Có lúc DN XK cà phê phải vay với lãi suất 24%Inăm, làm sao mà kinh doanh có lợi nhuận được

Sự bất ổn của kinh tế toàn cầu, nhất là của các trung tâm tăng trưởng Mỹ, EU, Nhật, Trung Quốc, dự báo sẽ gây khó khăn không nhỏ cho hoạt động xuất khẩu (XK) của Việt Nam trong năm 2012. Nền kinh tế đang đứng trước nhiều biến động, các doanh nghiệp (DN), đặc biệt là DN XNK phải đương đầu với nhiều thách thức về tài chính như thiếu vốn, lãi suất cho vay của các ngân hàng vẫn ở mức cao, rủi ro biến động ngoại tệ.

Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cà phê Việt Nam Nguyễn Công Hoàng, bức xúc: “Nguồn vốn là vấn đề quan trọng nhất với XK cà phê. Hầu hết DN không có đủ vốn tự có để kinh doanh ngành hàng này, mà gần như phải vay 100% của ngân hàng nên việc kinh doanh XK thuộc toàn bộ vào ngân hàng. Hiện nay, có lúc DN phải vay với lãi suất đến 24%/năm, thì hỏi làm sao mà kinh doanh có lợi nhuận được”.

Dù xuất khẩu năm 2011 được nhìn nhận là khả quan so với kế hoạch, nhưng theo các chuyên gia không có nghĩa năm 2012 hoạt động này sẽ có nhiều thuận lợi. Nguyên nhân bắt nguồn từ những bất ổn, khó khăn của kinh tế thế giới.

Ông Phạm Hưng, phụ trách đối ngoại Hiệp hội Dệt may phía Nam, cho biết, doanh số năm rồi hơn 11 tỷ, năm nay chỉ tiêu là 13 tỷ đồng, chắc là cũng đạt được. Nhưng có đến 18% DN của ngành chủ yếu làm gia công. XK 13 tỷ, mà NK đến gần 9 tỷ đồng nguyên phụ liệu, bông sơ, vải rồi thì cũng không có gì để đáng ca ngợi ở đây.

Theo các chuyên gia, nền kinh tế thế giới năm 2012 sẽ tệ hơn rất nhiều so với năm 2011. Dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho thấy, năm 2012 tăng trưởng kinh tế thế giới còn 4%, thấp hơn so dự báo trước đó 0,3%. Citigroup cũng hạ dự báo tăng trưởng xuống còn 2,9%, trong khi Goldman Sachs dự báo năm 2012 chỉ tăng trưởng 3,5%.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội nhận định: Chúng ta cần xác nhận tâm thế của mình là năm 2012 sẽ khó khăn hơn 2011. Trước nhất là Việt Nam phải tiếp tục triển khai sâu rộng những cam kết trong các tổ chức có tham gia. Khi đó, gắn với lợi ích sẽ là những yếu tố về cạnh tranh, buộc chúng ta phải thực hện những điều kiện cam kết triệt để hơn trong XNK, trong sản xuất… Yếu tố nữa quan trọng hơn là cả Việt Nam và thế giới đều phải sẵn sàng tiếp nhận những ảnh hưởng tiêu cực hơn của suy thoái từ nền kinh tế Hoa Kỳ, và khủng hoảng từ khối EU dẫn đến những khó khăn về tài chính, lạm phát dẫn đến hầu bao của người tiêu dùng bị thắt chặt, cũng đồng nghĩa là thị trường XK thắt chặt. Những nguyên nhân trên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động XK của nước ta trong năm 2012. Do đó, cần thiết phải tìm các giải pháp hỗ trợ tài chính cho các DN XK hiệu quả hơn.

 Nhiều lãnh đạo DN cũng cho rằng, trong bối cảnh khó khăn chung, vẫn có những cơ hội cho DN Việt Nam như thị trường Nhật Bản và Tây Âu trước đây có những tiêu chuẩn rất khắt khe, nhưng trong giai đoạn kinh tế khó khăn, thì dường như có xu hướng tiêu thụ nhiều hơn hàng hóa chỉ tương đối tốt và giá rẻ từ những nước đang phát triển. Do vậy, điều quan trọng nhất vẫn là nguồn vốn dành cho các DN XK.

Ngoài việc huy động vốn, thì cần có giải pháp cụ thể sử dụng hiệu quả vốn. Các DN cần chủ động các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá; tăng cường liên doanh, liên kết, hợp tác trong hoạt động kinh doanh, đối phó với các tranh chấp thương mại quốc tế,…

Tiến sĩ Hà Huy Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, đưa ra dự báo: “Hiện chúng ta XK hai nhóm mặt hàng chính là nhóm nguyên liệu thô và nhóm các mặt hàng cơ bản thiết yếu đối với tiêu dùng. Những mặt hàng này cũng chiếm tỷ trọng không cao trong kim ngạch NK của các nước. Nhưng dù gì thì người ta vẫn phải tiêu dùng, nên XK cơ bản vẫn ổn định, NK cũng sẽ ổn định nếu như chúng ta duy trì tiếp tục các chính sách thắt chặt tiền tệ…

Trong báo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2011 và kế hoạch năm 2012, Chính phủ đặt ra mục tiêu: Tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2012 đạt khoảng 106,4 - 107,4 tỷ USD, tăng 12 - 13,1% so với năm 2011. Để vượt qua những khó khăn trong năm 2012 và hoàn thành mục tiêu đề ra, các DN cần chủ động phân tích tình hình, sẵn sàng nhiều kịch bản ứng phó với biến động của thị trường: Cần đa dạng hóa sản phẩm, thị trường, đối tác và kênh XK hàng hóa; chủ động các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá; tăng cường liên doanh, liên kết, hợp tác trong hoạt động kinh doanh, đối phó với các tranh chấp thương mại quốc tế.

Hải An