Báo cáo của Vụ Giám sát thẩm định và xử lý sau thanh tra tại buổi làm việc cho thấy: Thực hiện Kết luận thanh tra số 1249/KL-TTCP ngày 30/5/2014, cũng như ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, trong thời gian qua Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã bước đầu thực hiện xong một số kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, đồng thời khắc phục được nhiều sai phạm về quy hoạch xây dựng và quản lý sử dụng đất.

Tuy nhiên, vẫn còn một số kiến nghị về xử lý tài chính về đất đai chưa được UBND tỉnh Bình Dương thực hiện dứt điểm. Đó là chưa thực hiện xong việc kiểm tra lại giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, chưa xử lý hơn 18 tỷ đồng sai phạm tại dự án (DA) khu dân cư Phú Hòa I do Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Bình Dương làm chủ đầu tư. Các cơ quan chức năng địa phương vẫn chưa hoàn thành quy trình phê duyệt giá đất để tính tiền sử dụng đất đối với DA hoa viên nghĩa trang Bình Dương, do Cty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Chánh Phú Hòa làm chủ đầu tư.

Ngoài ra, UBND tỉnh Bình Dương chưa thực hiện xong việc xác định lại giá đất để tính tiền sử dụng đất tại 3 DA là Khu công nghiệp Sóng Thần 3, Khu dân cư Mỹ Phước, Khu dân cư Hòa Lân.

Hiện tại, vẫn còn 23 DA chưa hoàn thành việc điều chỉnh từ phương án giao đất có thời hạn sang giao đất lâu dài, cũng như chậm thực hiện xử lý tài chính về truy thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, khắc phục sai phạm trong quá trình khấu trừ chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, miễn giảm tiền sử dụng đất trước khi Nghị định 197/NĐ-CP có hiệu lực.

Trên cơ sở báo cáo về hiện trạng thực hiện các nội dung sau thanh tra, ý kiến của đại diện Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, giải trình của UBND tỉnh Bình Dương, cũng như đề xuất của các cục, vụ tại cuộc họp, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn khẳng định: Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương thực hiện nghiêm Kết luận thanh tra số 1249/KL-TTCP.

Trong quá trình thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc nên UBND tỉnh Bình Dương đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ. 

Ngày 29/8/2016, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 7186/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình giao Thanh tra Chính phủ phối hợp cùng các bộ ngành có liên quan và UBND tỉnh Bình Dương thống nhất biện pháp để xử lý dứt điểm các tồn tại sau thanh tra công tác quy hoạch và quản lý, sử dụng đất.

Đại diện Vụ Giám sát thẩm định và xử lý sau thanh tra báo cáo kết quả thực hiện Kết luận thanh tra số 1249/KL-TTCP. Ảnh: NG

Theo quy định pháp luật, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương phải chấp hành và thực hiện nghiêm Kết luận thanh tra số 1249/KL-TTCP, cũng như các nội dung đã thống nhất tại cuộc họp, đồng thời phải chịu trách nhiệm với Thủ tướng Chính phủ trong quá trình khắc phục các tồn tại, thiếu sót, sai phạm liên quan đến tài chính đất đai.

Trước đó, tại Kết luận thanh tra số 1249/KL-TTCP, nhiều sai phạm trong việc chấp hành pháp luật quy hoạch và quản lý, sử dụng đất tại tỉnh Bình Dương đã được Thanh tra Chính phủ làm rõ. Đó là chất lượng công tác quy hoạch sử dụng đất chưa cao, một số nội dung chưa sát thực tế, tính khả thi thấp, chưa bảo đảm tốt nguyên tắc về sự phù hợp của quy hoạch, sử dụng đất giữa các cấp theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 21 Luật Đất đai 2003.

Tình trạng các hộ gia đình, cá nhân phân lô, bán nền trên địa bàn thị xã Dĩ An và Thuận An diễn ra khá phổ biến. Riêng trong giai đoạn 2011-2013, UBND thị xã Dĩ An đã có chủ trương cho phép 84 trường hợp hộ gia đình, cá nhân phân lô, bán nền là không đúng với quy định của Luật Kinh doanh Bất động sản.

Hai Cty TNHH Một thành viên là Lâm nghiệp Bình Dương và Cao su Bình Dương, qua thanh tra phát hiện một số hợp đồng giao khoán không đúng đối tượng theo Nghị định 135 của Chính phủ. Thậm chí đến thời điểm thanh tra, các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Dương chưa làm thủ tục để thu tiền thuê đất đối với diện tích phải chuyển sang thuê đất của công ty Lâm nghiệp Bình Dương.

Việc UBND tỉnh Bình Dương cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có ghi việc hạn chế sử dụng cho các tổ chức đối với phần diện tích đất hành lang an toàn đường bộ, hành lang song giới sau khi thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng là chưa đúng với quy định của Chính phủ.

Hai khu công nghiệp là Mỹ Phước I và Mỹ Phước II do Becamex làm chủ đầu tư và 117 tổ chức được nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thuộc diện phải điều chỉnh đơn giá thuê đất nhưng chưa thực hiện điều chỉnh.

Đại diện Bộ Tài chính đề nghị cần làm rõ các vấn đề liên quan đến hợp đồng thuê đất của Becamex Bình Dương tại DA Mỹ Phước 1, 2 theo quy định tại Nghị định 135/NĐ-CP. Ảnh: NG

Việc UBND tỉnh Bình Dương giao đất thu tiền sử dụng đất công không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất đối với Công ty Cổ phần Xây dựng Bình Dương và cho Công ty THNH Kim Long thuê đất công không qua đấu giá quyền thuê đất; thực hiện khấu trừ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với 10 tổ chức; xác định giá đất làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa sát giá chuyển nhượng sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường đối với Tổng Công ty Thương mại XNK Thanh Lễ là vi phạm các quy định của pháp luật và một số Nghị định của Chính phủ.

Tổng số tiền nợ đọng sử dụng đất và chậm nộp tiền sử dụng đất của tỉnh Bình Dương lên đến hơn 892 tỷ đồng. Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị xử lý số tiền hơn 156 tỷ đồng liên quan đến truy thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do sai phạm về tính thu tiền sử dụng đất, khấu trừ tiền bồi thường, hỗ trợ về đất; tính thiếu diện tích đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính; miễn giảm tiền sử dụng đất sai quy định, cũng như xử lý nghiêm sai phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan.

Cảnh Nhật - Ngọc Giang