Phần diện tích 3 hộ dân kiến nghị giải quyết, có một phần nằm trong hành lang tỉnh lộ 533 và một phần trong khuôn viên nhà văn hóa xóm 4 cũ (nay là xóm 3 mới). Ảnh: Xuân Thống

Quy trình giải tỏa, tháo dỡ chưa đúng quy định

Chợ Đồn xã Mỹ Sơn được hình thành từ năm 1987, đặt tại xóm 4.

Năm 2012, theo nguyện vọng của người dân, để có đất xây dựng nhà văn hóa phục vụ hội họp và sinh hoạt, UBND xã đã thống nhất chuyển chợ về nơi mới (nay là xóm 3 mới - phóng viên).

Ở vị trí của chợ cũ có một số hộ dân thuê đất làm kinh doanh từ những năm 1991 - 1995. Trong quá trình sử dụng đất, các hộ đã tự ý cơi nới, lấn chiếm thêm một phần diện tích ngoài phần diện tích cho thuê, để xây dựng thêm một số ốt trên đó (như mái che, tường rào, công trình phụ…).

Trong thời gian này, đã có nhiều cuộc họp của chi bộ và tiếp xúc cử tri, người dân đã đề xuất xã Mỹ Sơn giải phóng mặt bằng làm khuôn viên nhà văn hóa. Quá trình làm việc đã tuyên truyền, vận động các hộ dân tự nguyện tháo dỡ các ốt. Trong số 5 hộ liên quan đến phần diện tích này, có 2 hộ đồng ý, 3 hộ không đồng ý với phương án mà xã đưa ra.

Ngày 5/2/2018, UBND xã Mỹ Sơn tiến hành tổ chức xử lý phần diện tích cơi nới, lấn chiếm của các hộ dân này.

Các hộ dân cho rằng toàn bộ phần diện tích ốt của họ được xây dựng trên đất được UBND xã giao, thời điểm giao không có giấy tờ giữa 2 bên mà chỉ giao bằng miệng tại thực địa. Do đó, họ đề nghị UBND xã bồi thường đối với phần tài sản bị cưỡng chế, giải tỏa sai quy định, đồng thời xử lý nghiêm đối với chủ tịch UBND xã lúc đó.

Tỉnh lộ 533 nối quốc lộ 15 đi vào khu dân cư xóm 4 (cũ), nay là xóm 3, xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương. Ảnh: XT

Quá trình giải quyết đơn của các hộ dân, UBND huyện đã 2 lần thụ lý nhưng công dân không đồng ý.

Lần đầu ngày 28/2/2018 khẳng định tố cáo sai (theo Kết luận nội dung tố cáo ngày 27/6/2018) và lần 2 ngày 25/10/2018 khẳng định tố cáo có đúng, có sai (theo Kết luận tố cáo ngày 9/1/2019).

Tiến trình xử lý đơn tố cáo, UBND huyện giao Phòng Nội vụ căn cứ tính chất, mức độ vi phạm của tập thể, cá nhân để chỉ đạo UBND xã Mỹ Sơn tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, có hình thức xử lý phù hợp đối với tập thể UBND xã và các cá nhân có liên quan.

Thực hiện nhiệm vụ UBND tỉnh giao, ngày 31/7/2020, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành quyết định thành lập tổ công tác liên ngành kiểm tra, rà soát đơn của công dân.

Đến ngày 9/9/2020, trên cơ sở báo cáo kết quả kiểm tra, rà soát đơn tố cáo của tổ công tác, Chánh Thanh tra tỉnh đã có kết luận và kiến nghị.

Cụ thể, việc UBND xã Mỹ Sơn thực hiện chủ trương giải tỏa, tháo dỡ các ốt do các hộ dân cơi nới, lấn chiếm trên phần diện tích đất thuộc khuôn viên của chợ Đồn cũ để xây dựng khuôn viên nhà văn hóa xóm 4, là đúng quy định. Tuy nhiên, việc tháo dỡ, giải tỏa phần diện tích cơi nới trái phép của 3 hộ dân (Đặng Công T, Nguyễn Trọng L và Đặng Văn H) do UBND xã Mỹ Sơn thực hiện có một số quy trình, thủ tục hành chính chưa đúng quy định của pháp luật. Do đó, nội dung tố cáo của công dân có đúng, có sai.

Đối với nội dung liên quan thực hiện xử lý nội dung tố cáo và kiến nghị xử lý kỷ luật, Thanh tra tỉnh nhận thấy, theo quy định, thẩm quyền xử lý kỷ luật, tổ chức họp và thành phần họp kiểm điểm đối với hành vi vi phạm của chủ tịch UBND xã và phó chủ tịch UBND xã thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND huyện (trong khi UBND huyện Đô Lương kiến nghị giao Phòng Nội vụ chỉ đạo xã Mỹ Sơn thực hiện là chưa đúng thẩm quyền theo Nghị định 34/2011 của Chính phủ - phóng viên).

