Báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh vụ việc
Trước việc công dân phường làng cổ Đông Sơn, phường Hàm Rồng, TP Thanh Hóa liên tiếp có đơn thư gửi các cơ quan chức năng, cùng với phản ánh của Báo Thanh tra, mới đây, ngày 27/5/2021, ông Trịnh Huy Triều, Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa đã có Văn bản 2441/UBND-TTr gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo về việc quản lý động Tiên Sơn sau khi thu hồi, hủy bỏ hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa UBND phường Hàm Rồng và Cty Kim Quy.
Nội dung của văn bản này cho biết, thời gian qua, UBND TP Thanh Hóa nhận được nhiều đơn thư phản ánh, kiến nghị của công dân phường Hàm Rồng liên quan đến việc quản lý, đầu tư xây dựng dự án khu du lịch động Tiên Sơn, nằm trong Khu di tích văn hóa Hàm Rồng, phường Hàm Rồng của Cty Kim Quy.
Để giải quyết dứt điểm vụ việc, trả lời công dân, UBND TP Thanh Hóa đã tiến hành kiểm tra việc quản lý, đầu tư, khai thác Khu di tích động Tiên Sơn trong Khu di tích lịch sử Văn hóa Hàm Rồng. Theo kết quả kiểm tra, xác minh, trước đây động Tiên Sơn nằm trong quần thể di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh Hàm Rồng, hồ sơ lưu trữ về việc công nhận, xếp hạng di tích không còn lưu trữ đầy đủ, còn có văn bản, ý kiến, quan điểm khác nhau về việc công nhận, xếp hạng di tích (hiện nay đã được cấp đổi bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh cấp tỉnh theo Quyết định số 1046/QĐ-UBND ngày 25/3/2020 của UBND tỉnh).
Hợp đồng động Tiên Sơn trái quy định
Ngày 28/7/2004, UBND TP Thanh Hóa có Công văn số 807/UB-KH đồng ý cho Cty Kim Quy tiến hành lập thủ tục đầu tư, mặt bằng quy hoạch định vị công trình, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, làm cơ sở thuê đất, giao đất và yêu cầu Cty Kim Quy phải phối hợp với UBND phường Hàm Rồng để thống nhất đất và có phương án bảo vệ thắng cảnh, trật tự công cộng khi dự án hoàn thành.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện có nhiều vi phạm, thiếu sót, cụ thể việc UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Cty Kim Quy theo Hợp đồng số 01, xác lập ngày 22/5/2005 là không đúng thẩm quyền, nội dung hợp đồng trái với quy định của pháp luật (phải thanh lý, tuyên bố chấm dứt hoặc đề nghị tuyên bố hợp đồng vô hiệu).
Cty Kim Quy đầu tư xây dựng khi chưa có thủ tục giao đất, cho thuê đất, hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công không có thẩm định và phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền và công trình xây dựng không đúng mặt bằng quy hoạch.
Do trước đây, UBND tỉnh, UBND TP Thanh Hóa đã thống nhất chủ trương kêu gọi đầu tư vào Khu di tích lịch sử Văn hóa Hàm Rồng. Ngày 8/12/2006, UBND TP Thanh Hóa đã có Công văn 2207/UBND-TCKH đồng ý để Cty Kim Quy lập dự án đầu tư, quy hoạch chi tiết động Tiên Sơn thuộc Khu di tích lịch sử Văn hóa Hàm Rồng theo quy định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tuy nhiên, việc triển khai tổ chức thực hiện không đảm bảo về trình tự, thủ tục theo quy định.
Hiện nay, UBND tỉnh Thanh Hóa chưa ban hành quy định chi tiết về quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh. Để việc quản lý di tích danh lam thắng cảnh động Tiên Sơn theo quy định, phù hợp với tình hình hiện nay, UBND TP Thanh Hóa đề nghị UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo Hội đồng tư vấn giải quyết khiếu nại, tố cáo của tỉnh để tham gia ý kiến, thống nhất báo cáo UBND tỉnh hướng xử lý, giải quyết về việc quản lý di tích động Tiên Sơn cho phù hợp.
Khi thu hồi cần làm đúng Luật di sản
Trong đó, UBND TP Thanh Hóa đưa ra phương án 1, khi thu hồi diện tích thuộc di tích động Tiên Sơn để Nhà nước trực tiếp quản lý; xử lý sau khi thanh lý hợp đồng, hoàn trả kinh phí giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng cho Cty Kim Quy. Giải quyết các tranh chấp phát sinh do Cty Kim Quy không thống nhất thanh lý, chấm dứt hợp đồng.
Phương án 2, tiếp tục giao cho Cty Kim Quy quản lý, khai thác, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn Cty Kim Quy hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục để quản lý, khai thác động Tiên Sơn theo đúng quy định.
Qua nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nhân dân làng cổ Đông Sơn thì khi thu hồi, hủy bỏ quyết định hợp tác kinh doanh trái phép giữa UBND phường Hàm Rồng và Cty Kim Quy thì động Hàm Rồng cần được giao cho già làng, trưởng thôn ở làng cổ Đông Sơn quản lý, khai thác, sử dụng dưới sự quản lý đầu tư của Nhà nước theo đúng Luật Di sản. Không thể tiếp tục giao động Tiên Sơn cho Cty Kim Quy quản lý vì làm theo phương án này sẽ tiếp tục đi vào “vết xe đổ” mà lâu nay người dân đang khiếu kiện. Bên cạnh đó, UBND TP Thanh Hóa cần phải kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cán bộ UBND phường Hàm Rồng đã tự ý ký hợp đồng hợp tác kinh doanh trái pháp luật. Có như thế thì tình hình an ninh trật tự ở đây mới được giữ vững, khiếu nại mới có thể lắng xuống.
Liên quan đến việc khiếu nại cùa công dân làng cổ Đông Sơn, phường Hàm Rồng, ngày 10/7/2020, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đến UBND tỉnh Thanh Hóa để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật. Mới đây, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cũng đã có văn bản gửi UBND tỉnh Thanh Hóa hướng dẫn, đôn đốc, nhắc nhở, đề nghị xử lý dứt điểm vụ việc này, trả lời đơn thư của công dân theo thẩm quyền, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, thông báo kết quả giải quyết về Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.
Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.