TP. Hồ Chí Minh vẫn còn tồn đọng 1.000 căn nhà sở hữu nhà nước. Ảnh Ngọc Giang

Vướng mắc

Theo Bộ Xây dựng thì hiện nay quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước chưa hoàn thành các thủ tục bán cho người đủ điều kiện là gần 63.000 căn. Trong đó, chủ yếu tập trung tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Sau một thời gian thực hiện Nghị định 61/NĐ-CP vẫn còn tồn đọng số lượng lớn nhà thuộc sở hữu nhà nước chưa được bán vì vướng quy hoạch, nhà ở khu phố cổ, nhà đang có tranh chấp, hồ sơ nhà bị thất lạc. Ngoài ra, do hoàn cảnh lịch sử, hầu hết số nhà thuộc sở hữu nhà nước nằm biệt lập, không tập trung, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý, cũng như thực hiện các thủ tục bán nhà theo quy định.

Liên quan đến vấn đề này, một chuyên viên của Sở Xây dựng Hà Nội đã cho biết: Thực tế từ cuối năm 1992, việc phối nhà cho cán bộ, công chức đã tạm dừng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, sau thời điểm này, nhiều cơ quan và tổ chức vẫn tiếp tục phân nhà cho cán bộ. Vì vậy, xử lý hậu quả này rất khó nên dẫn đến tình trạng nhiều hộ dân đang ở nhà thuộc sở hữu nhà nước nhưng chưa được xem xét giải quyết, dù đủ điều kiện theo quy định.

“Đối với quỹ nhà nhà biệt thự có vị trí đẹp, khả năng sinh lợi cao trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho các cơ quan chức năng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và bán 343 biệt thự; giữ lại 60 biệt thự là dạng biệt thự cho mục đích hành chính.”

Riêng tại TP. Hồ Chí Minh, là nơi có quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước rất lớn nhưng nguồn gốc rất phức tạp, nhưng do sự phối hợp tốt giữa các cơ quan liên quan nên đến nay đã hoàn thành thủ tục bán được 92.500 căn nhà cho các đối tượng đủ điều kiện. Dù vậy do vướng mắc thủ tục cũng như tranh chấp của các đối tượng có quyền lợi liên quan nên vẫn còn hơn 1.000 căn nhà chưa hoàn thành việc bán theo Nghị định 61/NĐ-CP.

Theo ông Nguyễn Văn Danh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh để giải quyết vấn đề này các bộ phận chức năng đang nhanh chóng hoàn chỉnh các hồ sơ xin mua nhà được nộp trước ngày 31/12/2010. Dự kiến số lượng hồ sơ này sẽ được giải quyết sớm để năm 2011 sẽ hoàn thành việc bán nhà thuộc sở hữu nhà nước cho cán bộ công chức.

Tháo gỡ

Những tồn tại này đã được các địa phương kiến nghị nhằm đề ra hướng giải quyết để nhanh chóng hoàn thành các thủ tục bán nhà thuộc sở hữu nhà nước. Sau khi kiểm tra và ghi nhận các nội dung phản ánh, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo mới để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản điều chỉnh các thủ tục bán nhà thuộc sở hữu nhà nước.

Theo thông tin của Bộ Xây dựng, dự kiến trong tháng 6/2011, dự thảo sẽ được hoàn thành, với nhiều quy định mới tạo thuận lợi cho người mua nhà như: Sẽ có nhiều mức hỗ trợ miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền mua nhà. Mức giảm tiền nhà cho mỗi năm công tác được tính bằng 0,69 lần mức lương tối thiểu tại thời điểm mua với cán bộ, công chức và 1,24 lần với lực lượng vũ trang.

Riêng giá đất sẽ được tính theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành, có hiệu lực thi hành tại thời điểm bán và căn cứ vào vị trí của đất ở, tầng nhà như: Nhà ở một tầng người mua phải nộp bằng 40% giá đất ở; nhà ở chung cư có nhiều tầng, người mua phải nộp bằng 10% giá đất ở.

Còn với nhà ở cấp bốn tại các khu tập thể thì tiền sử dụng đất trong giá bán nhà được ghi nợ trong Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Khi thanh toán nợ, người mua nhà ở phải nộp tiền sử dụng đất theo giá đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận đối với nhà ở đã mua trước đó và được trả nợ dần trong thời hạn tối đa là 5 năm. Nếu sau 5 năm mà chưa trả hết nợ tiền sử dụng đất, người mua nhà phải nộp tiền sử dụng đất theo giá đất tại thời điểm trả nợ.

Những tồn tại về định giá đối với nhà đất liền kề cũng sẽ được quy định rõ là: Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất liền kề cho chủ sở hữu nhà ở đã mua đó. Người mua phải đóng 40% tiền sử dụng đất đối với diện tích trong hạn mức đất. Còn phần vượt hạn mức, người mua phải đóng 100% tiền sử dụng đất theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành.

Lộc Thắng