Quyền lợi công dân chưa đảm bảo, vụ việc chưa được giải quyết dứt điểm?

Tại báo cáo của tổ công tác liên ngành, Thanh tra tỉnh cho rằng, các hộ dân kiến nghị đối với tài sản bị cưỡng chế, giải tỏa nằm trên phần diện tích thuộc khu vực chợ Đồn cũ thuộc thẩm quyền quản lý của UBND xã. Trong quá trình thuê đất, các hộ dân đã tự ý cơi nới, lấn chiếm thêm một phần diện tích đất (ngoài diện tích đất được xã cho thuê) để xây dựng các ốt, là trái quy định về đất đai, do đó, công dân đề nghị bồi thường đối với các tài sản bị cưỡng chế, giải tỏa là không có cơ sở.

“Toàn bộ diện tích ốt của 3 hộ dân có một phần nằm trong hành lang của tỉnh lộ 533 và một phần nằm trong khuôn viên của nhà văn hóa xóm 4, không còn phù hợp với quy hoạch được duyệt nên việc giải phóng mặt bằng, thu hồi toàn bộ khu đất để xây dựng công trình khuôn viên nhà văn hóa là cần thiết”, tổ công tác đề cập.

Theo báo cáo tổ liên ngành, phần diện tích ảnh hưởng không còn phù hợp với quy hoạch được duyệt, nên cần giải phóng mặt bằng, thu hồi toàn bộ khu đất để xây dựng khuôn viên nhà văn hóa xóm. Ảnh: XT

Ông Đặng Văn Trực, Chủ tịch UBND xã Mỹ Sơn cho biết: Trong quá trình tổ chức các quy trình để giải tỏa mặt bằng tại khuôn viên nhà văn hóa xóm 4, UBND xã chưa thực hiện đầy đủ các bước theo quy định (không ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các hộ dân có hành vi vi phạm để xác định biện pháp xử lý cụ thể; việc tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình vi phạm để thu hồi đất là vượt quá thẩm quyền của chủ tịch UBND xã).

“Sau khi có chỉ đạo của UBND tỉnh về việc thành lập hội đồng xử lý kỷ luật để xem xét kiểm điểm trách nhiệm đối với xã và các cá nhân, cuối năm 2020, Uỷ ban Kiểm tra Huyện ủy Đô Lương đã công bố quyết định thi hành kỷ luật đối với tôi và ông Đặng Văn Tú (Bí thư Đảng ủy xã, nguyên Chủ tịch UBND xã) bằng hình thức khiển trách, do có sai phạm trong việc cưỡng chế, giải tỏa tháo dỡ ốt của 4 hộ dân tại khu vực chợ Đồn cũ, xã Mỹ Sơn”, ông Trực thông tin.

Trở lại với kết quả giải quyết đơn của UBND tỉnh Nghệ An theo kiến nghị của Thanh tra tỉnh lúc bấy giờ đã giao UBND huyện Đô Lương xem xét bồi thường, hỗ trợ (nếu đủ điều kiện) đối với các tài sản trên đất của các hộ dân hiện đang sử dụng (kể cả đối với phần tài sản đã giải tỏa trước đây) nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Cơ sở mà đoàn thanh tra báo cáo và kiến nghị, phần diện tích xây dựng ốt của 3 hộ dân hiện tại nằm trên khuôn viên được quy hoạch xây dựng nhà văn hóa xóm 4 và đường tỉnh 533, không phù hợp với quy hoạch đất ở dân cư. Do đó, cần phải giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án xây dựng khuôn viên nhà văn hóa xóm.

Chủ tịch UBND xã Mỹ Sơn khẳng định vụ việc chưa được giải quyết xong do 2/3 hộ chưa đồng ý bồi thường, hỗ trợ. Ảnh: XT

Ông Đặng Văn Trực cho biết, chủ trương đầu tư xây dựng khuôn viên nhà văn hóa xóm 3 (xóm 4 cũ) đã được UBND huyện phê duyệt đầu năm 2021. UBND tỉnh cũng đã có quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án này. Để có kinh phí chi trả cho các trường hợp bị ảnh hưởng dự án, huyện đã giao UBND xã chuyển toàn bộ kinh phí bồi thường, hỗ trợ đã được phê duyệt trên 195 triệu đồng vào tài khoản của hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư của huyện.

“Hội đồng của huyện và UBND xã Mỹ Sơn đã phối hợp niêm yết công khai quyết định của tỉnh tại trụ sở xã và nhà văn hóa xóm; đồng thời thông báo rõ mức bồi thường, hỗ trợ, thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và thời gian giao đất đã thu hồi, nhưng mới có hộ ông H đồng ý, còn hộ ông T, ông L chưa đồng ý nhận như phương án, nên quá trình giải quyết vẫn chưa xong”, Chủ tịch UBND xã Mỹ Sơn Đặng Văn Trực trao đổi.