Chiêu trò né phạt nguội của cánh tài xế
Hành vi sử dụng biển giả, che biển số để trốn tránh sự phát hiện và xử phạt của cơ quan chức năng là thủ đoạn không mới, đã xuất hiện từ năm 2019 - 2020.
Sau khi một số tuyến đường được lắp đặt hệ thống camera giám sát phạt nguội, thì tình trạng này có dấu hiệu gia tăng. Thời gian gần đây, thông qua việc thu phí theo hình thức điện tử không dừng (ETC), Công ty Cổ phần Giao thông số Việt Nam đã phát hiện nhiều ô tô gắn biển số của xe khác để lưu thông qua trạm thu phí. Qua tra cứu, trong các xe trên có nhiều điểm không trùng khớp với dữ liệu của cơ quan quản lý đăng ký phương tiện như nhãn hiệu, màu sơn… buộc lực lượng chức năng phải xác minh làm rõ.
Đơn cử ngày 3/8, Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) Bộ Công an cho biết, theo thông tin từ Công ty Cổ phần Giao thông số Việt Nam, trong quá trình thu phí ETC đã phát hiện một số xe ô tô cố tình gắn biển số của xe khác để lưu thông qua trạm thu phí. Tăng cường tuần tra kiểm soát, Đội CSGT số 1, Phòng CSGT, Công an tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện xe ô tô Mitsubishi Xpander gắn biển số 30G-688.68 chạy hướng Đông Triều - Uông Bí chạy quá tốc độ quy định, không chấp hành hiệu lệnh của người kiểm soát giao thông.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng CSGT phát hiện chiếc xe này gắn biển số không đúng với giấy đăng ký xe, đồng thời, tài xế không xuất trình được giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe và giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Lái xe N.V.T. (SN 1984, ở huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) đã khai nhận xe ô tô này thực tế có biển kiểm soát là 14A-509.48 do Công an tỉnh Quảng Ninh cấp. Với hành vi vi phạm nói trên, Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 17,6 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe 3 tháng đối với tài xế N.V.T. và tịch thu biển số xe giả 30G-688.68.
Ngoài việc sử dụng biển số giả, một số lái xe, chủ xe còn dùng chiêu trò cố tình che chắn, lấy băng dính đen để làm thay đổi chữ số trên biển kiểm soát như “hô biến” số 3 thành số 8; số 0 thành số 8; hay chữ F biến thành E; chữ C thành chữ O… với mục đích chung là làm sai lệch các số trên biển kiểm soát hòng "trốn" trách nhiệm nếu bị camera ghi hình phạt nguội do chạy quá tốc độ, sai làn đường…
Kiến nghị tăng mức phạt với hành vi dùng biển giả, che số
Tình trạng một số xe ô tô dán băng dính làm sai lệch biển kiểm soát, đeo biển giả khi lưu thông trên đường đã gây nhiều bức xúc trong dư luận. Vì đã có những trường hợp chủ xe có biển kiểm soát thật phải đi lại mất rất nhiều thời gian, tiền bạc, để chứng minh lỗi phạt nguội không phải của xe mình. Hành vi này còn gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình gửi thông báo vi phạm cho chủ các phương tiện. Đặc biệt, nó còn tiềm ẩn nhiều mối nguy khó lường cho việc điều tra an ninh trật tự (truy vết tội phạm) và các vụ tai nạn giao thông.
Theo luật sư Nguyễn Quang Hùng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, hành vi sử dụng băng dính che biển số, sử dụng biển số xe giả để tham gia giao thông nhằm tránh phạt nguội là những hành vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ. Những hành vi này đều bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP và được sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải, giao thông đường bộ, đường sắt, hàng không dân dụng.
Theo Khoản 9 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô (bao gồm cả rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo theo) và các loại xe tương tự xe ô tô sẽ bị phạt tiền từ 4 triệu đến 6 triệu đồng nếu điều khiển xe không gắn đủ biển số hoặc gắn biển số không đúng vị trí; gắn biển số không rõ chữ, số; gắn biển số bị bẻ cong, bị che lấp, bị hỏng; sơn, dán thêm làm thay đổi chữ, số hoặc thay đổi màu sắc của chữ, số, nền biển.
Nếu so với nhiều lỗi vi phạm giao thông khác như chạy quá tốc độ có mức xử phạt cao hơn gấp nhiều lần, thì mức phạt về hành vi làm sai lệch biển số cao nhất là 6 triệu đồng, được xem là chưa đủ sức răn đe. Dẫn đến việc một số lái xe, chủ xe biết sai những vẫn cố tình dùng biển giả, che số thật hòng né lỗi phạt nguội.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông, Cục CSGT cho biết: Về giải pháp lâu dài, Cục CSGT sẽ nghiên cứu dùng công nghệ để tránh làm giả, sửa biển số xe. Đồng thời, kiến nghị tăng mức phạt với hành vi che biển số. “Hành vi che biển số không thuộc nhóm hành vi trực tiếp dẫn đến tai nạn giao thông, nhưng chính là khởi nguồn của rất nhiều hành vi vi phạm giao thông nguy hiểm khác nên cần xử lý nặng. Chúng tôi có thể nghiên cứu đề xuất tăng nặng mức phạt hoặc kèm các hình thức phạt bổ sung như tước giấy phép lái xe, tạm giữ phương tiện… để tăng tính răn đe”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật nói.