Toàn cảnh phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2013. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Hôm nay, ngày 26/5/2013, tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2013.

Thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội, Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 5 và 5 tháng đầu năm, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung và tích cực triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, và các Nghị quyết của Chính phủ; đồng thời tập trung chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch đề ra.

Trong tháng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định: Thành lập Công ty Quản lý Tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam nhằm xử lý nợ xấu, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng hợp lý cho nền kinh tế; một số chính sách về hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, hộ nghèo ở các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội vùng Đồng bằng sông Hồng đến 2020; chỉ thị các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước; qui định về phát triển ứng dụng và quản lý phát triển thương mại điện tử; qui định về tổ chức và hoạt động thanh tra giáo dục; qui chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí; đánh giá kết quả 4 tháng thực hiện triển khai Đề án Phòng ngừa, ngăn chặn, vận chuyển và kinh doanh gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập khẩu trái phép; chỉ đạo các giải pháp tiêu thụ lúa gạo; qui định nâng mức hỗ trợ lên 100% mệnh giá mua bảo hiểm y tế cho hộ cận nghèo...  

Kinh tế-xã hội trong 5 tháng đầu năm 2013 tiếp tục có những chuyển biến đúng hướng và đạt nhiều kết quả. Nổi bật là: Lạm phát được kiềm chế, giá cả, thị trường khá ổn định. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5/2013 giảm nhẹ 0,06% so với tháng trước (là tháng thứ 2 có mức tăng CPI âm trong vòng 5 tháng đầu năm[1]). So với tháng 12/2012, CPI tháng 5/2013 tăng 2,35%, là mức tăng thấp nhất trong 4 năm qua.[2]

Lãi suất huy động và cho vay tiếp tục giảm[3]. Thị trường ngoại hối và tỷ giá ổn định; dự trữ ngoại hối Nhà nước tăng. Thanh khoản của toàn hệ thống tiếp tục được cải thiện. Thị trường vàng từng bước hoạt động nề nếp.

Xuất khẩu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao. Tính chung 5 tháng đầu năm 2013, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt khoảng 49,94 tỷ USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước[4]. Tổng kim ngạch nhập khẩu ước đạt khoảng 51,86 tỷ USD, tăng 16,8%, nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh tiếp tục tăng.

Vốn FDI đăng ký và thực hiện đều tăng so với cùng kỳ năm trước. Trong 5 tháng đầu năm 2013, vốn FDI đăng ký ước đạt khoảng 8,52 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ, vốn thực hiện ước đạt 4,58 tỷ USD, tăng 1,6%. Giải ngân vốn ODA tiếp tục đạt khá và cao hơn cùng kỳ năm trước, ước đạt 1,5 tỷ USD, đạt 31,3% kế hoạch cả năm 2013[5].

Sản xuất công nghiệp có dấu hiệu phục hồi, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 5 tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước, trong 5 tháng ước tăng 5,2% so với cùng kỳ. Tuy gặp nhiều khó khăn về thời tiết và dịch bệnh, song sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản tiếp tục phát triển.

Từ đầu năm đến nay, cả nước có trên 31 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với số vốn đăng ký 156,43 nghìn tỷ đồng. Khoảng 8.800 doanh nghiệp ngừng hoạt động đã quay trở lại hoạt động.

An sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm; đời sống của người dân, đặc biệt là những người nghèo, người dân tộc thiểu số, người mất việc làm được quan tâm. Tháng 5 ước tạo việc làm khoảng 126.300 lao động, tính chung 5 tháng đầu năm, ước tạo việc làm trên 602.200 lao động, đạt 37,6% kế hoạch. Các cấp, các ngành tiếp tục triển khai và giải quyết chế độ bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động[6].

Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, thông tin, truyền thông, văn hóa, thể thao và du lịch tiếp tục được quan tâm. Công tác cải cách hành chính, thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo, đấu tranh phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được tăng cường. Quốc phòng, an ninh được bảo đảm, trật tự xã hội được giữ vững. Quan hệ đối ngoại tiếp tục được đẩy mạnh.

Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Chăn nuôi gia súc, gia cầm và nuôi trồng thủy sản giảm sút. Sản xuất công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến và chế tạo phục hồi chậm. Chênh lệch lãi suất huy động và lãi suất cho vay chậm được thu hẹp; lãi suất cho vay vẫn còn cao so với khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp trong khi tăng trưởng tín dụng duy trì ở mức thấp. Tái cấu trúc ngân hàng thương mại, xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng cũng như tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản chậm được giải quyết. Số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể và phá sản, tuy có giảm nhẹ so với cùng kỳ nhưng vẫn ở mức cao[7]. Tiến độ thu ngân sách Nhà nước chậm hơn cùng kỳ các năm trước; giải ngân vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Nhà nước đạt thấp[8]. So với tháng trước, chỉ số giá, sau khi có mức tăng nhẹ vào tháng 4, tiếp tục có mức tăng âm trở lại. Tình hình tai nạn giao thông diễn biến phức tạp, tăng cả về số vụ lẫn số người chết so với cùng kỳ năm trước[9]. Việc làm, thu nhập và đời sống của người lao động vẫn gặp nhiều khó khăn. Hai tháng liên tiếp nhập siêu, nâng tổng mức lên khoảng 1,92 tỷ USD, bằng 3,85% tổng kim ngạch xuất khẩu, cần lưu ý trong chỉ đạo điều hành.

Thời gian tới, cần bám sát, kiên trì thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, trong đó tập trung vào một số trọng tâm sau:

1. Tiếp tục thể chế hóa để các quy định, chính sách về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tái cơ cấu kinh tế…  sớm đưa vào cuộc sống. Đồng thời làm tốt việc sơ kết, tổng kết từ thực tiễn để tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách cho phù hợp.

2. Về kinh tế vĩ mô, lưu ý thực hiện tốt một số nội dung:

Tiếp tục ổn định giá cả, tỷ giá, quản lý tốt thị trường vàng, kiềm chế lạm phát. Rà soát để bảo đảm mức chênh lệch hợp lý giữa lãi suất huy động và cho vay; ưu tiên tín dụng cho những sản phẩm có thị trường, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Rải đều mức tăng dư nợ tín dụng cho những tháng còn lại trong năm.

Tập trung chỉ đạo bảo đảm thu-chi ngân sách, nhất là đối với các cân đối lớn của Nhà nước. Tinh thần là không điều chỉnh tổng mức chi, bội chi ngân sách theo kế hoạch đã đề ra; kiên quyết thực hiện tiết kiệm chi. Thủ tướng đã ban hành Chỉ thị về vấn đề này, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc.

Tập trung xử lý nợ xấu. Đây là công việc khó, đã có nhiều công cụ để xử lý, trong đó Chính phủ đã ban hành Nghị định về thành lập, tổ chức và hoạt động của Công ty Quản lý Tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam, cần tập trung triển khai thực hiện, vừa làm vừa hoàn thiện cơ chế chính sách, không để xảy ra tiêu cực.

3. Tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, gắn với tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng.

Cùng với giải pháp về ưu tiên vốn tín dụng nêu trên, cần có giải pháp để nâng cao hiệu quả hỗ trợ cho nông dân. Việc thu mua tạm trữ một số mặt hàng nông sản là cần thiết nhưng phải có cơ chế và phương thức tổ chức tốt hơn, đảm bảo hài hòa lợi ích và ổn định được thị trường.

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường trong và ngoài nước để tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, thúc đẩy sản xuất.

Đảm bảo điện cho sản xuất và sinh hoạt. Chỉ đạo kiểm điểm nghiêm túc, không để xảy ra sự cố mất điện trên diện rộng tương tự như vừa qua.

Triển khai hiệu quả các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, trong đó có gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội, chủ yếu dành cho người thu nhập thấp.

