Được Kỳ họp thứ tám, Quốc hội khóa XII thông qua, Luật Thanh tra năm 2010 sẽ có hiệu lực thi hành vào ngày 1/7/2011. Đây là văn bản Luật quan trọng, có liên quan và tác động trực tiếp đến quá trình thực hiện chức năng quản lý Nhà nước của các cơ quan, tổ chức. Các nội dung liên quan đến những quy định mới của Luật Thanh tra năm 2010; những vấn đề đáng quan tâm khác trong hoạt động thanh tra hiện nay như: Thái độ, tinh thần trách nhiệm, văn hóa ứng xử… của người cán bộ thanh tra, người dân hay doanh nghiệp (DN) đã được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giải đáp trên tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm tại cuộc giao lưu trực tuyến.

Trả lời câu hỏi “các cơ quan thanh tra (CQTT) có vai trò, trách nhiệm như thế nào trong quản lý đối với các DN Nhà nước trong Luật Thanh tra sửa đổi năm 2010”, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Nguyễn Văn Kim cho biết: Theo quy định của Luật Thanh tra sửa đổi năm 2010, các CQTT Nhà nước không có trách nhiệm trong quản lý chuyên môn nghiệp vụ, hoạt động công tác cán bộ, sản xuất kinh doanh của các DN Nhà nước. Tuy nhiên, các CQTT Nhà nước có quyền tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước đối với các DN Nhà nước (do chủ tịch UBND thành lập). Việc tiến hành thanh tra được thực hiện theo trình tự thủ tục do pháp luật thanh tra quy định.

Giải đáp băn khoăn của độc giả đại diện một đơn vị quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) phản ánh thời gian qua có rất nhiều tổ chức thanh tra tại đơn vị, Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng cho biết: Dự án ĐTXDCB có rất nhiều nội dung liên quan đến chức năng quản lý Nhà nước của các ngành, các cấp (ví dụ: Sử dụng đất, đấu thầu, thực hiện các định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá, chất lượng công trình, sử dụng vốn, các nghĩa vụ đối với Nhà nước...), vì vậy, có nhiều chủ thể tiến hành thanh tra là đương nhiên. Tuy nhiên, các CQTT Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước cần có sự phối hợp ngay từ khi xây dựng kế hoạch thanh tra để vừa bảo đảm hoạt động sản xuất kinh doanh, không gây khó khăn cho đơn vị được thanh tra, vừa bảo đảm trật tự kỷ cương pháp luật. Đây cũng là tinh thần của Luật Thanh tra năm 2010. Phó Tổng Thanh tra nêu thực tế, nhiều địa phương áp dụng phương thức thanh tra liên ngành cùng tiến hành thanh tra một hoặc một vài dự án đầu tư, khi đó sẽ khắc phục được những tồn tại chồng chéo.

Về vấn đề “khi nào thì tiến hành thanh tra lại, trình tự thủ tục thanh tra lại, nội dung, phạm vi thanh tra lại”, Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng cho biết: Thanh tra lại là một quy định mới trong Luật Thanh tra năm 2010, sẽ được quy định trong Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra theo hướng: Việc thanh tra lại được thực hiện khi có vi phạm về trình tự, thủ tục, có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật hoặc nội dung kết luận thanh tra không phù hợp với những chứng cứ thu thập được trong quá trình thanh tra. Phạm vi thanh tra lại chỉ tập trung vào những nội dung có dấu hiệu vi phạm pháp luật...

Cuộc giao lưu trực tuyến là một hoạt động song song với hội nghị truyền hình triển khai Luật Thanh tra năm 2010, đồng thời cũng được Thanh tra Chính phủ xem như là một việc làm cụ thể trong đẩy mạnh thực thiện chủ trương công khai các hoạt động của ngành Thanh tra đến các tầng lớp nhân dân, cộng đồng DN và toàn xã hội.

Thanh Hòa