Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tiếp Chủ tịch Kiểm toán Nhà nước Cộng hòa Hungary László Domokos. (Ảnh: Nguyễn Dân/TTXVN)

Nhóm ngành hàng có tiềm năng XK trung bình, bao gồm: Rau quả, chè, mật ong, điều và các loại hạt khác, lâm sản, máy móc thiết bị, sản phẩm dệt, kim khí mỹ nghệ, hàng thủ công, tác phẩm nghệ thuật, nhuyễn thể, dịch vụ vận tải, dịch vụ phần mềm.

Còn lúa gạo, mía đường được xếp vào nhóm ngành hàng có tiềm năng XK thấp, bên cạnh các ngành hàng khác như: Sản phẩm thêu ren, sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ giấy, quà tặng, phương tiện vận tải, nhựa.

Để đánh giá tiềm năng XK của các nhóm hàng, báo cáo này dựa trên tiêu chí mặt hàng hoặc ngành hàng/dịch vụ có tiềm năng XK không chỉ bao gồm những ngành hàng đã XK tốt, mà còn cả những ngành hàng chưa XK bao giờ hoặc đã XK với số lượng hạn chế nhưng có những điều kiện cần thiết để có thể XK mạnh trong thời gian tới. Trong đó, việc đánh giá tiềm năng XK dựa trên 3 chỉ số tổng hợp: Tình hình XK hiện tại, khả năng cung nội địa, thị trường thế giới.

Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Tư vấn Trưởng đánh giá tiềm năng XK, cho biết, sắn là cây trồng dễ thích nghi với điều kiện sống, chủ yếu được trồng ở phía Bắc Trung bộ, Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, Trung du và miền núi phía Bắc và Đông Nam bộ. Năm 2012, giá trị XK sắn và sản phẩm từ sắn đạt 1,37 tỷ USD, còn năm 2013 đạt 1,1 tỷ USD. Thị phần của sắn Việt Nam trên thị trường thế giới đạt 27,3%. Điểm đáng mừng là thị trường XK của sắn ngày càng được mở rộng, từ con số 59 nước và vùng lãnh thổ năm 2009, đã nhanh chóng tăng lên đến gần 100 vào năm 2012.

Ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công thương khẳng định, thương mại ngày càng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế, hiện chiếm trên 60% GDP. Trong 3 năm gần đây, gia tăng kim ngạch XK đạt gần 20 tỷ USD/năm. Việt Nam cũng đang tích cực đàm phán các hiệp định thương mại mở ra cơ hội XK mới cho các mặt hàng. Các mặt hàng XK của Việt Nam ngày càng được cải thiện theo hướng tăng sản phẩm công nghiệp chế tạo - chế biến, giảm XK thô và nâng cao giá trị gia tăng. Việt Nam cũng đang tích cực đàm phán các hiệp định thương mại tự do (FTA) nhằm mở cửa thị trường. Vì thế, bên cạnh việc tái đánh giá một số mặt hàng có tiềm năng XK tốt, báo cáo đánh giá còn phát hiện các mặt hàng chưa có thống kê XK hoặc đã XK nhưng với số lượng còn khiêm tốn nhưng có tiềm năng và điều kiện cần thiết để có thể xúc tiến XK trong thời gian tới.

Từ những chỉ số đánh giá tiềm năng cho từng mặt hàng, ngành hàng, nhóm nghiên cứu đã đưa ra những đề xuất về hành động ưu tiên của mỗi vùng miền và rộng hơn là của cả quốc gia trong việc khai thác, đẩy mạnh hơn nữa tiềm năng XK.

Trần Quý