Quang cảnh hội nghị

Năm 2012, tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc nhìn chung vẫn còn diễn biến phức tạp. Số lượng đơn thư, vụ việc phát sinh còn nhiều, tập trung chủ yếu ở những địa bàn có nhiều dự án, công trình và các khu vực thành thị. Tình hình khiếu kiện đông người xảy ra ở hầu hết các địa phương với 2.117 lượt đoàn và 1.199 vụ việc. Đáng chú ý là trên địa bàn có một số vụ việc phức tạp, đông người đã được các cấp, các ngành xem xét, giải quyết nhiều lần nhưng do nhiều lý do khác nhau nên công dân vẫn thường xuyên tập trung đi khiếu kiện lại.

Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tại Hà Nội đã tiếp tổng số 11.672 lượt người với 2.529 vụ việc, trong đó có 387 lượt đoàn đông người. So với năm 2011, số lượt tiếp giảm nhiều (gần 50%); số vụ việc giảm ít (171 vụ) và số lượt đoàn đông người tăng không nhiều (8 lượt đoàn).

Theo tổng hợp số liệu báo cáo của 25 tỉnh thành, thành phố khu vực phía Bắc, trong năm 2012, các cơ quan hành chính đã giải quyết được 4.542/5.324 vụ việc khiếu nại, đạt tỷ lệ 85,3% và 1.992/2.264 vụ việc tố cáo, đạt 88%. Thông qua giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị thu hồi cho Nhà nước gần 40 tỷ đồng, trả lại cho công dân 32,256 triệu đồng, kiến nghị xử lý hành chính 244 người, chuyển cơ quan điều tra xử lý 19 vụ với 41 người.
 

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh phát biểu chỉ đạo tại hội nghị

Theo Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh: Nhìn chung cùng với việc triển khai thực hiện Kế hoạch 1130 của Thanh tra Chính phủ, việc giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo, đặc biệt những vụ việc tồn đọng đã có những bước tiến đáng ghi nhận. Thông qua sự nỗ lực nghiêm túc trong công tác giải quyết, rất nhiều các vụ việc tồn đọng lâu dài đã được kết luận và giải quyết nhanh chóng.

Tuy nhiên, Tổng Thanh tra cũng đặc biệt nhấn mạnh vào tính hiệu quả trong việc giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo. Theo đó, các vụ việc cần được giải quyết một các dứt điểm, dựa theo những tiêu chí bám sát với luật pháp, tránh xảy ra tình trạng khiếu kiện lại.

Dự báo trong thời gian tới, tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn khu vực phía Bắc sẽ còn tiếp tục phát sinh nhiều. Số lượng đoàn khiếu kiện đông người có khả năng giảm nhưng mức độ gay gắt và phức tạp sẽ cao hơn.

Sau kết quả bước đầu thực hiện Kế hoạch 1130 cho thấy nhiều diễn biến tích cực ở một số địa phương, nhất là người đứng đầu trực tiếp tiếp dân đã gắn với giải quyết khiếu nại, tố cáo cho dân một cách hiệu quả. Tuy nhiên sẽ có một bộ phận không nhỏ người khiếu nại trước đây chưa được giải quyết, hoặc đã giải quyết nhưng so bì, thấy bị thiệt thòi nay sẽ tiếp tục khiếu nại.

Lĩnh vực quản lý đất đai thời gian tới tiếp tục có sự thay đổi, trong khi những hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai chưa được khắc phục triệt để là yếu tố dẫn đến phần lớn các khiếu nại, tố cáo tiếp tục phát sinh ở lĩnh vực này, nhất là các dự án chậm triển khai, những dự án bị thu hồi nhưng nay đã sử dụng sai mục đích.

Cơ chế giải quyết khiếu nại, tố cáo mới Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo năm 2011 mang tính dân chủ, khách quan hơn cơ chế cũ nhưng chưa đi ngay vào đời sống xã hội. Tâm lý người khiếu nại vẫn muốn được giải quyết theo con đường hành chính, rất hạn chế gửi đơn ra tòa án, do đó công tác giải quyết khiếu nại vẫn tập trung vào trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước các cấp là chủ yếu.

Tình trạng lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo, lợi dụng dân chủ, một bộ phận danh nghĩa luật sư đã lợi dụng người khiếu nại để vụ lợi có xu hướng gia tăng và lôi kéo người khiếu nại tham gia khiếu kiện ngày càng đông.
 

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến đóng góp ý kiến tại hội nghị

Các tham luận của đại diện thanh tra các địa phương, bộ, ngành với khá nhiều ý kiến mới mẻ.

Theo nhận định của Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Thanh, mặc dù công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có một số tiến bộ, nhưng với việc số người đi khiếu kiện tăng trong năm qua, đồng nghĩa với việc tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn còn gay gắt, và sẽ còn tiếp tục gay gắt trong năm 2013.

Cũng theo Phó Tổng Thanh tra, Kế hoạch 1130, dù đã được cải thiện nhưng vẫn còn tương đối chậm, cần triển khai thực hiện ngay, trong đó 146 vụ việc đã được sự thống nhất các khâu cần được ưu tiên thực hiện, đẩy nhanh tiến độ giải quyết dứt điểm.
 

Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Thanh tổng hợp ý kiến tham luận của hội nghị

Phó Tổng Thanh tra cũng hoan nghênh một số ý kiến trong tham luận của các đại biểu rằng cần có sự trao đổi trước giữa các bên liên quan trong các vụ việc sắp tới được tiến hành rà soát, đồng thời tin tưởng rằng các bộ, ngành Trung ương luôn sẵn sàng phối hợp với các cán bộ địa phương trong công tác này.

Trong chương trình hội nghị, Thanh tra Chính phủ đã trao Cờ Thi đua cho 5 đơn vị và Bằng khen cho 9 đơn vị có kết quả nổi bật trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn miền Bắc.

Kết luận hội nghị, Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh bày tỏ hy vọng các đơn vị làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực miền Bắc sẽ tiếp tục phát huy mạnh mẽ những ưu điểm trong năm 2012 và rút kinh nghiệm khắc phục những mặt còn hạn chế để có thể thực hiện tốt nhiệm vụ của một cơ quan thanh tra tại địa bàn, lĩnh vực của mình. Đặc biệt, cần ưu tiên việc phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo giữa Trung ương và địa phương, tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm, phát động các phong trào thực hiện theo Kế hoạch 1130 nhằm tạo được tiếng nói chung giữa các ban, ngành, đơn vị, ổn định tình hình, tạo được không khí thi đua, qua đó giải quyết được việc khiếu nại, tố cáo một cách dứt điểm.
 

Tổng Thanh tra trao Cờ Thi đua cho các đơn vị có thành tích xuất sắc năm 2012

Bài, ảnh: Vũ Long-Việt Hưng