Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển báo cáo thẩm tra dự án trước Quốc hội. Ảnh: Thảo Nguyên

Báo cáo trước Quốc hội sáng ngày 3/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, để tiếp tục phục hồi đà tăng trưởng; thực hiện những chính sách hỗ trợ đối với nông nghiệp, nông thôn; tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế, cần có thêm những chính sách thuế để hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động.

Do đó, Chính phủ trình Quốc hội Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều tại các luật về thuế.

Cân nhắc xóa tiền phạt chậm nộp tiền thuế

“Đa số ý kiến nhất trí cần thiết việc ban hành Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều tại các luật về thuế nhằm đáp ứng yêu cầu đặt ra trong thực tiễn và khắc phục những hạn chế của một số luật thuế và Luật Quản lý thuế”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho biết quan điểm thẩm tra của Ủy ban.  

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, trong 4 năm vừa qua Chính phủ nhiều lần trình Quốc hội ban hành Nghị quyết điều chỉnh các chính sách về thuế, dẫn đến hệ thống pháp luật thiếu ổn định, gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân và các nhà đầu tư.

Nhất là, nếu thông qua luật này, dự kiến mỗi năm giảm khoảng 5.700 tỷ đồng, hoàn thuế GTGT khoảng 1.300 tỷ đồng và xóa nợ tiền phạt chậm nộp thuế khoảng 4.800 tỷ đồng chưa phù hợp với Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu “không ban hành, điều chỉnh chính sách làm giảm thu, tăng chi ngân sách Nhà nước ảnh hưởng đến cân đối ngân sách Nhà nước và an ninh tài chính quốc gia”.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách cũng không nhất trí và đề nghị cần cân nhắc việc xóa tiền phạt chậm nộp tiền thuế vì bản chất tiền phạt chậm nộp thuế là khoản tiền phạt do vi phạm hành chính về thuế. Do đó việc xóa nợ sẽ tạo tiền lệ không tốt, không bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và không công bằng đối với các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật. 

Có ý kiến cho rằng, về thời điểm xóa nợ tiền phạt chậm nộp thuế đối với các doanh nghiệp trước thời điểm 1/7/2013 là quá rộng, đề nghị cân nhắc, xem xét việc xoá nợ tiền phạt chậm nộp thuế trước năm 2008. Nhưng cũng có ý kiến đồng tình với đề xuất của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh.

Thuế suất và thời gian ưu đãi 30 năm đối với dự án đặc biệt... quá dài

Liên quan đến việc, bổ sung ưu đãi thuế đối với dự án đầu tư có quy mô vốn đầu tư tối thiểu 12.000 tỷ đồng, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị, làm rõ hơn về tiêu chí công nghệ, theo đó chỉ ưu đãi cho các dự án đáp ứng được tiêu chí về công nghệ theo quy định của Luật Công nghệ cao, Luật Khoa học công nghệ mà tiêu chuẩn kỹ thuật thuộc nhóm các nước công nghiệp phát triển.

Ủy ban Tài chính Ngân sách cũng cho rằng, việc áp dụng thuế suất và thời gian ưu đãi 30 năm đối với các dự án đặc biệt cần thu hút đầu tư là quá dài, cần nghiên cứu thu hẹp thời gian ưu đãi. Đồng thời bỏ tiêu chí đối với các dự án đặc biệt cần thu hút “dự án sử dụng công nghệ tiên tiến, trong nước chưa sản xuất được hoặc công nghệ tiên tiến lần đầu áp dụng ở Việt Nam hoặc khu vực Đông Nam Á”.

“Quy định này có thể sẽ dẫn đến việc thu nhận các dự án có công nghệ lạc hậu mà các nước khác có nhu cầu thay thế chuyển về đầu tư ở Việt Nam, trong khi đây vẫn là công nghệ mà trong nước chưa sản xuất được hoặc lần đầu áp dụng tại Việt Nam và bỏ cụm từ “công trình cơ sở hạ tầng đặc biệt quan trọng khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định” để đảm bảo tính cụ thể của luật”, ông Hiển nói.

Một vấn đề khác, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách không nhất trí việc cho phép khấu trừ, hoàn thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa mua vào hoặc nhập khẩu để tạo tài sản cố định.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách, việc khấu trừ thuế trong trường hợp này không phù hợp với nguyên lý của thuế GTGT là chỉ khi có thuế GTGT đầu ra mới cho phép khấu trừ thuế GTGT đầu vào. 

Hiện nay, các dịch vụ xã hội hóa lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường đang được Nhà nước dành rất nhiều ưu đãi từ cho thuê, xây dựng cơ sở vật chất, giao đất, cho thuê đất, tín dụng, huy động vốn, lệ phí trước bạ, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp... nhằm mục tiêu để giảm giá dịch vụ cho người tiêu dùng. 

Mặt khác, việc khấu trừ và hoàn thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa mua vào hoặc nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho các dự án xã hội hóa chưa có căn cứ đảm bảo người dân sử dụng dịch vụ này được hưởng lợi từ việc Nhà nước cho phép hoàn thuế GTGT đầu vào. 

Hôm nay, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự; nghe trình Dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Dự án Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi); Dự án Luật Thú y.

Thảo Nguyên