4. Tiếp tục thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế. Thời gian qua đã ban hành nhiều quy định pháp luật và đã thực hiện được nhiều nội dung tái cơ cấu, cần tiếp tục triển khai có hiệu quả nhiệm vụ này. Kiên quyết thực hiện tái cơ cấu các tổ chức tín dụng hoạt động kém hiệu quả. Trong lĩnh vực đầu tư công, tiếp tục triển khai kế hoạch đầu tư trung hạn, tập trung vào các dự án trọng điểm quốc gia như Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên (Quốc lộ 14), các dự án điện… Trong đó, có các cơ chế đặc thù để xử lý nhanh việc bố trí vốn, giải phóng mặt bằng, phê duyệt và thẩm định dự án, lựa chọn nhà thầu.

Đối với đầu tư từ NSNN, phải thực hiện theo đúng kế hoạch.

Có giải pháp để thu hút và giải ngân nhanh vốn FDI, ưu tiên lĩnh vực công nghệ cao; bảo đảm vốn đối ứng nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn ODA.

Việc tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước phải gắn với tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, bảo đảm cả mục tiêu trước mắt và phát triển trung, dài hạn.

5. Tiếp tục quan tâm thực hiện các chính sách an sinh xã hội, có các giải pháp đồng bộ để phấn đấu từ nay đến cuối nhiệm kỳ, khắc phục được phần lớn tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến Trung ương; đảm bảo và nâng cao chất lượng giáo dục đại học, kể cả việc hợp tác với nước ngoài để xây dựng một số trường.

6. Bảo đảm an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, tiếp tục tăng cường công tác đối ngoại. Đảm bảo an ninh thông tin mạng, vừa tôn trọng quyền của công dân, vừa phải thực hiện đúng các quy định của pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; Bộ Thông tin và Truyền thông khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về lĩnh vực này.

7. Thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền, đảm bảo khách quan, trung thực, phản ánh đúng những kết quả đã đạt được, những hạn chế, yếu kém, khó khăn, triển vọng và định hướng phát triển. Các thành viên Chính phủ cần chủ động hơn nữa trong việc cung cấp kịp thời thông tin về ngành, lĩnh vực mình phụ trách để tạo niềm tin và đồng thuận xã hội./.
 

[1] So với tháng trước, CPI tháng 01-5/2013 lần lượt là: 1,25%; 1,32%; -0,19%; 0,02%; -0,06%.

[2] So với tháng 12 năm trước, CPI tháng 5 của năm 2010-2012 lần lượt là: 4,55%; 12,07% và 2,78%.

[3] Lãi suất cho vay VND phổ biến đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở mức 8-10%/năm; lãi suất cho vay lĩnh vực sản xuất, kinh doanh khác ở mức 9-11%/năm ở khối NHTM Nhà nước, 11-12%/năm ở khối NHTM cổ phần.

[4] Xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến vẫn giữ vai trò quan trọng góp phần vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu chung (tăng khoảng 25,7%).

[5] Giải ngân vốn ODA cùng kỳ năm 2012 đạt 530 triệu USD, bằng 25% kế hoạch cả năm.

[6] Lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 5/2013, tổng số người đăng ký bảo hiểm thất nghiệp là 182.300 người; trong đó: trên 151.500 người hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng, trên 151.300 người được giới thiệu việc làm.

[7] Có khoảng 3.600 doanh nghiệp hoàn thành thủ tục giải thể, giảm 0,9% so với cùng kỳ năm 2012; có khoảng 19.600 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động, tăng 13% so với cùng kỳ năm 2012.

[8] Lũy kế đến 15/5/2013, thu NSNN ước đạt 268.419 tỷ đồng, bằng 32,9% dự toán (thấp hơn yêu cầu dự toán phải đạt trên 37%) và thấp hơn cùng kỳ năm trước (35%).

[9] 5 tháng đầu năm đã xảy ra trên 4.602 vụ, tăng 1,6%; làm chết khoảng 4.138 người, tăng 4,8%; làm bị thương trên 2.870 người, giảm 13,6% so với cùng kỳ năm 2012.

T.S