Năm nay, phần lễ vẫn được diễn ra theo đúng thông lệ với đội hình rước kiệu vào sáng ngày 19/2 (tức ngày 15 tháng giêng âm lịch), lễ rước bắt đầu từ trụ sở UBND thành phố Lào Cai về khu vực Đền Thượng.
Tiếp đó là lễ khai mạc với chương trình nghệ thuật mang màu sắc sử thi, tái hiện sự tích Đền Thượng cùng với những bước phát triển thần tốc của thành phố Lào Cai.
Sau màn trình diễn nghệ thuật là lễ dâng hương được tiến hành theo nghi thức truyền thống.
Kết thúc phần lễ là phần hội với các hoạt động văn hóa, thể thao phong phú, đa dạng, với các tiết mục văn nghệ truyền thống của các dân tộc trên địa bàn thành phố.
Lễ rước Kiệu tại Lễ hội Đền Thượng sáng nay (19/2). Ảnh: QH
Ông Hà Văn Thắng, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lào Cai cho biết, Đền Thượng thuộc phường Lào Cai, thành phố Lào Cai - nơi hợp lưu giữa sông Nậm Thi và sông Hồng chảy vào đất Việt. Đền được lập nên để thờ Đức thánh Trần (Trần Hưng Đạo), người đã có công ba lần đánh thắng quân Nguyên. Tưởng thưởng cho công lao của Trần Hưng Đạo, triều đình đã phong Ngài tước danh cao nhất: “Đại Vương”, còn nhân dân ta phong cho Ngài là “Đức Thánh Trần”.
Khác với lễ hội ở các di tích khác nơi thờ Trần Hưng Đạo, như ở Côn Sơn - Kiếp Bạc (Hải Dương), hay ở Nam Định và các nơi khác, Đền Thượng ngoài ngày lễ chính là ngày 20 tháng 8 âm lịch là ngày kỵ của Đức Thánh Trần, thì từ ngày tái lập tỉnh Lào Cai (1991) đến nay, cứ vào mỗi dịp xuân về vào ngày rằm tháng giêng hằng năm là tổ chức lễ hội.
Lễ hội Đền Thượng được kết cấu làm hai phần: phần “lễ” và phần “hội”.
Phần lễ bao gồm có khai hội với tiếng trống hội rộn rã uy nghiêm của nghi thức hướng về cội nguồn.
Sau phần khai hội là lễ rước kiệu Đức Thánh Trần, được tổ chức một cách trang trọng từ sân hội chính trước cửa đền lên sân chính của đền. Tại đây, ông chủ tế và các đại biểu cùng nghe đọc văn tế nhớ về công lao của Ngài đối với đất nước, cùng tiến lễ dâng hương chiêm bái về Ngài.
Sau phần dâng hương, các đại biểu trồng cây lưu niệm tại vườn Thuỷ Vỹ với ý nghĩa của tết trồng cây đầu năm, để di tích lịch sử văn hóa Đền Thượng ngàn năm trường tồn, tươi tốt.
Phần hội hằng năm luôn được thay đổi cho phù hợp với nhiều nét mới trong việc tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và vui chơi giải trí mang đậm phong cách dân gian.
Các hình thức tổ chức các môn thể thao truyền thống được duy trì thường xuyên hằng năm tại Lễ hội gồm: Vật dân tộc, kéo co, đẩy gậy, ném còn, cờ tướng, bắn nỏ, chọi gà, đua xe đạp...
Đông đảo nhân dân và du khách thập phương về dâng hương. Ảnh: QH
Không chỉ các phường, xã của thành phố và 8 huyện khác trên địa bàn tỉnh mà du khách thập phương đến với lễ hội Đền Thượng ngày càng đông.
Ngoài việc du xuân, du khách còn được tham gia vào các hoạt động: triển lãm giới thiệu các sản vật, lễ hội, trò chơi cùng các hoạt động văn nghệ dân gian đặc sắc góp phần quảng bá du lịch địa phương.
Ngoài ra, các hoạt động khác cũng hứa hẹn nhiều bất ngờ thú vị như: “Hội thi nhà nông đua tài”, “hội thi đồ xôi”, “thi đội kèn pí lè”...
Tới đây, khách thập phương không chỉ được chiêm ngưỡng dáng vẻ uy nghi, cổ kính của đền nơi thờ Đức Thánh Trần, ôn lại truyền thống cha ông mà còn được hòa mình vào với không khí của ngày hội tưng bừng với nhiều loại hình sinh hoạt văn hóa phong phú đậm đà bản sắc dân tộc.
TQ