Không chứng minh được nguồn gốc tài sản là hợp pháp phải thu hồi

Thiếu tướng Sùng Thìn Cò, Phó Tư lệnh Quân khu 2 cho rằng, khi kê khai tài sản, thu nhập, ít nhất phải khai báo rõ 3 đời. Sau đó, công khai, treo ở những nơi công chúng nhìn được thì người dân mới giám sát rõ.

“Người ta có biết anh có cái gì đâu, con cái anh có cái gì, làm sao họ biết nếu anh không công khai. Ví dụ, ông Sùng Thìn Cò về tài sản ông có những gì, con ông ở đâu, có những gì... và chỉ kê khai những tài sản lớn thôi, trên 50 triệu đồng”, Thiếu tướng nói.

Theo ông Sùng Thìn Cò, việc kê khai rõ 3 đời đã có từ rất lâu rồi chứ không phải bây giờ mới nói. Khi muốn vào Đảng hiện nay cũng yêu cầu các cá nhân phải khai lý lịch rõ ràng 3 đời. Nếu anh không khai 3 đời thì làm sao có thể biết được cán bộ có những tài sản gì. Ngay như Tổng thống các nước họ kê khai tài sản mấy chục trang, rõ ràng. Ở ta nếu làm chỉ cần kê khai một đoạn ngắn thôi có gì đâu. Tài sản trên 50 triệu đồng thì khai báo, quy định rõ rồi.

Theo Tờ trình dự án luật của Chính phủ, quy định đối tượng kê khai tài sản, thu nhập phù hợp sẽ giúp cho quá trình kiểm soát biến động tài sản, thu nhập, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh PCTN. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn tồn tại những quan điểm khác nhau nên Chính phủ trình Quốc hội xin ý kiến 2 phương án.

- Phương án 1: mở rộng phạm vi người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập đối với tất cả công chức khi được bổ nhiệm vào ngạch (bao gồm cả công chức xã, phường, thị trấn); viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý; cán bộ, công chức khi được bầu, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, cử giữ chức vụ trong cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức khác được giao biên chế và sử dụng tài chính công, tài sản công.

- Phương án 2: thu hẹp đối tượng kê khai tài sản, thu nhập, chỉ tập trung vào đối tượng có hệ số phụ cấp chức vụ cao (từ 0,7 trở lên ở cấp Trung ương và 0,9 trở lên ở cấp địa phương) và một số đối tượng có hệ số phụ cấp chức vụ dưới 0,7 là người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong một số lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao do Chính phủ quy định.

Ở góc độ cơ quan thẩm tra, Ủy ban Tư pháp (UBTP) của Quốc hội nhận thấy, theo quy định hiện hành, đối tượng phải kê khai được áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức có hệ số phụ cấp chức vụ từ 0,2 trở lên và việc kê khai được thực hiện hàng năm.
“Qua giám sát cho thấy, việc kê khai tài sản, thu nhập thời gian qua còn hình thức, hiệu quả thấp, chưa kiểm soát được tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn.

Nguyên nhân chính của tình trạng này là do số người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập quá lớn (trung bình khoảng hơn 1 triệu bản kê khai mỗi năm), vượt quá khả năng của các cơ quan có trách nhiệm kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập. Vì vậy, Ủy ban Tư pháp chưa đồng tình với phương án 1”, báo cáo thẩm tra nêu rõ.

Với phương án 2, theo UBTP, cần làm rõ lý do; đánh giá tác động của việc thu hẹp đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập so với quy định của Luật hiện hành…

UBTP cho rằng, trước mắt nên giữ nguyên đối tượng kê khai tài sản, thu nhập hoặc thu hẹp ở mức độ hợp lý, tập trung vào các đối tượng giữ vị trí quan trọng ở trung ương, địa phương, những khu vực nguy cơ tham nhũng cao để bảo đảm tập trung nguồn lực tiến hành kiểm soát có hiệu quả hơn, tránh hình thức như thời gian vừa qua.

Việc mở rộng đối tượng kê khai sẽ được nghiên cứu bổ sung khi đã làm tốt việc kiểm soát tài sản, thu nhập của nhóm đối tượng nêu trên và có đủ nguồn lực đáp ứng cho việc mở rộng đối tượng kê khai tài sản, thu nhập theo chủ trương của Đảng quy định tại Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) là “tiến tới tất cả cán bộ, công chức là đảng viên đều phải kê khai tài sản”.