Sáng ngày 30/10, Quốc hội (QH) bắt đầu hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Điểm mới trong phiên chất vấn lần này là không chất vấn theo nhóm vấn đề, không lựa chọn danh sách "cứng" người ngồi "ghế nóng" mà chất vấn tất cả thành viên Chính phủ.

Tham nhũng vẫn phức tạp

ĐB Trần Văn Mão (Nghệ An) chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN).

Theo ông Mão, tại kỳ họp thứ 3, ông đã có ý kiến xung quanh vấn đề PCTN và đã được trả lời. Tuy nhiên, hiện nay báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp nhận định tham nhũng vẫn là thách thức và là một trong những vấn đề bức xúc nhất của xã hội.

“Bên cạnh tham nhũng vặt thì các vụ tham nhũng lớn dưới hình thức nhóm lợi ích doanh nghiệp sân sau, công ty gia đình đang bộc lộ, cần được nhận định, đánh giá thực chất. Với trách nhiệm là cơ quan thường trực về PCTN của Chính phủ, tôi đề nghị Tổng Thanh tra làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp căn cơ”, ông Mão chất vấn.

Trả lời, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, công tác PCTN được Đảng, Nhà nước, QH, Chính phủ và toàn dân rất quan tâm. Thời gian qua với quyết tâm cao của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, QH, Chính phủ, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, “tình hình tham nhũng đã được ngăn chặn, đẩy lùi và có chiều hướng thuyên giảm”.

Tuy nhiên, “tình hình tham nhũng vẫn là vấn đề phức tạp. Do đó, cần phải tiếp tục đẩy mạnh công tác PCTN trong thời gian tới”.

Về nguyên nhân, theo Tổng Thanh tra, có nhiều nguyên nhân như công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật; hệ thống pháp luật; công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý.

Còn về giải pháp PCTN thời gian tới, ông Lê Minh Khái cho biết, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, Chính phủ rất quyết tâm đẩy mạnh với nhiều giải pháp.

Đó là, tiếp tục tuyên truyền pháp luật để người dân, toàn hệ thống chính trị, đặc biệt là cán bộ công chức nắm vững pháp luật PCTN.

“Hoàn thiện hệ thống pháp luật để làm sao đầy đủ, toàn diện, đảm bảo kiểm soát được tất cả các hoạt động, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý Nhà nước liên quan đến cán bộ, công chức Nhà nước”, Tổng Thanh tra nói.

Theo Tư lệnh ngành Thanh tra, trong hoàn thiện pháp luật, điều đầu tiên là nhanh chóng sửa đổi Luật PCTN. Tại kỳ họp này, theo chương trình QH sẽ thông qua Luật PCTN sửa đổi, trong đó có nhiều giải pháp khắc phục những hạn chế thời gian qua như xử lý việc kê khai tài sản không giải trình được hợp lý nguồn gốc.

Cùng với đó, tăng cường cả hệ thống chính trị tham gia để kiểm tra, giám sát, phát hiện kể cả nhân dân, báo chí để làm sao hạn chế thấp nhất tình hình tham nhũng, góp phần làm trong sạch bộ máy.

Tiếp dân, giải quyết KN,TC ngay tại cơ sở

Quan tâm đến tình hình tiếp dân, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo (KN,TC), ĐB Ngọ Duy Hiểu (TP Hà Nội) nhận định, công tác này đã chuyển biến tích cực nhưng so với mong đợi của cử tri còn rất xa.

ĐB Ngọ Duy Hiểu (TP Hà Nội)

“Đề nghị Chính phủ cho biết giải pháp trước mắt và lâu dài để giải quyết tình trạng trên?”, ông Hiểu hỏi.

Theo Tổng Thanh tra, công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC hết sức quan trọng. Năm 2018, Chính phủ đã có các giải pháp, chỉ đạo, lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các địa phương đẩy mạnh công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC.  Nhờ vậy, tình hình KN,TC đã có thuyên giảm.

Ông Lê Minh Khái cho hay, Thanh tra Chính phủ cũng đề xuất tham mưu nhiều giải pháp để cải thiện tình hình. Trong đó, có giải pháp tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN,TC; hoàn thiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN,TC; tổ chức thực hiện tốt các Luật về tiếp công dân, giải quyết KN, TC.

“Đặc biệt lưu ý thanh tra, kiểm tra để góp ý, chẩn chỉnh những thiếu sót trong tiếp công dân, giải quyết KNTC; phối hợp với các ban ngành trong hệ thống tổ chức chính trị để làm sao tiếp công dân, giải quyết KN,TC có hiệu quả”, Tổng Thanh tra nói.

Vậy đâu là giải pháp đột phá? Theo Tổng Thanh tra, là phải tiếp dân và giải quyết dứt điểm các vụ việc KN,TC của người dân ở cơ sở.

“Theo Luật KN,TC, giải quyết lần 1, lần 2 là hết thẩm quyền. Sau giải quyết lần 1, lần 2, nếu công dân chưa thỏa mãn thì khởi kiện ra tòa hành chính. Tuy nhiên, hiện nay, sau khi được giải quyết lần 2 rồi, người dân rất ngại khởi kiện ra tòa, nên tập trung thành đoàn đông người KN,TC vượt cấp”, Tổng Thanh tra giải thích.

Ông Lê Minh Khái nhấn mạnh, phải làm sao để tiếp công dân và giải quyết thực sự ở cơ sở. Còn với những vụ phức tạp đông người thì Trung ương phối hợp với các địa phương để giải quyết. Thanh tra Chính phủ cũng đã xây dựng kế hoạch giải quyết các vụ phức tạp, đông người, kéo dài. Khi được Thủ tướng chấp nhận thì việc giải quyết KN,TC thời gian tới sẽ có hiệu quả hơn.

Chia sẻ với Tổng Thanh tra, ĐB Phan Việt Cường (đoàn Quảng Nam) cho hay, hiện nay, một số Chủ tịch huyện, Chủ tịch tỉnh ở một số tỉnh "ngại" tiếp nhân dân.

“Để quản lý và có bước đột phá cần áp dụng công nghệ cao. Tất cả các phòng tiếp dân ở cấp tỉnh, cấp huyện có thể nối mạng với Tổng Thanh tra Chính phủ. Trên cơ sở đó, có những trả lời hoặc từ chối tiếp công dân để chúng ta theo dõi và có biện pháp xử lý”, ông Cường đề xuất.

Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị, Tổng Thanh tra tiếp thu ý kiến của ĐB Cường để làm sao ứng dụng công nghệ thông tin, nối cổng của Thanh tra Chính phủ với các tỉnh để xử lý vấn đề tiếp dân, giải quyết KN,TC.

Hương Giang