định được nhu cầu cấp thiết đó của người dân, BQL đã chỉ đạo thực hiện lồng ghép với nguồn vốn chương trình 30a gắn với doanh nghiệp “bà đỡ” để cung ứng, chuyển giao kỹ thuật và bao tiêu sau khi có sản phảm hàng hoá. Hiện, BQL đã thực hiện thí điểm giao 108 con bò cho 34 hộ thuộc xã Chiềng ơn, trong đó mỗi hộ 3 con bò, bao gồm 1 con từ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất Dự án thuỷ điện Sơn La, 1 con từ nguồn vốn chương trình 30a, 1 con của doanh nghiệp cho các hộ nuôi hai năm không tính lãi, tạo điều kiện các hộ phát triển chăn nuôi đại gia súc nuôi nhốt theo dự án được phê duyệt.

Bên cạnh công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư được tổ chức triển khai thực hiện theo quyết định số 177/QĐ-UBND ngày 21/1/2010 của UBND tỉnh trên cơ sở đăng ký của các hộ dân TĐC về các mô hình trồng trọt như: xây dựng nương định canh; mô hình chống xói mòn trên đất dốc, nông lâm kết hợp, trồng cây ăn quả…; mô hình thuỷ sản nuôi ao cá, cá lồng, cá bè, nuôi thuỷ sản tại các bản ven lòng hồ thuỷ điện Sơn La.

Trao đổi với chúng tôi về công việc di dân tái định cư trên địa bàn huyện, ông Đinh Văn Thoát cho biết thêm: Di dân là công việc hết sức khó khăn, đòi hỏi người quản lý, chỉ đạo phải đi sâu, nắm rõ được tâm tư nguyện vọng của dân, thuyết phục người dân vốn đã quen với nơi ở cũ đến khu ở mới thực không đơn giản. Nhưng, với kinh nghiệm cùng đường hướng rõ ràng, trong những năm qua, BQL đã thuyết phục được hàng nghìn hộ đến nơi ở mới. Trong quá trình thực hiện, bên cạnh thuận lợi là được bà con trong huyện ủng hộ, chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn khi thực hiện công tác thu hồi đất và bồi thường đất cho các hộ. Các hộ bị thu hồi đất phần lớn là có diện tích đất vượt diện tích hạn mức giao đất theo quy định của Luật đất đai. Nhưng, phần lớn diện tích vượt hạn mức giao đất không được bồi thường mà chỉ được hỗ trợ công khai phá, nên các hộ bị thu hồi đất gây cản trở không giao phần diện tích đất vượt hạn mức không được bồi thường để chia cho các hộ TĐC. Bên cạnh đó, hiện trạng sử dụng đất ruộng tại một số hộ dân là ruộng 2 vụ, nhưng theo hồ sơ giao đất cho các hộ là ruộng 1 vụ, nên trong quá trình thực hiện bồi thường các hộ dân kiến nghị bồi thường theo thực trạng là ruộng 2 vụ, khiến chúng tôi tốn không ít thời gian và công sức để giải thích cho dân hiểu. Ngoài ra, các yếu tố khách quan như ảnh hưởng mưa lũ gây sạt lở ở một số công trình giao thông, thuỷ lợi, nước sinh hoạt nên phải khắc phục điều chỉnh gây ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành các công trình.

BVB