Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: Thảo Nguyên

Theo ông Vòng Khiềng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật của Hội Luật gia tỉnh Đồng Nai, tình trạng tham nhũng vặt ở cơ sở trong việc cấp sổ đỏ khá phổ biến khiến nhiều địa phương thiếu nhiệt tình hợp tác với Trung tâm để tổ chức tư vấn cho dân.

Thực tế tư vấn pháp lý cho người dân về đất đai cho thấy, có trường hợp chính quyền địa phương không công khai danh sách người được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để “vòi vĩnh”, ép thông qua “cò” mới trả sổ. 

Khi cán bộ Trung tâm Tư vấn pháp luật làm việc ở huyện, xã về vấn đề cấp sổ đỏ thì được khẳng

Nhờ sự tư vấn của các trung tâm tư vấn pháp luật, nhiều hộ dân ở Phú An, Tà Lài (Đồng Nai) đã được cấp sổ đỏ, tháo gỡ vướng mắc giữa chính quyền và người dân trong việc cấp sổ đỏ cho 60 hộ dân tộc ấp Bon Bon (xã Thanh Sơn, Đồng Nai), 95% hộ dân có khiếu nại việc bồi thường ở dự án quốc lộ 1A trên địa bàn tỉnh Bình Thuận được thẩm định xét duyệt bồi thường, hơn 3.000 hộ được quyết định thay đổi bổ sung bồi thường về tài sản do di dời với tổng số tiền đã chi trả là 379,8 tỷ đồng…

định “đã cấp gần xong”. 

Song vẫn có đến 30 hộ nông dân chưa được cấp sổ đỏ dù đã nộp hồ sơ từ năm 2000, có hộ còn bị thu giấy biên nhận mà không có bất kỳ văn bản nào, có 1.218 sổ đỏ đã được ký từ năm 2012, 2013 đến nay chưa giao cho người dân…  Người dân thắc mắc, băn khoăn về quyền lợi thì cán bộ địa chính lại không đến đối thoại với dân.

Khảo sát tình hình thu hồi đất, đền bù dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1A trên địa bàn tỉnh Bình Thuận lại cho thấy, đến tháng 6/20114, hầu hết trong số 2.406 hộ bị thu hồi đất tại huyện Tuy Phong và Bắc Bình có khiếu nại về giá bồi thường, về diện thích bồi thường thiếu so với khi kiểm kê tài sản, đề nghị bố trí tái định cư… 

Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Bình Thuận Nguyễn Kiến Quốc cho rằng, nguyên nhân chính khiến người dân bức xúc khiếu nại là do việc thực hiện chưa đúng qui định về thu hồi, bồi thường, tuyên truyền, vận động nhân dân, đo đạc đất, áp giá có thiếu sót và công khai minh bạch áp giá chưa đúng khiến người dân thắc mắc, một số chủ đầu chậm chuyển kinh phí bồi thường...

Mang màu sắc khác, có địa phương như ở huyện Đam Rông (Lâm Đồng), người dân lại chưa tự giác làm thủ tục đăng ký, ỷ lại, trông chờ vào sự trợ giúp của chính quyền, thậm chí không đến nhận sổ đỏ mà đợi cán bộ tới giao tận nhà. Một phần nguyên nhân là do phí đo đạc trích lục bản đồ địa chính vẫn là số tiền lớn với đồng bào dân tộc thiểu số nói chung và người dân ở huyện Đam Rông nói riêng.

Để công tác cấp sổ đỏ được thực hiện đầy đủ, tránh sự “vòi vĩnh”, đảm bảo quyền lợi của người dân và công tác quản lý của Nhà nước, đại diện các tỉnh, thành Hội luật gia cho rằng, chính quyền cơ sở cần theo dõi biến động đất đai của người dân, hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi để người dân đăng ký quyền sử dụng đất. 

Ông Huỳnh Xuân Phong, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Lâm Đồng nhấn mạnh, cần tăng cường hoạt động trợ giúp pháp lý để người nghèo, người chịu thiệt thòi trong xã hội tiếp cận công lý, làm cho người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ trong sử dụng đất đai để thực hiện và yêu cầu các cơ quan chức năng thực hiện đầy đủ các qui định của pháp luật về đất đai.

Ngoài ra, “cần có cơ chế hỗ trợ về tài chính để các hộ nghèo có điều kiện được cấp sổ đỏ nhằm ổn định cuộc sống”, ông Huỳnh Xuân Phong, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Lâm Đồng kiến nghị.

Thảo Nguyên