Đại diện Ban Hưu trí Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết, nhân dịp giỗ tưởng niệm 50 năm ngày hi sinh của nhà báo Tô Chức 16/8/2018, anh chị em ở Đài Tiếng nói Việt Nam đã nêu ý tưởng cuốn sách về Tô Chức. 

Trên cơ sở đó, bà Tô Hồng Vân - em gái nhà báo Tô Chức đã chịu khó sưu tầm nhiều bài viết về anh trai mình. Nhiều bản thảo bị nhoè, bà đã kỳ công chép lại và bà cũng gặp nhiều bạn bè của anh trai, trao đổi ghi chép và thu thập những tài liệu về hình ảnh của ông Tô Chức.

Cuốn sách "Nhà báo, liệt sỹ Tô Chức (1936-1968)" bao gồm 3 phần: Phần 1: Nhà báo, liệt sĩ Tô Chức (1936-1968): Cuộc đời và sự nghiệp; phần 2: Di cảo của nhà báo, liệt sĩ Tô Chức; phần 3: Nhà báo, liệt sĩ Tô Chức trong tình yêu thương, sâu sắc của cơ quan, gia đình, dòng họ và bạn bè.

"Qua trang sách này, chúng ta có thể thấy được niềm tiếc thương sâu sắc của gia đình, Đài Tiếng nói Việt Nam, đồng nghiệp và bạn bè đối với một phóng viên năng nổ và hăng hái, dũng cảm, một cán bộ Đoàn xông xáo và nhiệt tình, thấy được tình yêu thương nồng thắm của những người thân yêu của liệt sĩ", đại diện Ban Hưu trí Đài Tiếng nói Việt Nam nói.

Nhà báo, Liệt sỹ Tô Chức sinh ngày 25/8/1936 tại xã Đông Hoàng, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, hy sinh 16/8/1968.

Sinh thời, Nhà báo, liệt sỹ Tô Chức là phóng viên thời sự thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam. 

Ngay từ thuở thiếu thời được trực tiếp giáo dục, rèn luyện, thử thách trong môi trường Quân đội Nhân dân Việt Nam, được đào tạo bài bản trong Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, đồng chí Tô Chức đã không ngừng học tập phấn đấu, rèn luyện bản thân, luôn tìm tòi cái mới của cuộc sống, cải tiến bộ của tư tưởng cách mạng Mác xít của chế độ xã hội chủ nghĩa tươi đẹp để tuyên truyền cổ động quần chúng tiến lên mạnh mẽ dưới ngọn cờ của Đảng; hăng hái nhiệt tình, luôn tận trung với nước, tận hiếu với dân; tình nguyện nhận những nhiệm vụ khó khăn nguy hiểm, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do cho dân tộc.

Nhà báo, liệt sĩ Tô Chức (1936 - 1968)

Khi chiến tranh phá hoại miền Bắc do Mỹ tiến hành nổ ra, tuy là một phóng viên kinh tế nhưng đồng chí Tô Chức vẫn xứng phòng làm phóng viên thời sự chính trị thực hiện hàng chục chuyến đi viết bài ở những vùng bị địch phá ác liệt như Thanh Hóa, Nghệ An, Thái Nguyên...

Năm 1966, đồng chí là một trong số rất ít phóng viên của Đài tình nguyện đi viết bài ở chiến trường Bắc Lào trong thời gian hơn 4 tháng. Đồng chí đã hoàn thành xuất sắc một loạt ghi chép, phóng sự về những chiến công lừng lẫy của bạn và quân tình nguyện Việt Nam đăng trên Báo Quân đội nhân dân, Báo Văn nghệ, phát thanh trong chương trình thời sự và văn nghệ của Đài.

Năm 1968, mặc dù sức khoẻ không tốt, nhưng đồng chí Tô Chức vẫn tình nguyện vào chiến trường Trị - Thiên và đề nghị được xuống ngay vùng giáp ranh Quảng Điền cùng bám trụ và chiến đấu với các đội dự kích và nhân dân địa phương, bất chấp gian khổ và nguy hiểm.

Trong khoảng thời gian ở Quảng Thái (Quảng Điền, Thừa Thiên) đồng chí Tô Chức đã cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt với đơn vị dự kích, khi rảnh thì dạy chữ cho du kích địa phương. Khi cắt cơn sốt vì bị thương, thì đồng chí lại cố gắng gượng dậy viết bài gửi ra Đài Tiếng nói Việt Nam phản ánh tinh thần chiến đấu quả cảm, ngoan cường của bà con nơi đây.

Các tác phẩm của Tô Chức luôn luôn thể hiện niềm tin chắc chắn vào thắng lợi của cách mạng miền Nam, tiêu hiểu là tác phẩm "Tiến lên toàn thắng ắt về ta" phát trên làn sóng Đài vào lúc 18h ngày 1/1/1968. 

Với tình cảm yêu thương, cảm phục, người dân nơi đây ai ai cũng gọi đồng chí Tô Chức là "chú Hai Đài Bác Hồ".

Ngày 16/8/1968, quân địch dùng xe tăng, máy bay pháo hạng nặng tiến công quy mô lớn, đồng chí Tô Chức cùng du kích ra ngay vị trí tiền tuyến, vừa cầm máy ảnh, vừa cầm súng chiến đấu lại quân thù. 

Do lực lượng quá chênh lệch, để bảo toàn lực lượng, nhà báo Tô Chức cùng với du kích rút xuống hầm  bí mật, nhưng địch đã phát hiện và gọi quy hàng chúng ném lưu đạn. Nhà báo Tô Chức nhanh chóng ném trả lại, địch xô nhau tránh. Thừa cơ địch lúng túng, Tô Chức bất ngờ bật nắp hầm, xông lên chiến đấu, dùng súng ngắn bắn những viên đạn cuối cùng tiêu diệt giặc. Quân địch đông, bắn lại từ nhiều phía, Tô Chức đã anh dũng hi sinh.

"Đồng chí Tô Chức hy sinh đã để lại trong lòng đồng đội, đồng nghiệp, nhân dân niềm tiếc thương vô hạn và sự cảm phục lớn lao", ông Trần Đức Nuôi, Ban Liên lạc hưu trí Đài Tiếng nói Việt Nam nhấn mạnh.

Tại buổi ra sách, gia đình, đồng chí, đồng nghiệp, đồng môn của nhà báo, liệt sĩ đều khẳng định, ghi nhận, nhớ ơn đến những thành tích và chiến công to lớn  của liệt sỹ Tô Chức. 

Chia sẻ tại buổi giới thiệu sách, nhà văn Đỗ Hàn, Nhà xuất bản Hội Nhà văn xúc động chia sẻ: Thành tích và chiến công của liệt sĩ Tô Chức rất to lớn, thể hiện tinh thần quyết chiến, quyết thắng của người chiến sĩ cách mạng - một nhà báo chiến sĩ dũng cảm khi cầm bút, khi cầm súng, khi cầm cày, dù ở bất kỳ cương vị công tác nào cũng sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập, tự do cho dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Mặt khác, tấm gương hi sinh anh hùng của đồng chí Tô Chức là cơ sở, là niềm tin để những người làm báo chí cách mạng Việt Nam nói chung và lớp lớp cán bộ, nhà báo, phóng viên, biên tập của Đài Tiếng nói Việt Nam học tập, noi theo, hăng hái hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, đóng góp nhiều thành tích xuất sắc vào sự nghiệp báo chí nước nhà.

Thái Hải