Theo Thứ trưởng Lê Quý Vương, vụ án Hà Văn Thắm có sự tham gia của nhiều người, dưới sự chỉ đạo của một nhóm lợi ích, cá nhân chỉ đạo một nhóm thông qua hoạt động ngân hàng.

Trong đó, thủ đoạn chính là lập các công ty con dưới danh nghĩa là công ty lớn, có quy mô trên thị trường, chuyển tiền lòng vòng giữa công ty này công ty kia, mua bán bất động sản…

“Nguy hiểm nhất là các công ty này đầu tư không đúng với hoạt động của doanh nghiệp, trái ngành nghề, dễ dẫn đến sụp đổ. Một đặc điểm của hệ thống ngân hàng Việt Nam là huy động tiền gửi từ người dân theo kì hạn, hoặc không kì hạn, nhưng ngân hàng lại dùng tiền đó để cho các công ty, tổ chức vay đầu tư theo dài hạn. Lấy tiền ngắn hạn để đầu tư dài hạn là rất rủi ro. Đây là điểm bất cập trong hệ thống ngân hàng”, ông Vương nói.

Vụ Hà Văn Thắm đang kết luận giai đoạn hai, bắt thêm 1 số đối tượng, làm triệt để, không cấm có vùng cấm trong các vụ án hình sự, nhất là các đại án.

Nói về khó khăn trong điều tra vụ án Hà Văn Thắm, Thứ trưởng Lê Quý Vương nhấn mạnh, một Ngân hàng nhưng phạm vi bán kính rất rộng, chứng minh từ chủ trương của HĐQT, lãnh đạo, các công ty con. Không chỉ mấy trang hồ sơ, mà hàng tạ hồ sơ, như vụ Huỳnh Thị Huyền Như, cơ quan công an phải chuyển mấy tạ hồ sơ để tòa án nghiên cứu. Bên cạnh đó, chuyên môn ngân hàng có đặc thù, cần am hiểu kĩ.

Nói rõ hơn, theo Thứ trưởng, ở các nước phát triển, họ tập trung vào thị trường chứng khoán, phát triển trái phiếu, cổ phiếu… Tất cả giao dịch trên sàn chứng khoán là huy động nguồn tiền theo thị trường. Còn Việt Nam, ngân hàng cứ nhăm nhăm tiền của dân. Ở Nhật, tiền gửi Ngân hàng bằng 0, thậm chí anh còn phải bỏ phí nhờ giữ hộ, bảo vệ tiền, còn Việt Nam Ngân hàng phải trả lãi cho khách hàng.

“Từ thực tế này, nảy sinh ra hàng loạt thao tác ngân hàng như thẩm định, thế chấp, nhất là bất động sản, lúc lên lúc xuống, đầu tư lớn nhưng dòng tiền ứ đọng, phát sinh lãi lớn, dẫn đến nợ xấu, không có khả năng trả nợ… Do đó, cần đổi mới mô hình quản lý hệ thống ngân hàng”, Thứ trưởng đánh giá.

Trả lời về việc thời gian qua, một loạt lãnh đạo ngân hàng dính vào vòng lao lý, Bộ Công an có kiến nghị như thế nào để lập lại trật tự hệ thống ngân hàng, Thứ trưởng Lê Quý Vương cho biết, Chính phủ đã họp nhiều lần, bàn rất kĩ, Bộ Chính trị cũng đã lắng nghe báo cáo…

Theo Thứ trưởng, Ngân hàng Nhà nước đang soạn đề án lớn tái cơ cấu ngân hàng, tập trung vào các Ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước, sắp xếp các ngân hàng cổ phần nhỏ, mình cố gắng ổn định hệ thống tài chính, tiền tệ, theo hướng phát triển thị trường chứng khoán, các công ty mua bán tài chính. Bởi thị trường chứng khoán Việt Nam còn mỏng manh. Bên cạnh đó tìm ra giải pháp quản lý chặt chẽ hoạt động gửi tiền - cho vay.

Ông cũng cho hay, từ xưa đến nay, ta chưa áp dụng hình thức phá sản ngân hàng, nên cần thận trọng, có thể cần thiết vẫn phải cho phá sản. Hiện Chính phủ đang có vài phương án về thí điểm phá sản, nhưng sẽ chọn 1 phương án tối ưu nhất, đảm bảo ổn định hoạt động tài chính tiền tệ, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền, hay nói cách khác vai trò bảo lãnh với hệ thống ngân hàng.

Hà Văn Thắm bị khởi tố bị can, bắt giam từ 21/10/2014. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã kết thúc điều tra, đề nghị truy tố Hà Văn Thắm (SN 1972, quê Bắc Giang, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đại Dương - Oceanbank) và 16 đồng phạm về các tội: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; cố ý làm trái quy định của nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng; lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Oceanbank và các đơn vị liên quan.

Thảo Nguyên