DA bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan nối liền Thừa Thiên Huế và TP Đà Nẵng với mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng. 

Tổng kinh phí thực hiện DA khoảng 42,3 tỷ đồng, trong đó ngân sách của Thừa Thiên Huế 50% và TP Đà Nẵng 50%; được tiến hành xây dựng trong 2 năm (2019 - 2020).

Quy mô đầu tư các hạng mục bao gồm: Tu bổ, phục hồi công trình Hải Vân Quan; công trình Thiên hạ đệ nhất hùng quan; các tường thành nhà Nguyễn; nhà Trú Sứ 3 gian, nhà Vũ Khố 3 gian; phục hồi tuyến bậc cấp từ Hải Vân Quan xuống phía Nam; tuyến đường Thiên Lý từ Thiên hạ đệ nhất hùng quan đi về Huế...

Đồng thời, tôn tạo cảnh quan xung quanh khu vực và xây dựng cơ sở hạ tầng để phục vụ đón tiếp khách tham quan, du lịch và nghỉ dưỡng tại khu vực này.

“Sau khi Hải Vân Quan được phục hồi, tôn tạo, gắn với việc phát huy giá trị di tích thì sẽ trở thành điểm khai thác du lịch rất tốt. Đây cũng sẽ là điểm nhấn du lịch trên con đường di sản miền Trung và là biểu tượng của sự kết nối, hợp tác giữa hai địa phương Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế. Vì đây là di tích cấp quốc gia, do đó việc tu bổ, phục hồi di tích phải được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL), Bộ Xây dựng cho ý kiến trước khi thực hiện DA”, ông Võ Lê Nhật - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho hay.

Được biết, Hải Vân Quan thuộc địa giới hành chính của thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) và phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu,TP Đà Nẵng), là một cụm di tích lịch sử về kiến trúc được xây từ thời Nguyễn. Sau khi xây xong, vua Minh Mạng đã cho khắc ba chữ “Hải Vân Quan” lên cổng hướng về phía tỉnh Thừa Thiên Huế và sáu chữ “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” lên cổng hướng về phía Đà Nẵng.

Do không rõ ràng trong việc phân cấp quản lý giữa hai địa phương Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng, một thời gian dài Hải Vân Quan bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. 

Vào tháng 5/2017, Hải Vân Quan đã được Bộ VHTT&DL trao bằng xếp hạng di tích lịch sử quốc gia và kiến trúc nghệ thuật.

Từ tháng 5 - 9/2018, Bộ VHTT&DL đã cho phép Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quốc gia tiến hành khai quật khảo cổ tại di tích Hải Vân Quan, đã xuất hiện nhiều dấu tích lịch sử quan trọng…

N. Phó